اشاره: «برنامه ۲۵ ساله همکاریهای مشترک ایران و چین» یک توافقنامه راهبردی سیاسی، استراتژیک و اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین است که مطابق آن بناست چینیها در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، زیرساخت حملونقل ایران سرمایهگذاری و همکاری نظامی، امنیتی، فرهنگی و... در طول 25 سال انجام دهند. آنگونه که نشریه «پترولیوم اکونومیست» در تاریخ ۳ سپتامبر ۲۰۱۹ (۱۲ شهریور ۱۳۹۸) نوشته، حجم سرمایهگذاری چین در ایران معادل ۴۰۰ میلیارد دلار خواهد بود. همچنین بخش قابلتوجهی از سرمایهگذاری چینیها طی سال نخست اجرای قرارداد ۲۵ ساله با آنها به صنعت نفت و گاز ایران تزریق میشود و مابقی آن بهصورت مرحلهای و براساس توافق دو طرف از سوی پکن در ایران انجام میشود. آغاز بحث و گفتوگوها پیرامون این توافقنامه به سفر شی جینپینگ، رئیسجمهوری خلق چین، به ایران در سال ۱۳۹۴ و دیدار با رهبری و رئیسجمهور، آنهم ۱۱ روز پیش از توافق هستهای ایران و ۱+۵ بازمیگردد و بخشی از طرح «راه ابریشم جدید» است که توسط چین ارائهشده است. پیشنویس نهایی این برنامه روز ۳ تیر ۱۳۹۹ در جلسه هیئت دولت بررسی و تصویب شد و به وزارت امور خارجه مأموریت داده شد که طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، براساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند. سرانجام در سفر وزیر خارجه چین به ایران در روز 7 فروردین این سند به امضای وزیران خارجه دو کشور رسید. البته پرسشها و ابهاماتی درباره جزئیات این توافقنامه در رسانهها و شبکههای اجتماعی مطرحشده و میشود که لازم است برای آگاهسازی افکار عمومی به آن پاسخ داده شود. اما این نکته هم قابلذکر است که متن توافق ایران و چین صرفاً بندهای کلی است و هنوز هم قرارداد اجرایی بین دو طرف امضا نشده تا ایران و یا چین تعهداتی را قبول کنند؛ بنابراین اعداد و ارقامی که تاکنون مطرحشده در حد گمانه است و نمیتواند قطعیت داشته باشد. در همین ارتباط خبرنگار ستاره صبح پای صحبتهای دو تحلیلگر برجسته روابط بینالملل نشست تا نظرات آنان را درباره این توافقنامه جویا شود که در ادامه میخوانید.
۱۴۰۰ جمعه ۱۳ فروردين