ستاره صبح آنلاین/مصطفی فروغی: پاپ در جریان نطق روز دوشنبه خود که به صورت زنده از تارنمای «واتیکان نیوز» پخش شد، اعلام کرد نگران وقفه در مذاکرات برای احیای برجام است.وی در سخنان خود خطاب به اعضای هیات‌های دیپلماتیک که برای تبریک سال نو میلادی به «واتیکان» رفته بودند، ابراز امیدواری کرد: یک راه حل ملموس برای تضمین آینده‌ای امن‌تر به دست آید.پاپ به عنوان یک رهبر مذهبی کمتر به مسائل سیاسی جهان ورود میکرد.اینکه او به مسئله مذاکرات برجام ورود کرده و خواستار احیای آن شده نشان میدهد این توافقنامه از چه اهمیتی برای صلح و ثبات برخوردار است.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با علی بیگدلی تحلیلگر روابط بین الملل انجام داده که در ادامه می خوانید:
به نظر شما جایگاه پاپ در مسائل سیاسی جهان کجاست و چه میزان می تواند بر آن تاثیرگذار باشد؟
مقام پاپ 200 سال بعد از استقرار مسیحیت در اروپا در سال 500 میلادی از همکاری ژرمن‌ها با نهاد حکومت و دیانت در اروپای قرون وسطا تشکیل شد.بنابراین پدیده پاپ در آغاز یک قداست دینی داشت اما با گذشته زمان توانست با امکانات اقتصادی قدرت زیادی را بدست آورد.برخی آمارها حکایت از آن دارد که یک پنجم زمین های کشاورزی فرانسه متعلق به پاپ بوده است.
قدرت اقتصادی باعث شد که مقام پاپ هم سنگ پادشاه شود و پادشاه تحت تاثیر فرمان های او قرار گیرد.به همین دلیل به عنوان فرد نخست اروپا شناخته شد.بنابراین رفته رفته دخالتش در امور سیاسی بیشتر شد تا اینکه در پیمان «وستفالی» در سال 1648 میلادی برای نخستین بار از پاپ و نماینده او دعوتی به عمل نیامد.این در حالی بود که تمام کشورها به جز انگلستان در این نشست حضور داشتند از این نشست پدیده دولت-ملت در اروپا آغاز شد.
بعد از این نشست حدود اختیارات پاپ کاهش پیدا کرد.اما تا پیش از این بسیاری از امپراطوری های اروپایی به دلیل سلطه پاپ و مسیحیت ناچار شدند به جنگ های صلیبی تن بدهند.بعد از آن از قرن 19 نهاد دین قدرتش را در اروپا از دست داد و به یک پدیده خصوصی تبدیل شد.امروزه پاپ بیشتر به مسائل اخلاقی،اجتماعی و خانوادگی می پردازد.
اخیرا پاپ وارد مسائل سیاسی شده که یک پدیده جدید است اما از جهت حقوق بین الملل و روابط بین الملل پاپ جایگاهی در روابط سیاسی ندارد.اما ممکن است تاثیر گذاری داشته باشد.
دولت ها دیگر آن دولت های دینی نیستند که تحت تسلط پاپ باشند زیرا حوزه دیانت از سیاست جدا شده است.اما به دلیل اینکه هنوز مرجعیتی از پاپ در برخی کشورها مثل اسپانیا،پرتغال،ایتالیا و .. وجود دارد ،پیشنهادهایش را به صورت صلح آمیز مطرح می کند اما جنبه اجرایی ندارد.
به نظر شما چرا برجام به جایگاهی رسیده که پاپ برای توقف آن ابراز نگرانی می کند؟
بنده تصور می کنم که پاپ تا حدودی تحت تاثیر دولت های اروپایی قرار گرفته است.زیرا پاپ ارتباطی با مذاکرات برجامی ندارد.پاپ رابطه خوبی هم با ایران ندارد زیرا به دیدار آیت الله سیستانی رفت اما به ایران نیامد.بنابراین روابط مناسبی با ایران ندارد.اما به نظر می رسد دولت های اروپایی از او خواسته اند که به عنوان یک اقدام خیر خواهانه چنین تذکری را در سخنرانی خود بدهد.
برای ایران هم این موضوع مهم است.مشخص نیست که آیا سفیر ایران در واتیکان به ملاقات پاپ رفته است یا خیر.زیرا ایران در شرایطی قرار دارد که نیاز بسیاری به احیای برجام دارد.
اروپا و آمریکا فاتحه برجام را خوانده اند و پنجره مذاکرات بسته شده است. ایران از یک طرف با فشار بین المللی مواجه است و از طرف دیگر تحت فشار شرایط سخت اقتصادی قرار گرفته است که این دو موضوع باعث خواهد شد ایران با دادن امتیازات جدید برجام را احیا کند تا در گام اول پول های بلوکه شده را آزاد کند و در گام دوم موضع تندی که در فضای بین المللی علیه ایران وجود دارد مقداری کاهش پیدا کند.
مذاکرات برجامی می تواند روی قیمت طلا و ارز تاثیر بگذارد و حجمی از فشار بر مردم را بردارد.به نظر می رسد ایران از طریق سفارتش در واتیکان این خواهش را از پاپ کرده است.
به نظر شما اگر برجام احیا شود تاثیر برجام سال 2015 را خواهد داشت یا خیر؟
به طور قطع می توان گفت که برجام دیگر تاثیر سال 2015 خود را نخواهد داشت.زیرا مشکلات داخلی با واکنش گسترده ای درغرب مواجه شد.برخی اخبار حاکی از آن است که ممکن است برخی کشورهای اروپایی سفرای ایران را اخراج کنند.این نشان می دهد که فشار علیه ایران همچنان ادامه دارد.برای اینکه جلوی این جریان ناخشنود گرفته شود لازم است با حداقل امکانات هم که شده مذاکرات برجام از سر گرفته شود.
نظر شما درباره پیشنهاد حسین شریعتمداری مبنی بر صبر 2ماهه برای دریافت امتیازات بیشتر چیست؟
حسین شریعتمداری اصلا دانش این مسائل را ندارد.او گفته بخاطر تصاویر شارلی ابدو تنگه هرمز را ببندیم.وی نمی داند که تنگه هرمز یک آبراهه بین الملل است و به لحاظ حقوقی ایران نمی تواند این کار را انجام دهد. ایران در انتظار این بود که اروپا با زمستان سخت و تاریکی مواجه شود که نشد.اروپاییان با برنامه ریزی توانستند تا حدودی این مشکل را پشت سر بگذارند. امروز ایران دومشکل اساسی یعنی احیای برجام و حل نظارت های اژانس بین المللی را دارد.اگر ایران نتواند مشکلات خود را با آژانس حل کند در نشست چهارم شورای حکام که تا یک ماه دیگر برگزار می شود علیه ایران قطعنامه تنبیهی صادر خواهد شد و با فضایی که در افکار عمومی علیه ایران بسیج شده است امکان ارسال پرونده ایران به شورای امنیت وجود دارد. بنده به مقامات پیشنهاد می کنم تا جایی که امکان دارد نگاه خود را به مسائل داخلی،منطقه ای و بین المللی تغییر دهند و یک نگاه انعطاف پذیر داشته باشند.زیرا این هجمه های بین المللی به این زودی فراموش نخواهد شد.