ستاره صبح-روز هفتم فروردین ۱۴۰۰ سند همکاری ۲۵ سالهایران و چین به امضای وزرای امور خارجه ایران و چین رسیده است، مردم در مطبوعات و فضای مجازی نسبت به آن عکسالعمل نشان دادهاند. مقالات مختلف در نقد، مخالفت یا موافقت آن نگارش شده و افراد هم در فضای مجازی، نظر خود را انعکاس دادهاند. با توجه به اینکه چین در آینده، قدرت اول اقتصادی دنیا میشود، همکاری ایران و چین میتواند زمینهساز سرمایهگذاری اقتصادی در صنایع نفت، پتروشیمی، انرژی، صنایع سنگین، کشاورزی، ارتباطات و شبکههای هوشمند، مخابراتی، مسکن و شهرسازی و... میشود همکاری میتواند دانشگاهی، فناوری، علمی، محیطزیست، گردشگری و نظامی باشد. لازم است این سند توسط کارشناسان در دولت و رسانهها و دانشگاهها مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. این نگاه که هر کس منتقد این همکاری باشد، غربگرا، نفوذی یا احمق و خائن است، مانع بررسی مفاد سند میشود که میتواند باعث خسارات بر کشور شود. متأسفانه نگاه اکثر مردم نسبت به این سند که علی لاریجانی پیگیر آن بودهاند و به امضای وزرای خارجه ایران و چین رسیده است، بیشتر منفی است. مردم میگویند ارتباط متوازن با غرب و شرق به نفع است. مردم حق دارند که نسبت به قرارداد ۲۵ سالهای که بر سرنوشت حداقل یک نسل از ایرانیان تأثیرگذار است و ممکن است کسانی که پیگیر امضای این قرارداد بودهاند، خود نتوانند نتایج این قرارداد را ببینند، واکنش نشان دهند. مردم به منافع خود نگاه میکنند و دغدغه آب، خاک، ارتباط عزتمندانه و شرافتمندانه با کشورهای دنیا رادارند. به هر حال باید واکاوی و بررسی شود که اگر این سند خوب است و حکومت هم مقید به منافع مردم است، چرا مردم به آن، نگاه منفی دارند؟ باید دانست که چین در نظام امروز بینالملل، علیرغم سابقه و تاریخ کمونیستی و اقتصاد مارکسیستی دوران مائو با اقتصاد سرمایهداری آزاد غرب به اینجا رسیده است و به یک قدرت سرمایهداری در دنیای نوین تبدیلشده کسب میکند و چیزی جز منافع ملی خود را هم نمیشناسد. رقابت شرق و غرب در قرن 20 رقابت چین و امریکا است، این رقابت ماهیتی متفاوت با رقابت و جنگ سرد شرق و غرب در دوران شوروی سابق است. جنگ سرد شوروی و امریکا بر اساس یک رقابت سیاسی و ایدئولوژیک بود در صورتی که رقابت امروز، فقط بر اساس یک جنگ اقتصادی است. شوروی دنبال صدور نظام کمونیستی و سوسیالیستی به دنیا بود ولی چین امروز، فقط به منافع اقتصادی خود میاندیشد و هیچ رسالت عدالتگستری و برقراری نظامهای سوسیالیستی، برای خود قائل نیست. ازاینرو، در نظام اقتصاد بینالملل، چین تفاوتی با اروپا و امریکا ندارد. درنتیجه مردم حق دارند که بگویند طرف چینی چه تفاوتی با طرف غربی دارد، وقتی با چین رابطه برقرار میکنید، با غرب هم برقرار کنید. ضمناً باید دانست، با توجه به نگاه منفعت محور چین، انتظار اینکه چین، از منافع اقتصادی خود در جنگ ایران با غرب بگذرد، انتظار درستی نیست. انتظار اینکه در جنگ سیاسی ایران با غرب، چین از ایران حمایت کند و در مقابل غرب قرار گیرد، انتظار عبثی است به همین دلیل لازم است کارشناسان در عقد قراردادهای همکاری ۲۵ ساله، کیفیت سرمایهگذاری، انتقال تکنولوژی و آموزش لازم تکنسینها و مهندسین ایرانی، گسترش تولید مشترک و اشتغال و بهکارگیری هر چه بیشتر نیروی ایرانی در پروژهها را مدنظر قرار دهد.