محسن صنیعی - عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید چمران اهواز
یکی از همکاران دانشگاهی نوشت که در یکی از روستاهای شهرستان کارون (کوت عبدالله اهواز) برای هنرجویان دختر ۶ تا ۱۸ ساله کارگاه عکاسی برگزار کرده بود. هنرجویان، فعال و پرانرژی و جزو خانوادههای مذهبی و سنتی بودند. از آنها پرسیدم که فکر میکنید چند سال آینده کجا هستید و چه میکنید؟ از جمع 10 تا 15 نفری، 5 نفر گفتند که «حتماً از ایران خواهیم رفت!»؛ یکی گفت: «آلمان»، دیگری گفت: «ترکیه» و سه نفر گفتند: «کره جنوبی»! و البته دو نفر گفتند: «تهران». ذهنیت سه نفر آخر برایم جذابتر شد و پرسیدم چرا کره جنوبی؟ گفتند، میخواهیم برویم آنجا زبان کرهای یاد بگیریم تا مثل گروه BTS بتوانیم خواننده شویم!
اخیراً در فضای مجازی، خبری منتشر شده بود که در آزمون ورودی رشته داروسازی دانشگاه رم ایتالیا، از ۲۹۳ داوطلب ۲۹۰ نفر ایرانی بودهاند. برایم تعجبآور و قابلپذیرش نبود؛ ولی با انتشار فهرست شرکتکنندگان، مشخص شد که اکثریت شرکتکنندگان ایرانی بودهاند. ظاهراً مدتی است که شرکت دانشآموزان ایرانی در آزمون ورودی دانشگاههای ترکیه، ایتالیا و دیگر کشورهای اروپایی رایج شده است. همه اینها نشان میدهد که متأسفانه میل به مهاجرت به سطح دانش آموزان دبیرستان کشیده شده است.
روزنامه رسالت ۲۳ خرداد در مطلبی با عنوان «دبیرستانیها در سودای ادامه تحصیل به مهاجرت گرایش پیداکردهاند»، نوشت: «بنا بر نظرسنجی که موسسه نظرسنجی کیو انجام داده است، حدود یکسوم ایرانیان تمایل به مهاجرت دارند و علت این مهاجرت هم شرایط اقتصادی است.»
با یک جستوجوی اینترنتی میتوان دریافت که در سالهای اخیر، هر سال بیش از یکمیلیون نفر در لاتاری گرین کارت امریکا شرکت کردهاند. رصدخانه مهاجرت ایران که در دانشگاه شریف تشکیل شده، با نظرسنجی از بیش از ۲۰۰۰ دانشجو و صدها استاد، پزشک، پرستار و فعالان استارتاپ، گزارش جامعی در مورد میل به مهاجرت منتشر کرده است. بر اساس این نظرسنجی، ۶۶ درصد دانشجویان، ۷۱ درصد استادان، ۷۱ درصد کادر درمان و 63 درصد استارتاپها میل «زیاد و بسیار زیاد» به مهاجرت دارند.
مسعود پزشکیان، نماینده مردم تبریز در مورد مسئله مهاجرت استادان دانشگاه میگوید: «ما با مشکل مهاجرت اساتید دانشگاهها به دلیل حقوق مواجه هستیم. ماهانه به اساتید دانشگاه ۳۰۰ دلار پول میدهند، درحالیکه کشورهای خارجی به همان استاد در صورت مهاجرت، ۱۰ هزار دلار در ماه خواهد داد؛ بنابراین بسیاری از اساتید برای خروج از کشور درخواست کردهاند.»
لازم است مجموعه سیاستگذاران کشور بررسی کنند که علت این تمایل بالای مهاجرت در میان ایرانیان چیست؟ چه سیاستهایی، اقتصاد کشور را به اینجا رسانده است که حتی نوجوانان دانشآموز هم به فکر مهاجرت افتادهاند؟