بورس که در هفتهها و ماههای گذشته نزولی بود، هفته قبل جان گرفت و شاخص بورس 5 درصد صعود کرد. امروز قرار است دور دوم مذاکره میان ایران و آمریکا در شهر رم برگزار شود. خوشبختانه به دلیل مذاکره ایران و امریکا، انتظارات تورمی کاهش یافت و به مافیای تجارت و کاسبان تحریم ضربه خورد. اکنون چشمها به نتیجه مذاکرات دوختهشده تا معلوم شود آیا تحریمها متوقف و برداشته خواهد شد یا خیر؟ تجربه نشان داده که دیپلماسی بر اقتصاد، فضای کسبوکار وزندگی مردم تأثیر مثبت یا منفی داشته است. مردم خواهان توافق هستند نه تقابل.
عقبنشینی دلار
بررسی بازدهی قیمت دلار از ۲۱ تا ۲۸ فروردین حاکی از افت ۱۶ هزار و ۳۵۰ تومانی و کاهش ۱۶.۰۸ درصدی ارزش این اسکناس دارد. قیمت دلار در آخرین معامله روز پنجشنبه ۸۵ هزار و ۳۰۰ تومان بود.
افت طلا
اونس جهانی طلا در یک هفته قبل 247 دلار بالا رفت، اما قیمت سکه و طلا در ایران پیرو کاهش قیمت دلار ریزش کرد. در همین حال شاخص بورس در یکقدمی رکورد زنی به کانال 3 میلیون واحد ایستاده است. روز پنجشنبه ۲۸ فروردین هر گرم طلای ۱۸ عیار به قیمت ۶ میلیون و ۸۷۸ هزارتومانی رسید و کاهش قیمت ۸۰۷ هزارتومانی داشت. این هفته طلا با افت ۱۰.۵۱ درصدی به کار خود پایان داد. این در حالی است که از ۲۱ تا ۲۸ فروردین طلای جهانی افزایش قیمت 247 دلاری داشت. قیمت اونس جهانی طلا در بازه زمانی گفتهشده، رشد 8 درصدی داشت.
سقوط سکه
قیمت سکه امامی در هفته چهارم فروردین ۱۳.۳۲ درصد کاهشی شد و افت قیمت ۱۲ میلیون و ۱۸۵ هزارتومانی داشت. این قطعه در آخرین معامله روز پنجشنبه ۲۸ فروردین باقیمت ۷۹ میلیون و ۳۱۰ هزارتومانی به کار خود پایان داد.
تزریق 5 همت به بازار سهام
بازار سهام در هفته قبل تحت تأثیر مذاکرات ایران و آمریکا، مثبت بود. اوج این خوشبینی در معاملات روز یکشنبه رقم خورد؛ جایی که حدود چهار هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار شد و رکورد ورود نقدینگی در چهار سال اخیر شکست. همچنین شاخص کل بورس از سقف تاریخی خود عبور کرد و تنها یک گام با فتح مرز سه میلیون واحد فاصله دارد.
بورس در قله 3 میلیون واحد
بازدهی بورس در هفته چهارم فروردین مثبت بود. بازار سهام در این هفته از همان ابتدای کار با روند صعودی قدرتمند آغاز به کارکرد؛ به نحوی که نماگر اصلی بازار سهام از تراز دو میلیون و 830 هزار واحد در پایان هفته گذشته، با رشد 4.84 درصدی به دو میلیون و 967 هزار واحد در پایان بورس روز چهارشنبه رسید. این روند در سهمهای کوچک با شدت کمتری طی شد و شاخص هموزن در این هفته با افزایش 3.87 درصدی به تراز 849 هزار واحدی رسید.
تقویت ارزش پول ملی
مرتضی افقه، اقتصاددان و عضو هیئتعلمی دانشگاه اهواز گفت: نرخ دلار تبدیل به یک شاخص تعیینکننده در اقتصاد شده؛ بهنحویکه حتی هزینه قیمت تمامشده در داخل به نرخ آن گرهخورده است. کاهش انتظارات تورمی حاصل از توافق احتمالی، نرخ دلار دوباره به حوالی ۸۰ هزار تومان درخواهد گشت.
۸۰ درصد واردات ایران کالاهای واسطهای و سرمایهای هستند که قیمتشان مستقیماً به نرخ دلار وابسته است، هر تغییری در نرخ دلار، قیمت تولیدات داخلی را هم دچار نوسان میکند. هرقدر از نرخ دلار بیشتر کاسته شود، تولید و رفاه عمومی تقویت میشود. کاهش قیمت دلار به معنای تقویت ارزش ریال یا همان پول ملی است که بهسرعت به تقویت قدرت خرید و بهبود رونق اقتصادی منجر خواهد شد. وقتی یک جلسه مذاکره برگزارشده، چنان انتظارات تورمی تغییر میکند که ارزش پول ملی ۲۰ درصد تقویت میشود، با بازگشت منابع بلوکهشده به کشور، تأثیرات مثبت بزرگتری مشاهده خواهد شد.
این منابع اگر درست مدیریت شوند حتی میتوانند اثرات مثبت و پایداری از خود بهجای بگذارند. سازوکار ناکارآمد داخلی هم مانع توسعه است. اقتصاد بیش از هر چیزی تحت تأثیر اخبار سیاسی و دیپلماتیک قرارگرفته است. تورم و رشد اقتصادی با فرض سناریوی لغو تحریمها آثار مثبت خواهد داشت. اگر روند تجارت کشور عادی شود و درآمدهای ارزی هم برگردند تورم به سمت تکرقمی شدن خواهد رفت. همزمان رشد اقتصادی هم به دلیل رفع موانع تحریم و هم به دلیل افزایش قدرت خرید مردم به دلیل ارزان شدن دلار، بالا خواهد رفت. تقویت ارزش پول ملی موجب تقویت قدرت خرید میشود که این امر به افزایش تقاضا منجر میشود. درنتیجه این تحولات، زمینه کاهش بیشتر نرخ دلار از ۸۰ هزار تومان را کاهش خواهد داد.