ستاره صبح، فائزه صدر: دوره ریاست جمهوری باراک اوباما، آمریکا با ایران به توافق رسید. اروپا نیز در این مسیر با ایالات متحده همراه شد. برجام نتیجه اراده‌ای جمعی و الگویی موفق از مذاکره در عرصه بین‌الملل بود که به ایران اجازه ادامه فعالیت هسته‌ای می‌داد. در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ، این توافق به طور یک جانبه و از طرف آمریکا لغو شد. با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، ایالات متحده دوباره به ادبیات تهدید و تقابل روی آورده است. رئیس‌جمهور آمریکا ادعا کرده می‌‌خواهد تهران را به مذاکره وادار کند، از بمباران ایران سخن گفته است. ستاره صبح در گفتوگو با علی بیگدلی، استاد دانشگاه و پژوهشگر به بررسی شرایط ایران در مذاکره پیش رو پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
علی بیگدلی درباره احتمال وقوع جنگ میان ایران و آمریکا گفت: تا پیش از این اعتقاد من بر این بود که تنش میان ایران و آمریکا به جنگ کشیده نخواهد شد، زیرا جنگ منطقه را با خطرات سنگینی مواجه خواهد کرد و به حملات متقابل اسرائیل و آمریکا به ایران محدود نخواهد شد. این تصور برای من وجود داشته و دارد که چنین جنگی به دیگر کشور های منطقه از جمله شیخ نشین های خلیج فارس و عربستان سعودی کشیده می‌شود، اما امروز شواهد از نزدیک شدن خطر جنگ خبر می‌دهد.
وی در این رابطه افزود: اگر ترامپ از ایران بخواهد که به طور کامل از فعالیت های هسته‌ای اش دست بردارد، با توجه به هزینه های گزافی که جمهوری اسلامی در این مسیر صرف کرده و از سویی به دلیل نیاز به پاسخ‌گویی به مردم در داخل این احتمال وجود دارد که خواسته ترامپ از سوی ایران رد شود. به بن بست کشیده شدن مذاکرات ایران و آمریکا به معنی آغاز تنش و درگیری نظامی است.
این تحلیلگر سیاسی با طرح پرسشی ادامه داد: در این مرحله باید به این سؤال پاسخ داد که با وجود مشکلات اقتصادی و اجتماعی موجود آیا توانایی ورود به جنگ وجود دارد یا نه؟! به ویژه که این جنگ گسترده و خطرناک خواهد بود. حمله نظامی آمریکا به ایران با توجه به نارضایتی داخلی هزینه سنگینی خواهد داشت. درحالی که حفظ نظام از اوجب واجبات است، آیا ورود به چنین جنگی توجیه دارد یا خیر؟
وی با اشاره به انتخاب های غلط سیاست خارجی ایران یادآور شد: دولت آمریکا تندرو و خشن است و با دولت های دموکرات فرق دارد. دوران اوباما و بایدن تمام شده و فرصت برد برد از دست رفته است. ترامپ مثل همتایان دموکرات خود عمل نمی‌کند و سهم گرفتن از غنی سازی را نخواهد پذیرفت. احتمالا از ایران خواسته شود تمام تأسیسات هسته‌ای اش را جمع کند. این مرحله ایران را در نقطه انتخابی سخت قرار می‌دهد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: در صورت وقوع جنگ بین ایران و آمریکا شرایط جمهوری اسلامی از عراق در زمان حمله مشابه، سختتر خواهد شد چون سطح مقاومت ایران بالاتر از سطح مقاومت عراق در سال 2003 است. شکل نظام سیاسی در ایران با عراق و لیبی متفاوت است، ایران از قدرت نظامی برخوردار است که می‌تواند مقاومت را ادامه دار کند و بر میزان تخریب بیافزاید.
وی گفت: یکی از مسائل مهم و قابل توجه نارضایتی های داخلی است که می‌تواند جامعه را با بحران روبه‌رو کند. ایران در میان همسایگانش یک کشور دوست و همراه ندارد تمام همسایگان با جمهوری اسلامی اختلافاتی دارند. حتی عراق و افغانستان امروز با ایران مشکل دارند. این موارد عوامل خطرناکی است که توجه به آنها جمهوری اسلامی را از جنگ پرهیز می‌دهد.
این پژوهشگر تاریخ با یادآوری رفتار روسیه در قبال جمهوری اسلامی خاطر نشان کرد: کشورهایی که دم از دوستی می‌زنند از جمله روسیه و چین، در وقوع جنگ میان ایران و آمریکا از حمایت ایران و دخالت مستقیم پرهیز خواهند کرد.
وی اظهار داشت: شعار مرگ بر آمریکا و نگرش های ضد غربی، از ابتدای انقلاب در دستور کار جمهوری اسلامی قرار گرفت. دلباختگی به شرق و تنفر از غرب ایران را وارد خیابان بن بستی کرد که امروز به انتهایش رسیده ایم. این روز‌ها دیگر خبری از مرگ بر آمریکا و رد شدن از روی پرچم می‌شنوید. مهم این است که حسین شریعتمداری و سعید جلیلی سکوت کرده‌اند و چیزی نمی‌گویند!
این کارشناس سیاسی با تشریح اشتباه استراتژیک ایران در فاصله گرفتن از غرب گفت: در قانون اساسی آمده که از تمام جنبش های آزادی بخش دفاع خواهیم کرد، جمهوری اسلامی خود را در برابر غرب قرار داد، کشور های اسلامی را در مقابل خود قرار داد که اشتباهی استراتژیک بود. اشتباه کردیم و خود را در بن بست قرار دادیم، از طرفی به موقع به فکر جبران اشتباه نیفتادیم و امروز چاره‌ای جز پذیرش واقعیت‌ها نیست.
علی بیگدلی در پایان سخنان خود گفت: ایران بعد از انقلاب سیاست ورزی را با ایده های متوازن مهندس مهدی بازرگان آغاز کرد. ایشان در الجزایر در پاسخ به خبرنگاری که از وی درباره ارتباط ایران و آمریکا پرسیده بود، گفت: «ما روابط خود با آمریکا را احیا خواهیم کرد.» همین اظهار نظر باعث شد در بازگشت از سفر ایشان کنار گذاشته شود. درحالیکه مسیر درست همان بود و نباید با تندروی و بال و پر دادن به تنفر از غرب و هیجان در نزدیکی به شرق؛ دچار سردرگمی و بلاتکلیفی می‌شدیم. اشتباه استراتژیک باعث شد مسائل ایدئولوژیک بر منافع ملی غلبه پیدا کند.