ستاره صبح - اعظم طاهری: تازه‌ترین آمار بدهکاران کلان بانکی که مربوط به پایان آذرماه سال جاری است، اخیراً از سوی بانک مرکزی منتشر شده است. در این فهرست اسامی بدهکاران بانک‌ها تا پایان پاییز امسال به روز شده است. براساس آمارهای منتشر شده در این گزارش جمع مطالبات معوق بانک‌ها از مرز 789 هزار میلیارد تومان عبور کرده است. این رقم نجومی به اخذ تسهیلات توسط شرکت‌های عموماً دولتی، خصولتی و افراد با نفوذ اشاره دارد که وام‌های کلانی از سیستم بانکی گرفته‌اند، ولی اقساط آن را پرداخت نکرده‌اند. با توجه به منابع بانک‌ها که از محل سپرده گذاری شهروندان تجمیع می‌شود، ابهام در سرنوشت این بدهی کلان به طور مستقیم به حقوق عمومی اشاره دارد و شفافیت در این خصوص مطالبه جامعه است. ستاره صبح در این رابطه با مجید گودرزی، کارشناس اقتصادی گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید:
مجید گودرزی در تشریح علل تجمیع بدهی بانک‌ها گفت: کژکارکردی بانک‌ها در نظام اقتصادی کشور، بنگاه داری و عدم استقلال بانک مرکزی که موجب شده بانک‌ها وعده‌های پوپولیستی دولت‌ها را اجرا کنند، از جمله عواملی است که نظام بانکی ما را از ریل خارج کرده و منجر به ایجاد چنین وضعیتی می‌شود.
وی افزود: نرخ سود بالا موجب افزایش نقدینگی می‌شود. در دوره‌ای بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری بر سر پرداخت سود بانکی بالاتر رقابت مخربی ایجاد کردند که به عاملی برای افزایش نقدینگی و تورم تبدیل شد. تا جاییکه امروز نظام بانکی عامل رشد پایه پولی، افزایش نقدینگی و تورم است.
این کارشناس اقتصادی در رابطه با بنگاه داری بانک‌ها و نسبتی که با مشکلات اقتصادی کشور دارد، گفت: بانک‌ها بدون ترس از نظارت و بدون پاسخگویی، وارد هر نوع بازاری می‌شوند که اقدامی خطرناک است زیرا مشکلات فراوانی برای اقتصاد ایجاد می‌کند، از جمله ضربه زدن به تولید. سود بانکی عملاً تولید را زمین گیر کرده است. هیچ اتفاق مثبتی در بخش واقعی اقتصاد رخ نداده و رشد اقتصادی بالا نرفته است، اما بانک‌ها همچنان با سود بالایی که به سپرده‌ها اختصاص داده‌اند، نقش منفی خود را اقتصاد حفظ می‌کنند.
وی اظهار کرد: بانک‌ها مسیر اقتصاد را منحرف کرده‌اند. بخش خصوصی را به عنوان رقیب خود در نظر گرفته و به بخش واقعی اقتصاد تسهیلات نمی‌دهند و این بخش را تا لبه پرتگاه عقب رانده‌اند. درحالیکه بخش خصوصی حمایتی از نظام بانکی نمی‌گیرد، شرکت‌های زیر مجموعه بانک‌ها و افراد خاص و دیگر شرکت‌های خصولتی وام‌های کلان می‌گیرند و پس نمی‌دهند.
وی با اشاره به مطالبات بانک‌ها از بدهکاران اضافه کرد: مسابقه بانک‌ها برای اعطای وام، موجب آشفتگی و افزایش قیمت‌ها شد و اجازه نداد بخش‌های دیگر اقتصاد با جذب سرمایه رشد کنند. حاصل بنگاه داری بانک‌ها انجماد منابع و عدم ایفای نقششان به عنوان تأمین کننده مالی در اقتصاد بود.
گودرزی تصریح کرد: بانک‌ها منابع را به بنگاه‌های زیر مجموعه خود هدایت می‌کنند. بدهی‌های کلان بانکی نتیجه تسهیلات آسانی است که بانک‌ها به بنگاه‌های خودی می‌دهند.
وی با اشاره به التهابات اخیر در بازارها گفت: اوج گرفتن نوسانات ارزی و گرانی سکه این احتمال را قوت می‌بخشد که بانک‌ها در بازارهای غیررسمی حضوری فعال دارند. وقتی فعالیت تولیدی در کشور نمی‌تواند چنین سودی حاصل سرمایه‌گذاران کند، آیا جز این است که بانک‌ها سرمایه خود را به بازارهای دلالی سکه و دلار برده‌اند؟ مجید گودرزی در پایان گفت‌وگو متذکر شد: رفتار بانکداری، کلیت اقتصاد را به سمت فضای بی ثباتی می‌برد. بانک‌ها وارد یک بازار می‌شوند و با ایجاد التهاب و افزایش قیمت بازار را به هم می‌ریزند. ورود بانک‌ها به بازار مسکن در دهه 80 موجب رشد بی رویه قیمت‌ها در این بخش شد و رکودهای سنگینی خلق کرد که نتایج آن اکنون مشهود است.