نکته قابل تامل این است که به نظر می رسد پرونده هسته ای ایران این روز ها به نقطه جوش خود رسیده است. علت این است که فشار دیپلماتیک همراه با تحریم از سوی غرب و اسراییل جریان دارد. روسیه و چین هم هرچند در ظاهر ممکن است از ایران دفاع کنند، اما به نفعشان است ایران زیر تیغ تحریم باقی بماند تا روسیه نفت و گاز بیشتری در غیاب ایران در بازار نفت بفروشد و چین هم نفت ارزان از ایران بخرد و کالاهای بی کیفیت به جای پول نفت به ایران بدهد.
فردا اجلاس شورای حکام در وین آغاز می شود. این شورا 38 عضو دارد که نفوذ آمریکا و اروپا بر آن بیشتر از نفوذ روسیه و چین است.اتفاق بدی که قرار است بیوفتند این است که آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان پیش نویس قطعنامه ای را تهیه کردند که به بحث گذاشته شود و اگر رای بیاورد ایران را محکوم و احتمالا پرونده هسته ای را به شورای امنیت خواهند فرستاد.
خطر دیگر فعال کردن مکانیزم ماشه است که اختیار آن در دست سه کشور اروپایی یعنی فرانسه انگلیس و آلمان است که هر سه کشور بر خلاف دور اول ریاست جمهوری ترامپ که با او مخالف بودند و با ایران هم سو، اما اکنون موضع این سه کشور بخاطر فروش پهباد ایران به روسیه رادیکال تر از آمریکا شده اند.
در چنین شرایطی اگر توافق بین آمریکا و ایران صورت نگیرد دو اتفاق ناخوشایند رخ خواهد داد. یکی ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و دیگری فعال شدن مکانیزم ماشه است زیرا این اتفاق باعث می شود تحریم های لغو شد سازمان ملل دوباره برگردند و ایران ذیل بند 7 شورای امنیت قرار گیرد.
از سوی دیگر ایران روی حفظ غنی سازی اصرار دارد و آمریکا هم روی برچیدن آن. عراقچی وزیر خارجه گفته است اگر حق غنی سازی برای ایران به رسمیت شناخته نشود ادامه مذاکرات ممکن نیست. به هر پرونده هسته ای ایران روی میز شورای حکام است، باید دید در روزهای آینده در وین چه اتفاقی خواهد افتاد. در ادامه تازه ترین واکنش ها به پرونده هسته ای ایران را می خوانیم:
فعالیت‌های هسته‌ای شفاف است
پزشکیان در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای گفت: فعالیت‌های هسته‌ای ایران شفاف است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز این مسئله را تأیید کرده است. ما همچنان برای بازرسی‌ها آماده‌ایم و محروم‌سازی از دانش، فناوری و دستاوردهای علمی را غیرقابل قبول می‌دانیم چرا که محروم کردن ملت‌ها از دسترسی به فناوری‌های حیاتی در حوزه‌های بهداشت، کشاورزی و نوآوری‌های علمی، به‌منزله محروم کردن انسان‌ها از نعمت‌های الهی است و قابل‌پذیرش نیست.
فعالیت های هسته ای ایران کامل به آژانس اعلام شده است
واکنش سازمان انرژی اتمی به گزارش آژانس: درباره گزارش مدیرکل عدم وجود هرگونه مدرکی دال بر انحراف به سمت اهداف نظامی، مجددا ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تایید می‌کند؛ هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که ثابت کند موضوع‌های باقی‌مانده، خطر اشاعه‌ای به همراه داشته است؛ همان‌طوری که در این گزارش بیان شده است، ایران در مورد موضوع‌های مربوط به اجرای معمول پادمان به همکاری با آژانس ادامه می‌دهد و آژانس تلاش گسترده‌ای برای راستی‌آزمایی در ایران متناسب با چرخه سوخت هسته‌ای و فعالیت‌های ایران انجام می‌دهد. مدیرکل گزارشی را به شورای حکام ارائه کرد که شامل «ارزیابی نهایی» تمام موضوع‌های باقی‌مانده گذشته و حال است. این یک انتظار کاملا تثبیت شده است که ارزیابی‌های آژانس صرفا براساس منابع تایید شده، معتبر و غیربحث‌برانگیز باشد؛ اتکا به اطلاعات تاییدنشده برگرفته از منابع آزاد یا اطلاعات ارائه‌شده توسط طرف‌های ثالث شناخته‌شده برای دبیرخانه، با اصول عینیت، بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری که زیربنای ماموریت آژانس هستند، مغایرت دارد.
