ستاره صبح آنلاین: مهم این است که آژانس بازوی شورای امنیت و شورای حکام است و گزارشهای آن بر تصمیمات این دو نهاد تأثیر میگذارد. نکته قابل تأمل این است که اکنون مربع آژانس، اروپا، آمریکا و اسرائیل مقابل ایران قرار گرفتهاند و در حال فضا سازی هستند. حال باید دید تهران با درخواست جدید رئیس کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازدید از سایتهای اتمی و همچنین تعیین و تکلیف حدود 400 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 60 درصدی موافقت میکند یا خیر؟ اگر موافقت کند تنش کاهش پیدا میکند و اگر مخالفت کند ممکن است تنش از آنچه هست بیشتر شود و به گفته گروسی امکان حمله دوباره به مراکز هستهای وجود دارد. دیپلماسی میتواند جلوی درگیری دوباره را بگیرد. در ادامه گزیدهای از سخنان رافائل گروسی مدیرکل سازمان انرژی اتمی را میخوانید:
سخنان ترامپ درباره آرامش در خاورمیانه دلگرمکننده بود. فراموش نکنید که او این حرف را در کنست (پارلمان اسرائیل) زد، جایی که به ایران اشاره کرد و گفت به راهحل دیپلماتیک باور دارد. تنها چهار ماه پس از عملیات نظامی مشترک اسرائیل و ایالات متحده علیه ایران این موضعگیری، پیامی از سوی رئیسجمهور آمریکا بود. ما نمیتوانیم آنچه اتفاق افتاد را نادیده بگیریم، خشونت بهکار گرفته شد، اما اگر طرفها دوباره بر سر یک میز بنشینند، از خطر دور جدیدی از بمبارانها و حملات جلوگیری میشود. نگرانی دربارهی گسترش بالقوهی تسلیحات هستهای هنوز کاملاً از میان نرفته است. هنوز این پرسش مطرح است که با حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا سطح ۶۰ درصد که ایران همچنان در اختیار دارد، چه خواهد شد.
اورانیوم غنی شده کجاست
ما میدانیم اورانیوم غنی شده کجاست. مسئلهی اصلی این است که آیا به آنها دسترسی خواهیم یافت یا نه. ممکن است بخش کوچکی از آن جابهجا شده باشد، اما نه زیاد. بخش عمدهی این اورانیوم، طبق اطلاعات ما، همچنان در تأسیسات هستهای اصفهان و فردو و تا حدی در نطنز قرار دارد. البته این تأسیسات بمباران شدهاند، خسارات سنگینی دیدهاند و بخشهایی از آنها در زیر زمین قرار دارند. برای دسترسی به آنها، همکاری ایران ضروری است و فقط زمانی رخ خواهد داد که تهران آن را در راستای منافع ملی خود بداند.
ایران به بازگشت تحریمها واکنش نشان داد، اما به نظر من نه بهصورت کاملاً منفی. مقامهای ایرانی گفتند که هنوز فضای دیپلماسی وجود دارد. ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) خارج نشده است، هرچند پیشتر چنین امکانی را مطرح کرده بود. در عمل، ما هنوز تعدادی بازرسی در ایران انجام میدهیم، اما همکاریها در سطحی نیست که مورد نیاز است.
گاهی احساس میکنم که به راهحل نزدیک میشویم. دیپلماسی نیازمند صبر و درک متقابل است و فهمیدن اینکه در کل چه اتفاقی در حال وقوع است. مسئلهی ایران را نمیتوان جدا از بافت کلی منطقه دید. وضعیت امنیتی خاورمیانه در حال تغییر است و چندین کشور درگیر آن هستند.