چه شد که نام‌تان برای انتخابات ریاست جمهوری از سوی اصلاح‌طلبان مطرح شد و چه شد که در نهایت برخلاف انتظارات، ثبت نام نکردید؟
طرح قضیه و ابتکار از سوی آقای خاتمی شروع شد. ایشان با من مفصل در این باره صحبت کردند و از من خواستند نامزد شوم. بعد از مدتی دوستان جبهه اصلاحات هم اظهار لطف و تاکید کردند که در صورت نامزدی، از من حمایت می‌کنند. اما با بررسی‌های جدی که انجام دادم ـ باوجود اینکه در ابتدا بر این تصمیم بودم ـ اما به مرور زمان احساس کردم آنگونه که باید و شاید از عهده این مسئولیت برنمی‌آیم و پیش خودم، خدا و خلق خدا مسئول خواهم بود. بنابراین فکر کردم که اگر توانایی ایفای این مسئولیت را ندارم نباید آن بپذیرم. به این ترتیب، در مجموع به این نتیجه رسیدم که حضور پیدا نکنم و تشکر می‌کنم از اقای خاتمی که چنین پیشنهادی به بنده دادند.
چرا فکر کردید که توانایی انجام این کار را ندارید؟ به‌خاطر مسائل جسمانی؟
در واقع، مسئله توان فیزیکی و بدنی نبود. ضمن اینکه دوست داشتم در خدمت به ملت شریک باشم، اما باور دارم اگر فردی خدایی نکرده برای مسئولیتی ویژگی‌های کافی را نداشته باشد و آن کار را بپذیرد به مردم خیانت کرده است. بر اساس این باور بود که نخواستم مرتکب این گناه شوم.
وضعیت جریان اصلاحات را چطور می‌بینید؟
وضعیت در مجموع مثبت است. فکر می‌کنم موجی که باید ایجاد شود تا انتخابات را گرم کند، در حال برخاستن است. با این روند انتخابات به سمت گرم‌شدن می‌رود. انشاءالله انتخاباتی خوب و رقابتی خواهیم داشت.
به‌نظرتان نتیجه این دوره انتخابات به نفع جریان اصلاحات رقم می‌خورد؟
اینکه نتیجه انتخابات چه می‌شود مهم نیست، مهم این است که اجازه ندهیم انتخابات واقعی و صندوق رأی از جمهوری اسلامی حذف شود. چرا که جمهوری اسلامی یعنی حکومتی که جمهور مردم در آن نقش دارند و تمام مسئولان بالای کشور براساس آرای مردم تعیین و انتخاب می‌شوند. این مسئله بسیار مهم است که اگر خدایی نکرده آن گونه‌ای که باید و شاید عمل نشود و عملکرد مسئولان به شکلی باشد که مردم پای صندوق‌های رأی نیاید، جمهوری اسلامی مشروعیت خودش را از دست می‌دهد. متأسفانه در انتخابات گذشته شاهد آن بودیم که مسئولان آنطور که باید و شاید، مناسب عمل نکردند و به همین دلیل مشارکت پایین بود.
در این دوره نیز شورای نگهبان از گذشته بهتر عمل کرده، ولی ایده آل نیست. از این نظر که باید کاندیدا‌های دیگری هم تأیید می‌شدند و به گونه‌ای عمل می‌شد که تمام آحاد مردم و کسانی که واجد شرایط لازم برای رأی دادن هستند احساس کنند نامزد مورد پسند خود را برای رأی دادن در صحنه می‌بینند. اینکه آن نامزد چقدر رأی می‌آورد مهم نیست. فکر می‌کنم حدود۶۰ میلیون واجد شرایط رأی دادن هستند. شرایط باید به گونه‌ای باشد که همه این ۶۰ میلیون نفر نامزد مورد پسند خود را در صحنه ببینند و بتوانند رأی دهند.
بنابراین در این انتخابات هم از شورای نگهبان انتظار می‌رفت تا تأیید صلاحیت‌های بیشتری داشته باشد اما اینطور نشد. با این وجود، اصلاح‌طلبان اکنون یک نامزد دارند که همین هم غنیمت است و باید از این غنیمت استفاده کرد.
اردوگاه اصول‌گرایان را در انتخابات چطور ارزیابی می‌کنید؟
آن‌ها چند نامزد دارند و به نظر می‌رسد که در حال بحث و رایزنی در این باره هستند که می‌توانند به یک یا دو نفر برسند یا نه. هر چه تعداد نامزد‌ها بیشتر باشد شور انتخاباتی هم بیشتر خواهد بود.
با این تفاسیر فکر می‌کنید انتخابات به مرحله دوم کشیده می‌شود؟
دقیق نمی‌توانم اظهارنظر کنم. چرا که حدود ده روز به انتخابات مانده است. بستگی دارد موجی که در حال ایجاد است با چه کیفیتی شکل بگیرد و ادامه پیدا کند.
