ستاره صبح، فائزه صدر: زمان میگذرد و غروب برجام فرا میرسد. اجرای مکانیزم اسنپ بک دیگر یک احتمال نیست، بلکه در صورت عدم نتیجه بخش بودن مذاکرات ایران و غرب، بازگشت مکانیسم ماشه تحقق وعده تلخ اروپاییان به تهران خواهد بود. در چنین شرایطی سال ۱۴۰۴ نیز با تهدید رئیسجمهور ایالات متحده برای حمله به ایران در صورت عدم نتیجه بخش بودن گفتوگو های طرفین آغاز شد. در داخل نیز تحریم، تورم و گرانی کالاها مشکلات زیادی ایجاد کرده و تأثیر آن در زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم محسوس است. به هر سو که مینگریم لزوم گفتوگو و توافق با غرب نمایان میشود، توافقی که باید به صورت جدی در دستور کار سیاست خارجی ایران قرار بگیرد. ستاره صبح در گفتوگو با عبدالرضا فرجی راد، دیپلمات پیشین و استاد ژئوپولتیک به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید:
فرجی راد افزود: ایران باید تصمیم بگیرد، یا باید با آمریکا مذاکره کرد و در رابطه با مسائل اختلافی به ویژه موضوع فعالیت هستهای ایران به توافق رسید یا تنش بالا میرود و نمیتوان احتمال درگیری را رد کرد.
دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی ایران با اشاره به چینش سیاستمداران در دولت جدید آمریکا گفت: آنچه مسلم است وجود افراد تندرو پیرامون رئیسجمهور جدید آمریکا است. اگر چه تعداد این افراد به مرور کاهش پیدا کرده و امروز بیشتر کسانی که گرد ترامپ جمع شدهاند ابتدا به دیپلماسی و بعد به درگیری میاندیشند.
وی اضافه کرد: نتانیاهو روز گذشته به آمریکا سفر کرد او تمام تلاش خود را برای تأثیر گذاری بر ترامپ به کار میبندد. ایده های نتانیاهو درباره ایران رادیکال است و تلاش میکند ترامپ را با خود همسو کند. در چنین شرایطی باید مذاکرات شروع شود.
این استاد ژئوپولتیک با تاکید بر لزوم آغاز گفتوگوها ادامه داد: باید به پیش برد گفتوگوها در عمان امیدوار بود. اگر ایران مذاکره با آمریکا را در موضعی برابر ادراک کند، ممکن است مذاکرات مستقیمی معادل گفتوگو های برجام تکرار شود و به نتیجه برسد. اما اگر آمریکا از موضع بالا وارد مذاکرات شود نتایج مثبتی اخذ نخواهد شد.
وی در این رابطه تاکید کرد: ما گفتوگو با غرب را بک بار تجربه کردهایم و الگویی ازبه نتیجه رسیدن مذاکره وجود دارد. من فکر میکنم مذاکره کنندگان این بار بیشتر حواس خود را جمع میکنند. با تحرکات نظامی که در منطقه شاهد هستیم، هیچ مسئولی در داخل به دنبال اخذ تصمیمی نخواهد بود که به درگیری بیانجامد. همانطور که بارها اعلام شده منافع کشور در اولویت است و منافع در جنگ و درگیری نیست.
سفیر پیشین ایران در نروژ با تاکید بر لزوم بهره گیری از ظرفیت دیپلماسی گفت: علاقهمندی اولیه هر دو طرف در درجه اول مذاکره و استفاده از ظرفیت دیپلماسی است. باید منتظر خواسته های مطرح شده بود و امید داشت که دو طرف با هم به تفاهم برسند. نظر شخصی من آغاز گفتوگوها و پیشبرد مذاکره است.
وی در ادامه تشریح کرد: ترامپ در مصاحبه هایش اعلام میکند که نمیخواهد ایران به بمب هستهای دست پیدا کند ولی از برچیده شدن تأسیسات هستهای چیزی نمیگوید. باید مذاکرات ادامه پیدا کند تا ببینیم طرف مقابل چه میخواهد؟ پیش از شروع گفتوگوها نمیتوان نتیجهای گرفت. اگر آمریکا خواستار کاهش میزان غنی سازی باشد، موضوعی قابل بحث مطرح شده است. اگر دو طرف دیپلماسی را راه رسیدن به توافق بدانند باید چانه بزنند و گفتوگو کنند.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: شروع گفتوگوها ضرورت دارد به این دلیل که مسئله «اسنپ بک» مطرح است و زمان زیادی نداریم. اگر توافق هستهای ایران و غرب از موعد خود بگذرد اروپا علیه ایران اقدام میکند به ویژه که امروز نگاه اتحادیه اروپا در قبال ایران، مسائل هستهای جمهوری اسلامی و مواضع طرفین در جنگ اوکراین نسبت به قبل متفاوت است و روحیه اروپا تغییر کرده است.
عبدالرضا فرجی راد در پایان سخنان خود متذکر شد: اروپا به دنبال استفاده از اسنپ بک است و اگر ایران با آمریکا توافق نکند اروپا نمیتواند کاری به نفع تهران انجام بدهد. ابتدا باید مذاکره میان ایران و آمریکا شکل بگیرد و پیش برود تا اروپا نیز برای توافق با ایران اقدام کند.