ستاره صبح- مصطفی فروغی: کش و قوس درباره پرونده هستهای ایران 22 سال است میان ایران و غرب در جریان است. هر چند دولت روحانی موفق شد روز 23 تیر 1394 معاهده برجام را با شش قدرت جهانی امضا کند، اما توسط تندروها مورد حمله قرار گرفت و معاهده در صحن علنی مجلس در سال 1397 همراه با پرچم آمریکا به آتش کشیده شد و تندروها شعار مرگ بر آمریکا سر دادند. در آن زمان دولت روحانی دچار خطای فاحشی شد و به دست خود برجام را مورد تهدید قرار داد. ماجرا از این قرار بود که ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و وضع تحریم های نفتی و غیر نفتی اعلام کرد سطح غنی سازی از 3.67 را به 20 و سپس 60 درصد افزایش خواهد داد.
هر چند دولت روحانی در سال 99 میتوانست برجام را دوباره احیا کند اما مصوبه مجلس راه را بر احیا برجام بست. مهم تر اینکه نمایندگان انقلابی دولت را موظف کردند هر سال 120 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 20 درصد تولید کند. سپس سطح غنی سازی از 20 درصد به 60 درصد افزایش پیدا کرد. در مقابل تحریم حداکثری آمریکا به جان ایران و مردم افتاد و زندگی را تحت تأثیر قرار داد. شرایط به گونهای پیش رفت که فرصتها یکی پس از دیگری از کف رفت تا آنجا که مکانیسم ماشه در راه عملی شدن است که اگر این اتفاق بیوفتد خطرش به گفته پزشکیان بدتر از جنگ است. چون شش قطعنامه سازمان ملل علیه ایران و مردم ایران آوار خواهد شد و شرایط بدتر از آنچه بوده خواهد شد.
فشارهای سیاسی و دیپلماتیک علیه ایران روبه افزایش است، اسرائیل هم به دنبال فرصت برای جنگ دیگر است. اشتباهی که رخ داد این بود که دستگاه دیپلماسی وقتی ترامپ اعلام کرد یا توافق یا بمب آن را جدی نگرفتند و گفتند بلف است و ترامپ اهل جنگ نیست ولی دیدید آمد و سایت های هستهای فردو و نطنز و اصفهان را زد و رفت. حالا که فشار دو چندان شده پزشکیان در شانگهای در دیدار با اردوغان اعلام کرد آماده مذاکره مشروط با آمریکا است و همچنین سخنگوی وزارت خارجه در گفت و با گاردین گفت آماده بازگشت مشروط به غنی سازی 3.67 درصد هستیم. پرسش این است که غنی سازی 3.67 درصد را داشتیم و چرا آن را از دست دادیم و حالا باید هزینهای فراوان بدهیم تا به آن بازگردیم، این یعنی نوش دارو پس از مرگ سهراب.
دیدار دو ساعته پزشکیان و پوتین در چین
گروه شانگهای شامل کشورهای چین، روسیه، هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، بلاروس و سنگاپور است و ایران هم در سالهای گذشته به عضویت این گروه در آمده است. پزشکیان رئیسجمهور هر چند با تأخیر خودش را به کنفرانس رساند در آنجا سخنرانی کرد.
مهمتر اینکه پزشکیان با پوتین حدود 2 ساعت درباره جنگ اوکراین، مسائل خاورمیانه و پرونده هستهای گفتوگو و تبادل نظر کرد.
رئیسجمهور اجرایی شدن توافقنامه جامع بلندمدت میان ایران و روسیه را زمینهساز افزایش روابط و گسترش همکاریهای فیمابین دانست و گفت: همکاری در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز زمینهساز تسریع و تسهیل ارتقای قابل توجه تعاملات دو کشور خواهد بود.
پزشکیان در دیدار «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه، ضمن ابراز خرسندی از فرصت ایجاد شده برای این دیدار و رایزنی گفت: تبادل تجربیات و همکاریهای علمی و دانشگاهی میان دو کشور باعث همافزایی ظرفیتهای ایران و روسیه در این زمینهها میشود و بستری برای گسترش تعاملات دو کشور خواهد بود.
رئیسجمهور با بیان اینکه همه تلاش آمریکا و کشورهای همراه با او تثبیت و تقویت یکجانبهگرایی است، به مباحث مطرح در نشست سران سازمان همکاری شانگهای در زمینه ترویج چند جانبهگرایی اشاره کرد و گفت: نهاد بینالمللی شانگهای بستر مناسبی برای پیشبرد ایده چند جانبهگرایی است.
رئیسجمهور روسیه نیز در این دیدار از پزشکیان خواست که آرزوهای نیک و سلام او را به رهبر انقلاب تقدیم کند و خاطرنشان کرد: مایلم تاکید کنم که روند روابط میان دو کشور به ویژه با امضا و اجرایی شدن معاهده جامع بلندمدت فیمابین، دوستانه و رو به گسترش است. ولادیمیر پوتین با اشاره به افزایش قابل توجه حجم مبادله متقابل کالا میان دو کشور در ماههای اخیر اظهار داشت: تداوم اجرای موافقتنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، نقش قابل توجهی در افزایش بیش از پیش حجم همکاریهای میان ایران و روسیه خواهد داشت.
رئیسجمهور روسیه با تاکید بر اهمیت گسترش روابط میان مردم دو کشور افزود: تعداد دانشجویان ایرانی که روسیه را برای تحصیل انتخاب میکند رشد قابل توجهی داشته و همچنین دو کشور برنامههای مشترک و همکاریهای متعدد و باشکوهی در چارچوب جشنوارههای فرهنگی با یکدیگر دارند. تعداد سفرهای گردشگری نیز رشد خوبی داشته است.
