ستاره صبح، فائزه صدر: رئیسجمهور در سخنرانی همایش کارگزاران گزینش کشور، نسبت به برخی برخورد های سلیقهای و نادرست در امر گزینش و استخدام انتقاد کرد و گفت: «کسی که هیچ مرحله ای را طی نکرده است، میآید و مدیر کل سازمانی میشود. میگوییم چون فلانی حزب الهی است، بدون امتحان باید بالا بیاید، بدون تجربه باید بالا بیاید؛ اما نمیشود مسئولیتی را به کسی سپرد که تجربه آن را ندارد. خیانتی بالاتر از این وجود ندارد. آنچه باید بشویم، در رفتار است؛ به زبان ادعا کردن کافی نیست. مردم وقتی رفتار، علم، مهارت، عمل و درستی را ببینید باور میکنند.» سخنان رئیسجمهور در رابطه با جذب نخبگان و تکنوکراتها در مرحله گزینش، مورد استقبال رسانهها قرار گرفت و در شبکه های مجازی با واکنش گستردهای همراه شد. ستاره صبح در گفتوگو با نادر صادقیان، جامعهشناس به موضوع شایسته سالاری پرداخته که در ادامه میخوانید:
نادر صادقیان در تبیین تبعات مثبت شایسته سالاری گفت: یکی از نشانه های ساختار های سالم از جمله ساختار های اداری، اقتصادی و سیاسی کارآمد، رعایت شایسته سالاری است. زیرا توانمندترین و با انگیزه ترین افراد در پستها قرار میگیرند.
وی در ادامه افزود: استخدام در کشور وابسته به گزینش است. اما گزینش عموما بر شایستگی و توانایی فرد تاکید ندارد و شاخص های دیگری را برای پذیرش افراد در نظر میگیرند. همین نقص سلامت ساختارها از جمله نظام اقتصادی را به خطر انداخته است.
این استاد دانشگاه با انتقاد از عدم توجهبه شایسته سالاری در نظام استخدامی کشور گفت: قرار گرفتن افراد نالایق در پست های مختلف حتی موقعیت های حساس خسارات بار است و با جذب نیروهای مورد اعتماد این افراد که عموما از آشنایان و تأیید کننده هستند به این چرخه معیوب و خسارت بار استمرار میبخشد.
وی در این رابطه یادآور شد: به همین نسبت نخبگان، منزوی میشوند و یا در جایگاه نادرست قرار میگیرند. کار کردن نخبگان زیر دست مدیران نالایق موجب میشود از توانمندی آنها در کشور به درستی استفاده نشود و زمینه نارضایتی، سرخوردگی، ترک کار یا مهاجرت آنها فراهم شود.
این جامعهشناس تصریح کرد: فرار مغزها از تبعات عدم توجه به توانمندی نخبگان و عدم شایسته سالاری در ساختارها است. افرادی که میتوانستند در کشور مفید واقع شوند، به دلیل نبود جایگاه تصمیم به مهاجرت میگیرند و کشوری که نقشی در پرورش و رشد استعداد های آنها نداشته، نخبگان ایران را در مرحله ثمر دهی در اختیار میگیرد.
وی افزود: برخی مفاهیم ارزشمند را مثل نقاب به چهره میزنند تا مواهب مادی کسب کنند این موضوع در استخدام، انتصاب و کسب جایگاه های مادی به وفور دیده میشود. باید به این دسته گفت تاریخ مصرف برخی عناوین دیگر تمام شده است. جامعه در خصوص دروغ و ریا قدرت تشخیص بالایی دارد.
این پژوهشگر اجتماعی اضافه کرد: مدیران نالایق اثرات تخریبی و غیر قابل جبرانی در ساختار های مختلف به جا گذاشتهاند. عدم توجه به تخصص، تجربه، کارایی و توانایی مدیران در انتصاب به مسئولیت های سازمانی و در نظر گرفتن شاخص های سلیقهای در کلان موجب تصمیمات نامناسب، اقدامات بیهوده و تضعیف نهادها و ساختار های کشور شده است.
وی گفت: اکثر افرادی که این مدیران به کار میگیرند، نیروهای دارای تجربه کاری نیستند و جذب آنها بر اساس مصالح مدیران، گروهها و جناحها است و براساس الگوی به جهت تعامل و هماهنگی مدیران بین واحد های مختلف زیر مجموعه صورت میگیرد. نادر صادقیان در پایان سخنان خود با اشاره به تبعات بی توجهی به نخبگان کشور گفت: با این دیدگاه مدیریتی و با سپردن بخش های عملیاتی و اجرائی به افراد کم تجربه که صرفا با مدیران هماهنگی و نزدیکی بیشتری دارند، بهره وری در یک مجموعه از بین میرود. مدیران نالایق چارت سازمانی ناکارآمد تشکیل میدهند و مشکلات را تکثیر میکنند و برای مدیران بعدی به ارث میگذارند.