ستاره صبح آنلاین-محمد زینالی اناری، جامعه شناس در تعریف فقر گفت: موضوع فقر و غنا دعوایی تاریخی است. فقر در برابر ثروت خود را نمود می دهد. از قدیم یکی داشت و دیگری نداشت. این فرایند انگیزه غارت را به وجود می آورد.
در گذشته هر کسی در محله ای کوچک زندگی می کرد و از دیگران خبر نداشت. هنوز جغرافیایی درک نشده بود و هر مجموعه ای یک جهان مکانی محدود بود و کسی خبر نداشت که در سوی دیگری از جهان جامعه ای وجود دارد که مردم اش در رفاه هستند. ارتباطات به صورت امروزی وجود نداشت و اطلاعات مثل زمان ما منتشر نمی شد.
زینالی ستایش فقر در آموزه های ایرانی را تاریخی دانست و گفت: از این رو مردم هر منطقه با توجه به رفت و آمد هایی که در کاروانسرا ها وجود داشت به زیست جهان خاصی از عرفان و مذهب در منطقه شکل داده بودند و حتی در مواردی فقر را ستایش می کردند و فقیر را فردی تحقیر شده تلقی نمی کردند. این جامعه شناس معنی امروزی فقر را برگرفته از تعاریف اقتصاددانان می داند و می گوید: امروزه فقر مفهومی است که براساس اندازه گیری یک سری مهارت ها و یا دارایی ها مشخص شده است. عمده شاخص های سنجش فقر اقتصادی است و در مواردی فقر با شاخص های اجتماعی و فرهنگی نیز سنجیده می شود. همچنین شاخص های هویتی و نمادین نیز در تعریف فقر تک بعدی و چند بعدی نقش دارد.
وی افزود: اما کسی که فقیر است کاری به این شاخص ها و تعاریف ندارد. گتو های فقر زیست جهان خاصی دارند که چندان ارتباطی با این مفاهیم ندارد. حتی می توان گفت در بسیاری از موارد ساکنین این گتو ها اطلاعی از فقر خود ندارند و به زیست جهان خود ادامه می دهند.
او تشریح کرد: با شکل گیری اقتصاد، اقتصاددانان فقر اقتصادی را تعریف می کنند و جامعه شناسان تعریف فقر اجتماعی را ارائه می دهند. در این دوره اقتصاددانی که فقر را با داشتن درآمد های پایین تعریف می کرد، اعلام می کند من هم فقیر هستم و این بار نه از فقر کم درآمد ها و فقر حاشیه نشینان بلکه از فقر خودش نیز دم می زند و می گوید به جایی رسیده ام که توانایی زیستن ندارم. شاهد نوعی از فقر هستیم و جامعه در رکود اجتماعی مطلق است.
محمد زینالی اناری در رابطه با احساس فقر در جامعه گفت: نکته کلیدی در این است که جامعه ایران در مقایسه با کشور های منطقه و کشورهای جهان احساس حرکت پایینی دارد. مردم متوجه هستند که در جامعه حرکت اقتصادی پویا ندارد. و اقتصاد تغییر پیدا نمی کند و امکان ظهور عرصه های جدیدی برای فعلیت بخشیدن به نیروهای انسانی تربیت شده جوان به نسبت کشور های پیشرفته اندک است. توانایی پایینی داریم و آنها در مقایسه با ما حرکت بیشتری دارند.
زینالی ادامه داد: ریال نشان می دهد که چقدر از نظر اقتصادی عقب مانده ایم و سرمایه اجتماعی پایین و میزان اعتماد سست مردم به همدیگر نشان می دهد که ما از نظر اجتماعی مثل دنیا پیش نرفته ایم. اعتراض و پرخاشگری مکانیسم دفاعی یک جامعه است که آلارم های خطرناکی را نشان می دهد.
وی گفت: اقتصاددان، سیاستمدار، جامعه شناسان و معلمین می گویند ما فقیر هستیم و فقر و رکود برای جامعه خوب نیست. این اقشار هم امروز ناله می کنند و اعلام می کنند در برابر مشکلات اقتصادی توان حرکت ندارند.
زینالی در رابطه با رخوتی که احساس فقر در فرد ایجاد می کند گفت: به دلیل توسعه شبکه های اجتماعی بسیاری از ایرانیان با دوستان و آشنایان خود در سایر نقاط دنیا در ارتباط هستند و می بینند که زیست ما در نسبت با تلاشمان قابل مقایسه با زندگی و کار آن ها نیست. آنها با کار کمتر فرصت بیشتر در اختیار دارند و ما با کار بیشتر و دغدغه و نگرانی، کمترین امکان را برای فعلیت بخشی به زندگی خود و فرزندانمان داریم.
این جامعه شناس در توضیح ناامیدی زاییده از فقر افزود: ما فقر را احساس می کنیم چون ثروت در آن سوی دنیا را درک می کنیم. حتی بی قدرتی در برابر قدرت مردم ترکیه را نیز درک می کنیم. از این رو ناتوانی و فقر را بیش از بیش احساس می کنیم. نه تنها رفاه خود را با رفاه مردم در آن سوی دنیا مقایسه می کنیم بلکه وضعیت خود را با قدرت سیاسی و قدرت مدنی مردم آن جوامع مقایسه می کنیم و می بینیم یک مسلمان شهردار لندن می شود. یک جوان ایرانی برنده بهترین جایزه ریاضی می شود. متوجه می شویم در داخل کشور توانایی برای شکوفا سازی استعداد جوانان نیست. بذر را ما می پاشیم و در آن سوی دنیا محصول می دهد.
محمد زینالی اناری در پایان تاکید کرد: دولت گزارش های شفافی از عملکرد خود ارائه نمی دهد. مردم دورنمایی از حل مشکلات مربوط به فقر ندارند. با پژوهشگران حوزه فقر برخورد مناسبی نمی شود و جایی برای گفت و گوی موثر در حوزه فقر وجود ندارد. از این رو احساس می کنیم محروم و ناتوان هستیم. ما احساس فقر می کنیم. چون همه ما کندی و پس ماندگی را در برابر اقتصاد های برتر دنیا حس می کنیم.