دیدار روسای جمهور ایران و ترکیه
مسعود پزشکیان عصر امروز دوشنبه 10 شهریور 1404، در ادامه برنامههای دومین روز سفر به چین، در دیدار آقای «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه، با بیان اینکه تمام تلاش خود را برای حفظ وحدت و انسجام در جهان اسلام و اجرای این دستور الهی و سنت و سیره پیامبر گرامی اسلام به کار گرفتهام، اظهار داشت: بر اساس همین باور برای تقویت و گسترش روابط با همسایگان تلاش میکنم.
رئیسجمهور افزایش حجم مبادلات تجاری و تعاملات بازرگانی دو کشور را نیازمند تسهیل همکاریهای بانکی و گمرکی دو کشور دانست و افزود: آماده همکاری برای تسهیل و تسریع در رفع موانع احتمالی پیشروی گسترش همکاریها و ارتقای سطح روابط فیمابین هستیم.
دکتر پزشکیان با استقبال از مواضع ترکیه در قبال جنایات رژیم صهیونیستی و قطع روابط اقتصادی با این رژیم، تصریح کرد: همچنین از توافقات میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در مسیر تثبیت صلح و آرامش حمایت میکنیم. در عین حال با هر گونه حضور نیروهای فرامنطقهای در منطقه قفقاز مخالف هستیم. رئیسجمهور با بیان اینکه مذاکره و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را با چارچوبهای جدیدی آغاز کردهایم، گفت: آماده گفتوگو با آمریکا بر اساس به رسمیت شناختن حقوق هستهای جمهوری اسلامی ایران و رسیدن به یک راهحل برد-برد هستیم. در مورد اسنپبک نیز کشورهای اروپایی طرف برجام با توجه به عدم عمل به تعهدات خود، مشروعیت فعال کردن آن را ندارند و چنانچه مرتکب چنین اشتباهی شوند، همه گفتوگوها و تعاملات فیمابین مختل خواهد شد.
دکتر پزشکیان با اشاره به اینکه ایران و ترکیه درباره حفظ تمامیت ارضی سوریه و ثبات سیاسی در عراق مواضع مشابهی دارند، در بخش دیگری از سخنانش با تبریک فرارسیدن روز ارتش در ترکیه اظهارامیدواری کرد که نیروهای مسلح دو کشور نیز در چارچوب کلی تعاملات فیمابین، همکاریهای سازندهای داشته باشند.
رئیسجمهور ترکیه نیز در این دیدار با بیان اینکه بر حق مشروع جمهوری اسلامی ایران در زمینه فعالیتهای صلحآمیز هستهای تاکید داریم، اظهار داشت: فعال شدن مکانیسم ماشه هیچ نفعی ندارد و کاملا غیرسازنده است.
سخنگوی وزارت خارجه: ایران آماده است سطح غنای اورانیوم را به ۳.۶۷ درصد کاهش دهد
بقایی در مصاحبه با گاردین گفت: ایران آماده است سطح غنای اورانیوم را به ۳.۶۷ درصد، سطح تعیینشده در توافق قدیمی، کاهش دهد، به شرطی که توافقی کلی به دست آید که حق غنیسازی داخلی ایران را حفظ کند. او پرسید چرا آمریکا اینقدر مصر به حذف حق غنیسازی ایران است، اگر - همانطور که ترامپ ادعا کرده - توانایی ایران برای غنیسازی با حملات مشترک آمریکا و اسرائیل از بین رفته باشد. به نوشته فارس، اسماعیل بقایی گفت که به محض بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل در کمتر از ۳۰ روز آینده به درخواست اروپا، آمریکا دوباره وتوی خود را در شورای امنیت بر آنچه در ادامه رخ میدهد، از جمله تداوم تحریمها، اعمال خواهد کرد. او اظهار داشت: «اروپاییها دارند کاری را انجام میدهند که ترامپ به آنها دیکته کرده است. نقش اروپا در حال کاهش است. اگر به تاریخچه رهبران سیاست خارجی اروپا در موضوع توافق هستهای نگاه کنید - از خاویر سولانا، کاترین اشتون، فدریکا موگرینی تا جوزپ بورل - همه تلاش کردند میان ایران و آمریکا میانجیگری کنند و اعتبار خود را بهعنوان شریک مذاکرهکننده ثابت کنند. اما حالا اروپاییها تصمیم گرفتهاند نماینده آمریکا و اسرائیل باشند. این کاملاً غیرمسئولانه است که این نقش را به آمریکا واگذار کنند.»
اروپا حمله اسرائیل به ایران را تأیید کردند
او به اظهارات فریدریش مرتز، صدراعظم آلمان، اشاره کرد که گفته بود اسرائیل با حمله به تأسیسات هستهای ایران در ژوئن «کارهای کثیف... برای همه ما» را انجام داده است. بقایی افزود: «به نوعی، همه کشورهای اروپایی آنچه اسرائیل انجام داد را تأیید کردند و احتمالاً اطلاعات به رژیم اسرائیل ارائه دادهاند.»
مجلس خروج از NPT را تصویب کند باید اجرا کنیم
بقایی همچنین گفت که دولت ایران از نظر قانونی نمیتواند مانع خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) شود، اگر پارلمان، قانونی برای خروج از آن به دلیل بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل توسط اروپا تصویب کند. او گفت که خروج از این معاهده در صلاحیت پارلمان است. تعداد نمایندگان حامی طرح خروج از NPT روز سهشنبه اعلام خواهد شد، اما نمایندگان پیشبینی میکنند این طرح با حمایت قاطع در پارلمان به سرعت تصویب شود. خروج از NPT به معنای از دست دادن تمام حقوق سازمان ملل برای نظارت بر برنامه هستهای ایران است.