رصد رویدادها
آمریکا، ترکیه، اروپا و کشورهای عربی با دقت و لحظه‌به‌لحظه اتفاقات سوریه را رصد می‌کنند. رفت‌وآمدها در منطقه به سوریه، اردن، عراق، عربستان همچنان جریان دارد. هدف این رایزنی‌های بی‌سابقه این است که کشورها بر آینده سوریه تأثیرگذار باشند و از آشفته‌بازار به وجود آمده سهم ببرند، زیرا آینده سوریه برای شرق و غرب مهم است. در کنفرانس عقبه که در اردن برگزار شد، شرکت‌کنندگان با صدای بلند حفظ تمامیت ارضی سوریه و شکل‌گیری دولت فراگیر و برگزاری انتخابات آزاد را فریاد زدند. این کنفرانس چراغ سبزی به محمد جولانی بود که بیاید با غرب سازش کند. دعوت نشدن ایران و روسیه این پیام را برای هیئت تحریر الشام داشت که اگر می‌خواهد با غرب مذاکره کند نباید با ایران و روسیه مذاکره و رابطه داشته باشد. البته باید منتظر ماند و دید در روزهای آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد.
ورود شورای همکاری خلیج فارس به ماجرای سوریه
شورای همکاری خلیج‌فارس به موضوع سوریه ورود کرده و قصد دارد بر آینده سوریه تأثیرگذار باشد. در این شورا عربستان، امارات، قطر و ...حضور دارند و نقش آن‌ها در خاورمیانه مهم است زیرا این شورا می‌تواند به بازسازی و نوسازی سوریه وهمچنین کمک به مردم جنگ زده آن کشور نقش حیاتی داشته باشند. در این میان روسیه چراغ خاموش نیروهایش را از سوریه خارج کرده و می‌کند. ایران نیز نیروهایش را از این کشور خارج کرده است. انگار در معادلات منطقه این دو کشوردیگر نقشی ندارند یا فضا را برای حضور در آینده سوریه مناسب نمی‌بینند، علت این است که به خاطر خصومت غرب با روسیه و ایران و خصومت رهبران جدید سوریه نسبت به این دو کشور، قرار نیست ایران و روسیه در آینده سوریه نقش داشته باشند. ایران می‌تواند اعلام کند که به خواست مردم سوریه احترام می‌گذارد. این موضع گیری یک گام به پیش برای برقراری رابطه با گروه تحریرالشام خواهد بود.
تحلیلگران بر این عقیده‌اند که اگر ایران پس از اعتراضات سوری‌ها از سال 2011 به بعد نقش واسطه بین رژیم اسد و مردم سوریه را بازی می‌کرد و تلاش می‌کرد با برگزاری انتخابات آزاد، نظام سوریه بااراده مردم شکل و اداره شود کار به اینجا نمی‌رسید که نتیجه‌اش سقوط رژیم اسد باشد.
رهبران جدید سوریه چه می‌گویند
احمد الشرع یا محمد جولانی گفته ما با مردم ایران مشکلی نداریم و قصد جنگ با اسرائیل هم نداریم. جولانی درعین‌حال به اسرائیل هشدار داده اکنون که حال ایران و حزب‌الله در سوریه حضور ندارند چرا به لبنان حمله می‌کنید و چرا بلندی‌های جولان را اشغال کرده‌اید؟ این موضع گیری نرم نشان می‌دهد که او قصد جنگ با اسرائیل ندارد، بلکه احتمالاً به دنبال نوعی مصالحه هم است.
تحریم‌های ویرانگر علیه سوریه
سوریه مثل ایران و روسیه در دهه‌های گذشته زیر تیغ تحریم‌های غرب به‌ویژه آمریکا در دهه‌های گذشته بوده است. تحریم اقتصاد و زندگی مردم سوریه را نابود کرده است. اگر آمریکا تحریم‌ها را بردارد و کشورهای ترکیه، امارات و عربستان به علاوه کشورهای اروپایی به بازسازی سوریه بپردازند وضعیت خوب خواهد شد. واقعیت این است که احمد الشرع سوریه چندپاره و ویرانه را تحویل گرفته است. اگر او بخواهد مردم را از فقر و فلاکت بیرون آورد چاره‌ای جز سازش با آمریکا، اروپا، ترکیه، کشورهای عربی و حتی اسرائیل نخواهد داشت.
تنفر از روسیه
سوری‌ها بمباران‌های وحشیانه روسیه در سال‌های 2012 به بعد را فراموش نخواهند کرد. شرط کمک غرب و ترکیه به گروه «هیئت تحریرالشام» این است که پای روسیه را از سوریه ببرد. البته روسیه شرایط را درک کرده و دارد به‌تدریج نیروهایش را از سوریه خارج یا به پایگاه‌ها می‌برد. به نظر می‌رسد معامله‌ای در جریان است تا آمریکا با گرفتن تضمین از «هیئت تحریرالشام» به ایران، حزب‌الله و روسیه در سوریه بعد از اسد جای پا ندهد. در آن صورت تحریم‌ها علیه سوریه برداشته و کمک‌های غرب و کشورهای عربی راهی سوریه خواهد شد. ایران اگر بتواند آنچه را درباره حمایت از اسد انجام داده در داخل و با رهبران جدید سوریه حل‌وفصل کند شاید بتواند دوباره در سوریه حضور پیدا کند.
دشواری کمک‌رسانی به حزب‌الله
فرمانده سپاه گفته قصد کمک به سوریه داشتیم ولی همه راه‌ها را مسدود کرده بودند. شیخ نعیم قاسم دبیر کل حزب‌الله لبنان هم گفته اسرائیل راه‌های کمک رسانی از سوریه به حزب‌الله در لبنان را بسته است. وقتی شرایط این‌چنین است در آینده امکان کمک از سوی ایران از طریق سوریه به حزب‌الله دشوار خواهد بود مگر اسنکه رابطه دولت ایران با دولت آینده سوریه خوب باشد. متأسفانه جا پای اسرائیل در سوریه بعد از اسد بیشتر شده است. در روزهای گذشته رژیم اشغالگر بیش ا ۵۰۰ نقطه در سوریه از جمله فرودگاه طرطوس را بمباران کرده است و قصد دارد تمام زیرساخت‌های نظامی را در سوریه از بین ببرد. شواهد نشان می‌دهد اسرائیل قصد دارد ارسال کمک توسط ایران از سوریه به حزب الله لبنان را محدود کند.
در این شرایط نگاه حاکمیت باید از «برون» به «درون» تغییر جهت و در این باره با مردم که گرفتار مشکلات عدیده هستند صحبت شود و سیاست‌های نگاه به درون و مزیت‌های آن برشمرده شود. کلاف سردرگم مشکلات مردم را می‌توان با نگاه به درون، مذاکره ومصالحه با غرب و فاصله گرفتن از روسیه در جنگ اوکراین حل کرد. شرط لازم برای این کار، گرفتن مشورت از همه مدیران و نیروهایی است که در دهه‌های گذشته با نظریه استصوابی و ابزارهای دیگر از گردنه مشارکت حذف شده‌اند، زیرا این جماعت برای عبور از بحران‌ها طرح و برنامه دارند.