ستاره صبح آنلاین- پیام فیض: تأیید و تکذیب‌ها در ارتباط با واگذاری رانتی خودرو به تعدادی از نمایندگان مجلس ادامه دارد. روز گذشته 97 نماینده مجلس طی نامه‌ای خواستار انتشار اسامی نمایندگان دریافت کننده خودرو شدند. نکته قابل تأمل اینکه هیات رئیسه مجلس در سه جلسه اخیر صحن علنی اجازه ایراد نطق میان دستور به نمایندگان نداده است. روز گذشته موسوی لارگانی در تذکر شفاهی به هیات رئیسه این موضوع را مطرح کرد که قالیباف در پاسخ گفت این مسئله در تشخیص هیات رئیسه مجلس است. اخبار ضد و نقیض که درباره گرفتن یا نگرفتن خودرو منتشر می‌شود اذهان عمومی را مشوش کرده است. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با هدایت الله آقایی نماینده پیشین مجلس انجام داده که در ادامه می‌خوانید:
به نظر شما چه بسترهایی باعث بروز رانت و فساد در ساختارهای رسمی مانند مجلس می‌شود؟
معمولاً این گونه تنازعات که افشاگری علیه یک مجموعه یا یک گروه سیاسی اتفاق می افتد دو وجه دارد. گاهی بین مخالفین نظام علیه مسئولان نظام رخ می‌دهد که این امر طبیعی است و در اکثر نظام‌های سیاسی دنیا رخ می‌دهد. زیرا هر گروه یا حکومتی برای بقای خود و کسب پایگاه اجتماعی مبارزه می‌کند و به رقیب خود حمله می‌کند. در آمریکا هم افشاگری علیه ترامپ که رشوه 200 هزار دلاری داده بود از سوی مخالفان حزب جمهوری خواه مطرح شد. بنابراین افشاگری بین مخالفان یا موافقان یک نظام سیاسی امری طبیعی است.
اما گاهی مواقع این اتفاق درون یک جریان حاکم یا یک گروه سیاسی رخ می‌دهد. نمونه این مسئله افشاگری درباره واگذاری رانتی خودرو به نمایندگان مجلس بود. اگر چه میزان ارزش مالی واگذاری رانتی خودروهای شاسی بلند در مقابل برخی فسادها و رانتخواری ها ناچیز است اما نفس این عمل که عده‌ای با شعار ضد رانت، عدالت و پاکدستی مرتکب آن شده‌اند واکنش‌های بیشتری در بردارد. جامعه و پایشگران اجتماعی نسب به فساد افرادی که شعار ضد فساد می‌دهند حساس‌تر و دقیق‌تر هستند.
اکنون در داخل جریان اصولگرا بین گروه پایداری و سایر گروه‌های اصولگرا اختلافاتی رخ داده است. این اختلافات باعث تنازع و رقابت‌های درون جریانی اصولگرایان شده است. به معنای دقیق‌تر در آستانه انتخابات مجلس بین اصولگرایان جنگ قدرت رخ داده است.
به نظر می‌رسد افشای رانتخواری و یا فسادهای مالی زمینه سازی برای رقابت‌های انتخاباتی است.
به نظر بنده پیش از آنکه یک نیت خاص پشت سر اینگونه اتفاقات و افشاگری‌ها باشد در حقیقت مبارزات درون جناحی برای تخطئه یکدیگر روی داده است. تخطئه درون جریانی برای فرار از پاسخگویی و ناکارآمدی دولت نیز است. به نظرم اینگونه افشاگری‌ها در آینده نیز اتفاق خواهد افتاد و به این مقدار ختم نخواهد شد.
رقابت‌های درون جریانی با وجود تکثر پایین افراد در این گروه سیاسی باعث خواهد شد، بزرگانی که سایه آنها بر سر اصولگرایان است برای پادرمیانی ورود کنند و انسجام را به این جریان سیاسی بازگردانند. البته این تنازعات باقی خواهد ماند اما به دلیل انتخابات ممکن است مقطعی کنار گذاشته شود.
به نظر شما اگر جناح‌های مختلف امروز در مجلس بودند افشاگری کمتر بود یا خیر؟
همیشه افشاگری مسئله بدی نیست. حضور جناح‌های مختلف در پارلمان به سالم سازی دستگاه‌های اجرایی و نظارتی کمک خواهدکرد. اما نوع افشاگری که در جریان اصولگرا رخ می‌دهد ماهیت ضد فساد ندارد بلکه به دلیل رقابت سیاسی است. در جریانات فکری مختلف و تکثر افکار در مجلس افشاگری و رو کردن تخلفات به سالم سازی کمک می‌کند.
به نظر شما بروز رانتخواری یا فساد بیشتر به ساختار باز می‌گردد یا به افرادی که این افعال را مرتکب می‌شوند؟
ساختارها از همه مسائل مهم‌تر هستند. یک ساختار رانتی تولید رانت می‌کند و وقتی تولید رانت صورت گیرد رانت خوار هم رشد می‌کند. در سیستم‌هایی که اقتصاد متمرکز دارند و بیش از 60 درصد اقتصادشان در دست دولت است بروز فساد و رانت امری طبیعی محسوب می‌شود. در این سهم گیری و جابه جایی غیر قانونی منابع مالی تنازعات سیاسی وجود دارد. بنابراین این ساختارها هستند که معیوب هستند در غیر این صورت انسان به دلیل طبیعت وجودی خود به دنبال منافع است اما اگر ساختار سالم باشد حتی دزدها هم به سختی می‌توانند دزدی کنند.