ستاره صبح، فائزه صدر: چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، رقابت میان وعده های اصولگرایان و عقلانیت اصلاحات است. از تبدیل شدن ایران به ژاپن اسلامی در مجلس هفتم تا ساخت سالی یک میلیون مسکن در دولت سیزدهم، از جمله وعده های دست نیافتنی بودند که در کارنامه غیر قابل قبول اصولگرایان انباشته شده و این جریان همچنان در مواجهه با جامعه از ابزار شعار و وعده استفاده میکند. در چنین شرایطی مسعود پزشکیان، تنها نامزد جبهه اصلاحات از زندگی، رفاه و عدالت سخن گفته و توانایی خود در محقق کردن مطالبات جامعه را به چهارچوب قانون و همراهی مردم مشروط کرده است. ستاره صبح در گفتوگو با هدایت الله آقایی، نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی به بررسی شرایط نامزد اصلاحطلب و بخت او در انتخابات پیش رو پرداخته که در ادامه میخوانید:
بخت کاندیدای اصلاحطلبان در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری را چگونه میبینید؟ آیا عقلانیت اصلاحات میتواند بر وعده های اصولگراین غلبه کند و پیروز انتخابات باشد یا خیر؟
مسعود پزشکیان به خوشنامی شهره است ولی کاریزمای محمد خاتمی را ندارد. از سویی شرایط جامعه نیز شابهتی به سال 76 ندارد. ایران از نظر جامعه شناختی دچار تغییر شده است.
اگر دو دهه پیش کسی برای مردم سخنرانی میکرد و جامعه از این طریق آگاه میشد، امروز مردم از دولتمردان و سیاسیون مطلع تر هستند و خود تحلیل میکنند و کمتر شنونده و تابع احساسات هستند.
دوران شعار و نطق های هیجانی گذشته است. آقای پزشکیان باید فضای مطالبه گری را زنده کند و برنامهای برای تحقق مطالبات مردم داشته باشد تنها در این صورت میتواند بخش بزرگی از جامعه را با خود همراه کند.
فضای انتخابات با دلخوری و قهر مردم از سیستم انباشته شده است. اگر این یخها آب نشود و مردم به میدان نیایند، جریان اصلاحطلبی شانس پیروزی نخواهد داشت.
رای اصولگرایان تا حدودی تضمین شده است زیرا هواداران نامزد های اصولگرا اگر چه از نظر تعداد کم شمارند ولی در همراهی با نامزد مورد نظرشان تردید ندارند. اما رأی اصلاحطلبان در میان آرای خاکستری است.
اگر مشارکت بالای 50 درصد باشد احتمال پیروزی اصلاحطلبان بالای 70 درصد خواهد بود. پیروزی نامزد اصلاحطلب مشروط است به میزان مشارکت مردم و البته گفتمان آقای پزشکیان.
تأیید صلاحیت مسعود پزشکیان از چند جنبه فرصت است. اصلاحطلبان میتوانند اجتماعی خود را به دست بیاورند و در این دوره تکلیفشان را با جامعه معلوم کنند.
به شخصیت کاریزماتیک آقای خاتمی اشاره کردید، ارزیابی شما از وزن نامزد اصلاحطلب چیست؟ آیا آقای پزشکیان این قدرت را دارد که آرای خاکستری را به پای صندوق رأی بکشاند یا خیر؟
مسعود پزشکیان در میان گروه های اصلاحطلب و اصولگرا شخصیتی شناخته شده و محترم است. از ویژگی های بارز ایشان میتوان به پاک دستی، صداقت و صراحت مثال زدنی ایشان اشاره کرد. شکی نیست که آقای پزشکیان انسان شریفی است که در طول چهل سال گذشته کمترین خطایی نداشته و بلکه منشا برکات زیادی بوده است.
ولی در حوزه سیاست و در مورد جایگاه ریاست جمهوری داشتن این صفات به تنهایی کافی نیست. ریاست قوه مجریه در ایران مسئولیتی سنگین و پیچیده است انتظارات از رئیسجمهور بالا و اختیارات وی محدود است.
حضور شخصیت سالمی مثل آقای پزشکیان در عرصه ریاست جمهوری باعث سربلندی است اما جنس ریاست جمهوری در ایران به گونهای است که نمیتوان با اطمینان گفت با حضور فرد پاکیزه و پاکدستی مثل پزشکیان این مسئولیت به خوبی انجام میشود و مشکلات کشور حل خواهد شد.
حلقه های قدرت طوری شکل گرفتهاند که به راحتی حاضر نمیشوند حوزه اختیارات خود را با آمدن فردی مثل آقای پزشکیان کم کنند یا چرخشی نشان بدهند.
با توجه به مجموع شرایط آیا جبهه اصلاحات میتواند به تکرار خرداد 76 امیدوار باشد یا خیر؟
اگر اصلاحطلبان در این دوره موفق شوند و کاندیدای جبهه اصلاحات در رأس قوه مجریه قرار بگیرد، کارایی وی بیشتر از آقای روحانی نخواهد بود زیرا چینش قدرت به نماینده اصلاحات اجازه نمیدهد برایشان محدودیت ایجاد کند.
آقای روحانی بیش از بیست سال نماینده ولی فقیه در شورای عالی امنیت ملی بود و چندین دوره در مجلس حضور داشت و ضمن اینکه به پیچیدگی های سیستم آشنایی بیشتری داشت، در حلقه قدرت فردی خودی به حساب میآمد، اما دیدیم که چطور دست و پای او را در کار اجرایی بستند و در پایان دوره اش به عنوان یک رئیسجمهور عملا نمیتوانست هیچ تصمیمی بگیرد.
با توجه به چینش حلقه های قدرت در ایران، چشم انداز دوران ریاست جمهوری مسعود پزشکیان چیزی بیش از دوره دوم آقای روحانی نخواهد بود.