گروه اقتصاد : سال ۱۴۰۳ بازار سرمایه کمترین بازدهی را در میان بازارهای مالی نصیب سرمایه‌گذاران کرد. در مقابل بازدهی دلار 61 درصد، طلا 136 درصد و سکه 149 درصد بوده است. بازدهی بازار بورس منفی ۹.۳ درصد بوده زیرا با توجه به تورم ۳۲.۵ درصدی سال گذشته بازدهی ۲۳.۲ درصدی بورس، منفی بوده است. در ادامه علل ریزش ارزش شاخص بورس بررسی می شود.
فرار سرمایه از بورس به سمت طلا
تنش‌های سیاسی، استیضاح وزیر اقتصاد و پیروزی ترامپ، موجب افزایش نااطمینانی و خروج سرمایه از بورس شدند. هم‌زمان، فاصله چشمگیر میان دلار توافقی و بازار آزاد، کاهش قیمت نفت و نرخ بهره بالا نیز رشد شاخص بورس را مختل کرد. سال ۱۴۰۳ نزدیک به ۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه از بازار سرمایه خارج شده است. این در حالی است که بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان پول به صندوق‌های طلا وارد شده است. این موضوع نشان می دهد که انتظارات تورمی مردم افزایش یافته و آنها تمایل دارند برای حفظ ارزش دارایی‌های خود، بازار‌هایی به‌جز بازار سرمایه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
بازدهی منفی بورس
شاخص کل بورس از ابتدای هفته جاری روندی نزولی داشته است. شاخصی که در معاملات نوروزی موفق شده بود از کانال ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد عبور کند، مجدداً در تاریخ ۱۶ فروردین این کانال را از دست داد. با توجه به ریزش ۰.۷۷ درصدی روز دوشنبه بورس، شاخص کل همچنان در کانال ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد قرار دارد. سایه ریسک سیاست خارجی بر سر بازار سرمایه سنگینی می‌کند. از سوی دیگر کاهش قیمت نفت خام در پی جنگ تعرفه‌ای ترامپ، قیمت نفت به کمتر از ۶۲ دلار رسیده است. موضوعی که می‌تواند فشار اقتصادی بیشتری را در سال جاری به‌دنبال داشته باشد.
رشد قیمت دلار
شاید تنها راه‌حل که در کوتاه‌مدت و میان‌مدت بتواند موتور رشد صنایع صادرات‌محور بازار سرمایه را روشن کند و موجب حرکت صعودی شاخص کل بورس شود، افزایش قیمت دلار توافقی است؛ امری که می‌تواند فاصله این نرخ را با دلار بازار آزاد کاهش دهد. در شرایط فعلی، فاصله ۴۹ درصدی بین دلار توافقی و دلار بازار آزاد نه‌تنها موجب ایجاد رانت و کاهش انگیزه صادرکنندگان شده، بلکه حاشیه سود صنایع بزرگ و صادرات‌محور بازار سرمایه را نیز کاهش داده است؛ موضوعی که فلسفه ایجاد سامانه ارز توافقی (که در اواخر آذرماه سال ۱۴۰۳ راه‌اندازی شد) را زیر سؤال می‌برد.