ستاره صبح، فائزه صدر: عملیات طوفان الاقصی موجب شد ایده تشکیل دو کشور فلسطین و اسرائیل، به منظور جست و جوی راه حلی برای خاتمه دادن به تنش، در محافل سیاسی جهان مطرح شود، به نظر می‌رسد آتش بس میان حماس و اسرائیل، فرصت مناسبی فراهم آورده تا فلسطینیان برای مدیریت و بازسازی غزه و تسهیل روند بازگشت آوارگان، به تشکیل دولتی مستقل و کامل بیاندیشند و به موجودیت سیاسی خود رسمیت دهند. ستاره صبح در گفت‌وگو با نصرت الله تاجیک، دیپلمات پیشین به بررسی امکان اجرای طرح دو دولتی در اراضی اشغالی پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
نصرت الله تاجیک با اشاره به سوابق تاریخی ایده دولت مستقل فلسطین و اسرائیل گفت: ایده‌ی دو دولت بر اساس قطعنامه تقسیم فلسطین که در سال 1947 در سازمان ملل تصویب شده بود دنبال می‌شود. برخی از کشورها آن زمان اسرائیل را به رسمیت شناختند و بر اساس مصوبه‌ای که چندی پیش در مجمع عمومی داشتیم فلسطین نیز به رسمیت شناخته شد که ایران هم در آن رأی گیری شرکت کرد.
وی در ادامه افزود: راه حل دو دولتی از منظر کشورهای دیگر به این مفهوم است که کشورهایی که تاکنون اسرائیل را نپذیرفته‌اند وقتی راه حل دو دولتی را می‌پذیرند یعنی اسرائیل را هم به صورت غیر مستقیم به رسمیت شناخته و آن عده‌ای که فلسطین را به رسمیت نشاخته‌اند با پذیرش راه حل دو دولتی فلسطین را به رسمیت می‌شناسند.
سفیر پیشین ایران در اردن در تشریح معایب ایده دو دولتی در اراضی اشغالی گفت: راه حل دو دولتی مانند داستان فیل مولوی است که هر یک از افراد نابینا به قسمتی از بدن فیل دست می‌زدند و هرکدام برداشتی مختلف دارند. یعنی تا اینجا هر بار با یک هدف مطرح شده است. مطرح شده این ایده توسط آمریکا و اروپا بیشتر برای خرید زمان بوده چون خودشان می‌دانند که عملی نیست.
وی در این رابطه یادآور شد: آمریکا نمی‌تواند موافق چیزی مثل دو دولتی باشد که اسرائیل با آن مخالف باشد. آمریکا حامی اسرائیل بوده و تلاش می‌کند به اسرائیل کمک کرده و در مقابل او قرار نگیرد. از جهت عملیاتی نیز زمینی نمانده که دولت فلسطین روی آن تشکیل شود. مخصوصاً با این وضعیت جدایی غزه از کرانه باختری، شرایط کنونی غزه و کرانه‌ی باختری و مسئله شهرک نشین‌ها و مزاحمتی که برای فلسطینی‌ها دارند، چگونه می‌توان این ایده را به مرحله اجرا رساند؟!
این کارشناس منطقه با اشاره مشکلات حل نشده فلسطینیان و اسرائیل و تأثیری که بر ناکارامدی دو دولتی خواهد داشت افزود: دولت خودگردان مینی دولت است، کامل نیست و اختیاراتی ندارد. اگر فرض کنیم ایده دو دولت اجرا شود و دولت فلسطینی کاملی تشکیل شود، با توجه به رویکرد اسرائیل و خواسته‌های فلسطینیان، دولت‌های تشکیل شده به تدریج به مشکل بر می‌خورند و این بار جنگ بین دو دولت مستقل شروع می‌شود و همین وضعیت کنونی ادامه خواهد داشت.
وی تاکید کرد: فرضیه دو دولتی در بخش نظری و نظریه پردازی جای کار دارد اما، نمی‌توان این ایده را عملیاتی کرد. مسئله اصلی اشتغال سرزمین فلسطینی‌هاست تا این مسئله حل نشود و آوارگان فلسطینی به خانه و کاشانه خود برنگردند چه یک دولتی و چه دو دولتی امنیت و ثبات را به آن منطقه باز نمی‌گرداند.
دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه افزود: عده‌ای وقتی راه حل دو دولتی را مطرح کنیم گویی گناه کبیره مرتکب شده‌ایم، چنان برخوردی با ما دارند. این ایده هم یک مسئله سیاسی قابل بحث است که باید در جامعه و میان نخبگان، در دانشگاه و در دستگاه‌های اجرایی مطرح شود و به جمع بندی برسیم. اینکه ما به هر دلیلی این را قبول نداریم به این مفهوم نیست که نباید در مورد آن حرف بزنیم یا چون طرح ما چیز دیگری است راجع به این ایده حرفی نزنیم. عقل که تعطیل نمی‌شود! این درست نیست. این رویکرد در مسائل سیاسی جواب نمی‌دهد.
نصرت الله تاجیک در پایان سخنان خود گفت: اتفاق تا زمانی که دولت کامل فلسطینی ایجاد نشود نخواهد افتاد. این دولت نیم بند فایده‌ای ندارد. بنابراین باز می‌خواهم تاکید کنم که مقوله دو دولت جای کار دارد. ما باید در این حوزه کار کنیم و نتیجه این کارها را در محافل بین‌المللی و منطقه‌ای مطرح کنیم نه اینکه صورت مسئله را پاک کنیم، با فراموشی مسائل حل نمی‌شود.