بر اساس آمار حدود 11 میلیون خودرو فرسوده وخطرناک در معابر شهری وبین شهری تردد میکنند. این خودروها مثل ارابه مرگ هستند. سال هاست که قرار است این تعداد خودروفرسوده به علاوه 13 میلیون موتورسیکلت فرسوده اسقاط شوند ولی آمارها نشان میدهد که روند از رده خارج کردن خودرو و موتورهای فرسوده و دودزاد کند بوده و هست. با فرارسیدن تعطیلات و آغاز سفرهای نوروزی بیم آن میرود که دوباره ارابه مرگ جان افراد زیادی را بگیرد. راه جلوگیری از مرگ ومیرجادهای خروج خودروها و موتورسیکلتهای فرسوده، ایمنسازی خودروها، ایمنسازی جادهها و رعایت قانون است.
علیرضا رئیسی در نشست خبری که در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، گفت: در قالب پویش «نه بهتصادف» یک برنامه سهساله برای کاهش تصادفات تدوینشده که در گام اول و ایام نوروز امسال بر موضوع کاهش تصادفات جادهای متمرکز خواهیم شد. سالانه ۲۰ هزار مرگ براثر حوادث جادهای رخ میدهد که میتوان ۱۰ هزار مورد آن را کاهش داد. ۵۲ درصد از عوامل مؤثر بر تصادفات مربوط به خطای انسانی بوده و حدود ۴۸ درصد آن مرتبط با عوامل جادهای و خودروهای ناایمن است.
قوانین بازدارنده نیست
وی با اشاره به اینکه مهمترین عامل کاهش حوادث ترافیکی و جادهای، وجود قوانین بازدارنده است، گفت: قوانین ما در حوزه رانندگی بازدارنده نیست حالآنکه قوانین، میتوانند رفتارسازی باشند و اجرای صحیح و اعمال قوانین سختگیرانه میتواند تا ۲۰ درصد از این آمارها را کاهش دهد. تاکنون قوانین رانندگی و میزان جریمهها در کشور بازدارنده نبوده و روزانه شاهد مرگومیر رانندگان و بهخصوص سرنشینان آنها هستیم به طوری که هر فوتی تصادفی برای کشور بیش از ۲۰ میلیارد تومان هزینه دارد.
عدم استفاده از کمربند ایمنی
رئیسی گفت: زمانی که تصادف رخ میدهد آمار مرگومیر سرنشینان نسبت به رانندگان بیشتر است لذا ضروری است همانطور که استفاده از کمربند ایمنی برای راننده اجباری و به یک عادت تبدیلشده، اما سرنشینان عقب اغلب کمربند ایمنی نمیبندند. بنابراین، پیشگیری باید باهدف جلوگیری از وقوع تصادف انجام شود. اصلیترین عامل مرگومیر ناشی از تصادفات، آسیب مغزی است و پسازآن شکستگیهای متعدد، که این دو مورد بیش از ۹۰ درصد فوتیها را شامل میشود.
۱۲ میلیون موتورسیکلت فرسوده
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح کرد: حدود ۲۰ درصد قربانیان موتورسواران هستند که به دلیل استفاده نکردن از کلاه ایمنی جان خود را از دست میدهند. از ۱۳ میلیون موتورسیکلت در کشور، حدود ۱۲ میلیون فرسوده و فاقد هرگونه ایمنی هستند. بسیاری از خودروهای فرسوده فاقد معاینه فنی هستند اما همچنان در حال تردد بوده که نشاندهنده نبود نظارت کافی است. از دیگر عوامل مؤثر در تصادفات میتوان به خوابآلودگی هنگام رانندگی، استفاده از تلفن همراه و بیتوجهی به قوانین اشاره کرد.
دوربینها فعال نیستند
به گفته رئیسی، چهار ضلع اصلی تصادفات شامل جاده، خودرو، انسان و قانون است. در سطح جهانی، به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر جاده، بین ۳ تا ۷.۵ دوربین کنترل سرعت وجود دارد، درحالیکه این میزان در ایران کمتر است یا این دوربینها نیز ازکارافتاده هستند. شناسایی و اصلاح نقاط حادثهخیز جادهها بر عهده مسئولان ذیربط بوده و لازم است خودروسازان نیز در راستای ارتقای ایمنی خودروها گام بردارند.
8 استان رکورددار تصادفات
رئیسی بابیان اینکه ۶۰ درصد از مرگهای ناشی از تصادفات در ۸ استان کشور رخ میدهد، اظهار داشت: این استانها شامل تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان، فارس، سیستان و بلوچستان، کرمان و خوزستان است و استان ایلام کمترین میزان تصادفات را دارد. ۶۲ درصد از تصادفات برونشهری رخ میدهد که عمدتاً در محدوده ۳۰ کیلومتری شهرها اتفاق میافتد.
تلفات به روایت آمار
او با اشاره به اینکه حدود ۵۲ درصد از فوتیهای تصادفات درصحنه حادثه رخ میدهد گفت: همچنین ۶ درصد از افراد حین انتقال به بیمارستان و ۴۲ درصد نیز در اورژانس بیمارستان جان خود را از دست میدهند. ۸۰ درصد از فوتیهای تصادفات مرد و ۲۰ درصد زن هستند. سالانه حدود ۴ هزار نفربر اثر تصادفات مرتبط با موتورسیکلت جان خود را از دست میدهند و چهار هزار و ۵۰۰ نفر از فوتیهای تصادفات عابران پیاده هستند.
حملونقل عمومی فرسوده و محدود
وی توسعه حملونقل عمومی را از راههای کاهش مصدومان تصادفات بیان کرد و افزود: ۹۶ درصد از اتوبوسهای درونشهری، ۸۵ درصد از مینیبوسها، ۷۶ درصد از اتوبوسهای برونشهری و ۶۲ درصد از تاکسیهای درونشهری فرسوده هستند و سهم حملونقل هوایی پایین بوده و ظرفیت استفاده از قطار نیز محدود است.
چرخه معیوب مرگ و معلولیت
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی گفت: جادههای ناایمن، خودروهای غیراستاندارد و حوادث رانندگی ناشی بیاحتیاطی، چرخه معیوب مرگومیر و معلولیت در کشور را ایجادشده است.
فاطمه عباسی افزود: سالانه حدود ۲۰ هزار نفر در کشور جان خود را براثر حوادث ترافیکی از دست میدهند ضمن اینکه ۶۰ هزار نفر نیز در این حوادث دچار معلولیت میشوند. 3000 نفر از مصدومان حوادث جادهای کشور دچار ضایعه نخاعی و مشکلات زیاد جسمی برای ادامه زندگی میشوند. یعنی سالانه ۶۰ هزار نیروی انسانی فعال کشور برای مدتی از صحنه کار و تولید کنار حذف و سه هزار نفر نیز برای همیشه خانهنشین شده و هیچ نقشی در چرخه اقتصادی کشور ندارند علاوه بر اینکه برای همیشه به نیازمند دریافت خدمات توانبخشی و حمایتی هستند. بر اساس بانک اطلاعاتی سازمان بهزیستی، حدود ۴۳ هزار نفر از افراد دارای معلولیت، آسیبدیده از ناحیه نخاع هستند که بالغبر ۳۷ درصد آنها ناشی از تصادفات (جادهای و شهری) است.