کمی هم درباره بایسته‌های دولت چهاردهم صحبت کنیم. فکر می‌کنید اولویت‌های دولت بعدی در حوزه دیپلماسی باید شامل چه مواردی باشد؟
باید این را بدانیم که سیاست خارجی بسیار مسئله مهمی است؛ به قول یکی از بزرگان نصف دولت و نصف مملکت. چراکه دنیای امروز دنیای ارتباطات و روابط است و نباید این مسئله را از نظر دور بداریم و رابطه‌ها را کم یا محدود کنیم باید با همه دنیا به جز اسرائیل برای رفع نیاز‌های کشور رابطه برقرار کنیم. توجه کنید برخی عملکرد‌های بد که باعث تحریم جمهوری اسلامی شده چه بلا‌هایی بر سر اقتصاد و معیشت مردم آورد. باید به سمتی برویم که حتما مسئله تحریم‌ها رفع شود و روابط و جایگاه ایران در جامعه بین‌الملل بهبود یابد. باید در این جهت حرکت کنیم. انشاءالله رئیس‌جمهور آینده به صورت جدی به مسائل سیاست خارجی توجه داشته باشد که هم موقعیت خارجی جمهوری اسلامی ایران ارتقا یابد و هم مشکلات داخلی کشور تا حدی که به این مسئله ارتباط دارد، حل شود.
به مسائل بین‌المللی اشاره کردید. فکر می‌کنید امسال انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا چقدر می‌تواند انتخابات ایران و به طور کلی سیاست داخلی را تحت تأثیر قرار دهد؟
انتخابات آمریکا آبان ماه امسال برگزار می‌شود و برای ما چند ماهی فرصت ایجاد می‌کند که از این موقعیت استفاده کنیم. اگر بایدن بیاید، مانند شرایط کنونی است اما اگر ترامپ بیاید شرایط تغییر می‌کند و بد می‌شود. ایران مسئله برجام را پیش برد که حتی منجر به توافق با اروپا و آمریکا شد و در همین راستا امتیازاتی نیز کسب کرد. متأسفانه با آمدن ترامپ همه چیز به هم ریخت. بازگشت ترامپ در انتخابات پیش روی آمریکا ممکن است مشکلاتی را برای ایران ایجاد کند.
در فرصت چند ماهه‌ای که اشاره کردید چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
به محض تشکیل دولت چهاردهم، ابتدا باید با اروپایی‌ها و بعد در همان چارچوب وارد بحث و مذاکره جدی شویم و برجام را زنده کنیم. در کنار آن FATF را به تصویب برسانیم که اگر ترامپ آمد و خواست خرابکاری‌های گذشته را ادامه بدهد شرایط برای او فراهم نباشد.
البته به نظر می‌رسد با توجه به عملکرد دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی موارد دیگری هم وجود داشته باشد.
دولت جدید ابتدا باید مذاکرات را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به صورت جدی ادامه بدهد و بعد با اروپایی‌ها و ۱+۵. در کنار این‌ها باید سیاست خارجی متوازنی داشته باشیم وبه این صورت نباشد که روابط خارجی ما محدود به یکی، دو کشور باشند و آن کشور‌ها هم احساس کنند ایران نیازمند آنهاست. نباید اتفاقاتی مانند مواضع بد چین و روسیه نسبت به جمهوری اسلامی و حمایت از موضع امارات درباره جزایر سه گانه تکرار شود. بنابراین، مهم‌ترین مسئله توازن در سیاست خارجی است که باید دولت آینده به آن توجه کند.
به عنوان سؤال آخر، فکر می‌کنید رئیس‌جمهور آینده باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
با توجه به اینکه کشور شرایط مناسبی به لحاظ اقتصادی، فرهنگی، معیشتی و سیاست خارجی ندارد و نارضایتی‌هایی در سطح نخبگان و طبقات فرهنگی بالا و توده مردم به به وجود آمده، باید کسی رئیس‌جمهوری شود که خودش را فدای ایران و فدای ملت ایران کند. خصوصیاتی هم داشته باشد که ملت آن را بپذیرد.
با توجه به شناختی که از آقای دکتر پزشکیان دارم فکر می‌کنم در این شرایط مناسب‌ترین فرد برای ریاست جمهوری آینده هستند. چراکه دارای خصوصیات فردی مثل شجاعت، صداقت، صراحت هستند و از سوی دیگر به منافع ملی توجه دارند و معتقد به آزادی‌های سیاسی و عدالت اجتماعی هستند. آقای پزشکیان همچنین انتقادپذیر و صاحب تجربه و تخصص است. بنابراین فکر می‌کنم دکتر پزشکیان بهترین کاندیدا و به ویژه مورد حمایت آقای خاتمی و جبهه اصلاحات است. امیدوارم ایشان رأی بیاورد و من نیز از نامزدی ایشان حمایت می‌کنم.