تغییر شیوه حکمرانی در جهان
در جهان تعریف از دولت به‌شدت تغییر کرده اما تعریف کنونی دولت در کشور ما به دهه ۶۰ میلادی در آفریقا برمی‌گردد و کنترل شدیدی که بر جامعه، اقتصاد و فرهنگ این منطقه در آن زمان وجود داشت. روح و روان ایرانی با موضوع توسعه‌یافتگی مشکل دارد، ایرانی‌ها علاقه شدیدی برای کنترل کردن یکدیگر دارند و این حتی در بنگاه‌های خصوصی هم مشهود است. درحالی‌که حتی در هند و چین هم امروز این مدل مدیریتی دیگر عوض شده و این کنترل‌کنندگی مانع بزرگی بر سر توسعه‌یافتگی است. این کنترل شدگی در نهاد خانواده شروع می‌شود و در ادامه در دولت و حکومت و نهاد آموزشی ادامه می‌یابد امروز چینی‌ها ۱۵ درصد گردشگری جهان را تشکیل می‌دهند زیرا چین باسیاست بسته متوجه شده بدون ارتباط با جهان و کاهش نقش دولت در اقتصاد ملی آینده کشورش تضمین‌شده نیست.
اهمیت بنگاه‌داری
دولت در نظام بین‌الملل فعلی صرفاً یک تسهیل‌گر است نه مالک! این شیوه دولت در کشورهای آفریقای جنوبی، هند، برزیل، چین، مکزیک و ویتنام است. در این کشورها دولت تسهیل‌گر نهاد خصوصی و جامعه است و مبنای حکمرانی به بنگاه‌ها واگذارشده و به آنها مسئولیت و اختیار داده‌شده و بنگاه‌ها مبنای کار خود را به کارکنان تفویض کردند و برای کسب رضایت و استعدادهای آنها تلاش می‌کنند. اگر روسیه در اقتصاد جهانی عقب‌مانده به دلیل این است که بنگاه ندارد اما چینی‌ها با اینکه در سیاست بسته هستند بنگاه‌های قابل‌اتکا و قابل‌ارائه در سطح جهانی دارند. از سال ۱۸۵۰ به بعد انرژی توسعه در جهان دیگر انرژی دولت‌ها نیست بلکه انرژی بنگاه‌هاست و ۹۶ درصد نوآوری در جهان توسط بنگاه‌ها انجام‌شده و دولت نقش کم‌رنگی در نوآوری دارد و صرفاً تسهیل‌گر است و این بنگاه‌ها هستند که موتور توسعه را به حرکت می‌اندازند و در جهان کنونی بنگاه‌ها با آزادی عمل و نوآوری ثبات ایجاد می‌کنند چون با ارقام کار می‌کنند.
هوش مصنوعی
حدود ۱۵۰ سال انسان‌ها در مجموع ۱۲۴ هزار ساعت در طول عمر خودکار می‌کردند و امروز این رقم به ۵۰ هزار ساعت کاهش‌یافته و این نتیجه فناوری است. تراشه‌ها امروز کارکرد خود را همه‌جا نشان داده است. ۱۰۱۶ شغل در دنیا مطالعه شده که فقط ۳۶ مورد آنها باهوش مصنوعی سروکار ندارد و آن ۳۶ مورد هم به فعالیت‌های فیزیکی و ورزشی مربوط می‌شود و هوش مصنوعی حتی در مقوله آموزش هم می‌تواند تا جایگزین استاد باشد. در امارات و عربستان سرمایه‌گذاری‌های زیادی در حوزه هوش مصنوعی شده است.
مهم‌ترین بانک دنیا در حوزه عربی خلیج‌فارس
در حوزه عربی خلیج‌فارس ۴ تریلیون دلار صندوق ذخیره ارزی وجود دارد که اکنون مهم‌ترین بانک دنیا محسوب می‌شود و همه شرکت‌های فناوری و انرژی جهان در تلاش هستند سهمی از صندوق ارزی این منطقه داشته باشند. ابوظبی صندوقی به ارزش ۹۶۸ میلیارد دلار، عربستان ۹۲۵ میلیارد دلار، قطر ۵۱۰ میلیارد دلار، دبی ۳۶۰ میلیارد دلار، کویت ۸۴۶ میلیارد دلار و مجموعه‌ای به نام مبادله ۳۰۳ میلیارد دلار دارند، همچنین عربستان و امارات اعلام کرده‌اند به سمت تنوع سازی جی دی پی داخلی پیش می‌روند. عربستان پیش‌بینی کرد تا سال ۲۰۳۰، ۱۲ درصد جی دی پی خود را از تولید تراشه به دست آورد تا سال ۲۰۲۵، ۵۰۰ شرکت غربی و آسیایی به عربستان می‌آیند و فاینانس و آموزش دهند تا ۱۰۰ میلیارد دلار در حوزه تراشه سرمایه‌گذاری کنند.
ضرورت عادی‌سازی روابط خارجی
مادامی که روابط خارجی ما با دنیا نرمال نیست نمی‌توانیم تحرک اقتصادی داشته باشیم. انرژی‌های پاک حدود ۳۶ درصد مصرف انرژی در امارات را تشکیل می‌دهند و امارات تصمیم گرفته مغز و مهارت و استعداد را در خود جمع کند. کشورهایی که باهوش مصنوعی کار نخواهند کرد از تمدن بشری عقب خواهند ماند و جوامعی که نظم فکری ندارند در به‌کارگیری هوش مصنوعی عقب‌تر خواهند بود.
پیشروی هوش مصنوعی
من با ۳۶ سال تدریس دانشگاهی به این نتیجه رسیدم که ایرانیان تمرکز ذهنی کمی دارند. با این حال هوش مصنوعی در حوزه‌هایی هنوز مشکل دارد ازجمله آنها موضوعات حقوقی و قانونی و کپی‌رایت است. تایوان، آمریکا، چین، ژاپن، اسراییل، هلند، انگلستان و کره جنوبی کشورهای پیشرو در هوش مصنوعی هستند و بقیه کشورها مصرف‌کننده هستند. هوش مصنوعی با اینکه خودکارسازی ایجاد می‌کند اما در تولید کالا و خدمات جدید پیشرو خواهد بود و تأثیر منفی برشمار اشتغال نخواهد داشت و بر ارتقای سلامت و بهداشت تأثیر جدی می‌گذارد. مادامی که ما اتصال با فناوری و اطلاعات نداشته باشیم یاد نمی‌گیریم و اشتباهات خود را متوجه نمی‌شویم.