تهران شهر عجیبی است؛ از یک سو روز به روز گسترش پیدا می‌کند و از سوی دیگر بافت فرسوده‌اش ترمیم نمی‌شود. چرا این گونه است؟ چرا پایتخت ایران سال‌ها است با بحران بافت فرسود مواجه است؟
علی صالح آبادی، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی، در گفت‌وگو با سلام نو ترکیب بافت فرسوده با بافت تاریخی و گسترش هر روزه تهران را دو عامل اساسی باز نشدن گره مشکل عدم احیای بافت‌های فرسوده می‌داند.
صالح آبادی که در دولت اصلاحات مشاور وزیر مسکن و رئیس شورای فناوری ساختمان کشور بوده است معتقد است تهران از عدم هارمونی و توازن و نداشتن یک مدل توسعه شهری مشخص رنج می‌برد و همین مسئله یکی دیگر از موانع بزرگ حل مشکلات بافت‌های فرسوده تهران است.
وی با اشاره به قدمت شهر تهران می‌گوید: ساختمان‌های قدیمی در مرکز، شرق، جنوب شرق و شمیرانات وجود دارد و بازسازی آن‌ها بسیار دشوار است. این سختی دو دلیل دارد؛ مسئله اول این است که بسیاری از مردم مایل به بازسازی یا فروش خانه خود نیستند چون با قواعد جدید بخشی از ارزش ملک خود را از دست می‌دهند، مسئله بعد هم ارزش تاریخی برخی املاک است. خانه بسیاری از معاریف و مفاخر تهران در همین بافت تاریخی بازار و محلاتی مثل امیریه، منیریه و ناصر خسرو بوده است و بازسازی آن خانه‌ها نیز دشوار است.
مدیر مسئول روزنامه ستاره صبح ادامه داد: مهم‌ترین کاری که تمام دولت‌های ایران می‌کردند جلوگیری از گسترش شهر تهران بود که متاسفانه هیچ کدام چنین کاری نکردند. اگر شهر گسترش نمی‌یافت، مشکلات پی‌درپی ما امروز بسیار کم‌تر بود. در شهرهایی مثل رم و پاریس آثار باستانی و تاریخی در همان بافت شهری به شکل معقولی حفظ می‌شوند و مثل شیر نفت برای این کشورها درآمد دارد، اما ما خود را از این مزیت محروم کرده‌ایم و بافت تاریخی را با بی‌توجهی تبدیل به بحران کردیم. همین الان هم باید کاری کرد که شهر به هیچ وجه گسترش پیدا نکند.
وی با بیان اینکه امروز تهران چنان گسترش یافته که تبدیل به متروپلی غول آسا شده است، گفت: من به خاطر دارم زمانی که در دولت اصلاحات در وزارت مسکن و شهرسازی حضور داشتم مطالعاتی را دیدم که حداکثر جمعیت شهر تهران را 5 تا 5 میلیون 700 هزار نفر پیش‌بینی کرده بود، این در حالی است که امروز جمعیت تهران به مرز 10 میلیون نفر رسیده است. در این طرح کمربند سبزی هم برای تهران در نظر گرفته شده بود که بخش عمده‌ای از آن از بین رفت.
صالح آبادی در پاسخ به این پرسش که چرا مشکل بافت فرسوده تهران حل نمی‌شود، گفت: چون مثل بسیاری از مشکلات دیگر ما حاضر نیستیم از تجربه‌های دیگر کشورها در نوسازی و بازسازی شهر استفاده کنیم. از سوی دیگر شهرسازی ما فاقد هارمونی است. پیش از انقلاب تمام تهران مجاز بودند 2 تا 4 طبقه بسازند، در حالی که امروز شما یک خانه یک طبقه را در همسایگی یک برج مشاهده می‌کنید. در حالی که امروز در شهری مثل برلین یا کلن اکثر خانه‌ها در تناسب با هم هستند و فرهنگ و هارمونی خاصی در شهر وجود دارد، چون شهر یک مدل مشخص دارد. اما در ایران چنین نیست و قواعد شهری بر اکثر شهرهای ما حاکم نیست و در نتیجه بازسازی و نوسازی آن‌ها بسیار دشوار است.
وی با انتقاد از رویه‌های جدید شهرداری گفت: من در اخبار دیدم که شهرداری در دوره جدید – که یک پزشک هسته‌ای شهردارش است- بیشترین مجوزهای ساخت‌وساز را در منطقه یک داده است که برای آینده شهر یک فاجعه است. مدیریت شهری ما باید به دست کسانی باشد که دانش آموخته حوزه‌هایی مثل شهرسازی، معماری، عمران یا رشته‌هایی مثل جامعه شناسی باشد که نسبتی با شهر داشته باشد. متاسفانه امروز شهرداری نسبتی با نگاه علمی، عمرانی و تخصصی ندارد به همین دلیل مشکلات شهری روز به روز بیشتر می‌شود.