تمام مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به‌طور کامل به آژانس اعلام و توسط آن راستی‌آزمایی شده است؛ ایران تمام تلاش‌های خود برای کشف منش چنین ذراتی در آن مکان‌ها را به‌کار گرفته است؛ مقام‌های امنیتی مربوطه ایران، اخیرا طبق تحقیقات و بررسی‌های گسترده، سرنخ‌هایی کشف شده که تایید می‌کند خرابکاری و یا اقدام خصمانه در آلودگی آن مکان‌ها دخیل بوده است. درج برخی موضوع‌های غیرمرتبط در گزارش، در تضاد با حرفه‌ای‌گری، عینیت و بی‌طرفی آژانس است؛ به‌عنوان مثال، غنی‌سازی اورانیوم ۶۰درصدی طبق NPT ممنوع نیست و غنی‌سازی و ذخایر ۶۰ درصدی ایران کاملا تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس است.»
موضع تازه دونالد ترامپ
دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا با تکرار تهديدها و خط و نشان کشيدنهايش مذاکرات هستهاي که از آوريل 2025 (23 فروردین 1404) با ميانجيگري عمان آغاز شده را در مرحله اي بحراني قرار داده است. ترامپ در تازه ترین اظهارات خود هشدار داده که اگر ايران به غني سازي ادامه دهد، گزينههاي ديگري روي ميز خواهد بود، از جمله اقدام نظامي.
واکنش مدیر کل آژانس انرژی اتمی
مديرکل آژانس بين المللي انرژي اتمي با حمايت از روند مذاکرات ايران و آمريکا ابراز اميدواري کرد که طرفين به توافق برسند. وی گفت: «مواردي ديده ام که بايد کشورها را قانع کرد که مايل به مذاکره شوند. اما چنين نيست و گفت وگوها جدي است.» مي توان گفت که مذاکرات فعال شده، پيشتر وجود نداشت. مديرکل آژانس اذعان کرد که ايران سلاح هسته اي در اختيار ندارد. با اين حال مدعي شد که ايران مواد لازم براي توليد سلاح هسته اي در اختيار دارد؛ ادعايي که جمهوري اسلامي آن را رد کرده است. قابليت هاي هسته اي ايران را نمي توان با حمله نظامي نابود کرد. تأسيسات هسته اي حساس ايران در عمق زمين قرار دارند و دسترسي به آنها دشوار است.
درخواست تضمین کنگره از ترامپ
گروهي از نمايندگان کنگره آمريکا به رهبري کلوديا تني و لورا گيلن، در نامهاي به وزير امور خارجه مارکو روبيو و فرستاده ويژه استيو ويتکاف، خواستار تضمين توقف کامل برنامه غني سازي اورانيوم ايران شدهاند. آنها تأکيد کرده اند که در صورت عدم تحقق اين شرط، بايد تحريم ها به طور کامل بازگردانده شود.
روایت یک مقام آمریکایی
تامی پیگوت ، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره هدف بلندمدت واشنگتن در برابر تهران مدعی شد: «رئیس‌جمهور ترامپ گفته برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای ۲ راهکار وجود دارد؛ راهکار خوب، رویکرد دیپلماتیک است که آن را اتخاذ کرده است.