اشاره: روز سهشنبه ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ سرانجام 23 ماه مذاکرات فشرده و نفسگیر دولت یازدهم و 12سال مذاکره ایران با ۶ قدرت جهانی به پایان رسید و آمریکا، انگلیس، روسیه، چین، آلمان، فرانسه توافق کردند تا در قالب برجام حقوق هستهای ایران را به رسمیت شناخته و تحریمهای جهانی علیه ایران را ملغی کنند و در قالب قطعنامه 2231 شورای امنیت، 12 قطعنامه شورای حکام و شش قطعنامه شورای امنیت را لغو و بلااثر کنند. ایران هم برای اعتمادسازی در سطح بینالملل اقدامات متقابلی انجام داده و سطح همکاریهای خود را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی گستردهتر دنبال کند. درنتیجه برجام به یکی از مهمترین توافقهای بینالمللی تبدیل شد. برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام سه ماه بعد در ۲6 دیماه ۹۴ به مرحله اجرا درآمد و تا سال ۹۷ توانست در سایه رفع تحریمها رشد اقتصادی کشور، صادرات نفت و میزان سرمایهگذاری خارجی را در کشور افزایش دهد. بنابراین با تبادل پول بین ایران و دنیا، درآمد مردم افزایش و سفرههای آنها که قبلاً کوچکشده بود، بزرگ شد. هرچند از روز ۱۸ اردیبهشت 97 به بعد «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا ادعاهای خود در زمینه برجام را جامه عمل پوشاند و از این توافق خارج شد و تحریمهای سنگینی علیه ایران اعمال کرد که موجب مسدود شدن برخی راههای تعاملی میان ایران با دنیا شد. بااینحال مخالفان داخلی که در مجلس به آنها «کاسبان تحریم» گفته شد، پیامدهای اقتصادی و سیاسی تحریمهای جدید آمریکا را به برجام ربط دادهاند و تعدادی از نمایندگان اصولگرا معاهده برجام را آتش زدند. همچنین نمایندگان مجلس اصولگرای یازدهم با تصویب «طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» دولت را وادار به تولید اقداماتی خارج از چارچوب برجام کردند. اما محمدجواد ظریف هم اخیرا گفته: «برجام به خاطر ایران زنده است، نه سه کشور اروپایی». این در حالی است که پس از امضای توافق برجام، جهان هم قطعنامههای ششگانه علیه ایران را ملغی و هم نام ایران را از فصل هفت منشور ملل متحد بهعنوان کشور تهدیدکننده صلح و امنیت جهانی خارج کرد. همچنین پس از رفع تحریمها تولید ناخالص داخلی با رشد۱۷ درصدی در سال ۹۶ به رقم ۶۹۴ هزار میلیارد تومان رسید. بر اساس اعلام گمرک ایران تراز تجارت خارجی در فاصله سالهای 90 تا 98 به میزان 16 میلیارد دلار رشد کرد. سرمایهگذاری شرکتهای خارجی در ایران افزایش یافت و به افزایش نرخ اشتغال در کشور کمک کرد. بااینوجود عدهای در داخل میگویند باید از برجام خارج شویم و آن را «جسد متعفن» میدانند. درآنسوی دیگر هم آمریکا، آیپک (لابی صهیونیستی)، عربستان و اسرائیل، کوشیده و میکوشند تا برجام احیا نشود و رابطه ایران و آمریکا نیز بهبود پیدا نکند. در همین ارتباط ستاره صبح در گفتوگو با دو تحلیلگر روابط بینالملل، دستاوردهای پنج سال اجرای برجام را بررسی کرده که
در ادامه میخوانید.
۱۳۹۹ سه شنبه ۳۰ دي