فرزام کریمی-مترجم و منتقد
ستاره صبح آنلاین- جایزه «جورج اورول» برای بهترین اثر سیاسی سال ۲۰۲۱ در بخش غیرداستانی برای کتاب «بین دو آتش: حقیقت، جاهطلبی و مماشات در روسیهی پوتین» به جاشوا یافا روزنامهنگار ساکن روسیه اهدا شد. او در این کتاب مماشات، فرصتطلبی و انتخابهای اخلاقی افراد در روسیه تحت حکمرانی ولادیمیر پوتین را از زاویهای جدید موردمطالعه و بررسی قرار داده است. یافا در سخنان خود پس از دریافت جایزه گفت: «خوشحالم این جایزه به نام نویسندهای است که بیش از هر فرد دیگر نشان داد چگونه میتوان درباره سیاست شفاف بودن و انسان بودن نوشت. اعمال قدرت و سیاست -بهویژه در جایی مثل روسیه در دوران پوتین- میتواند دستیابی به یک زندگی شریف و صادقانه را پیچیده کند؛ اما زندگی با تمام زیبایی و عجیب بودنش، حتی برای کسانی که با سیستم توافق میکنند، یکسان باقی میماند. زمانی که سعی میکردم این داستانها را مرتب کنم و آنها را با وضوح و مقداری هنر ادبیات تلفیق کنم، اورول برایم یک مرجع دائمی بود.» کتاب « بین دو آتش» ۱۴ ژانویه سال ۲۰۲۰ (۲۴ دی ۹۸) در ۳۶۸ صفحه به زبان انگلیسی چاپ و روانه بازار شد. متن پیش رو درباره این کتاب است.
کتابهای زیادی در باب روسیه در سالهای اخیر نوشته و روانهی بازار نشر شده است؛ ازجمله کتابهایی که ترامپ را دستنشانده و نقشه پوتین برای جهان بشریت میدانستند، اما کتاب «بین دو آتش» نوشته «جاشوا یافا» رویکرد متفاوتی نسبت به تمام آن کتابها دارد، چراکه جاشوا یافا انسانی باهوش است که پس از هفت سال کار در مسکو بهعنوان خبرنگار نیویورکر ازآنچه در روسیه میگذرد در این کتاب گفته است.وی از پوتینیسمی سخن به میان آورده که در روسیه حکمفرماست و پوتین با استفاده از آن به همراه تکنیک سازش و مصالحه میتواند سیستم فساد را بهخوبی پیاده و اجرا کند. یافا برای مخاطبانش در این کتاب از ماهیت این سیستم دمدمیمزاج سخن میگوید، دستگاهی که پوتین را وامدار آن میدانند و بر این باور هستند که وی این رویه اخلاقی را بهعنوان تصویری از خود به ثبت رسانده است.کشوری که جاشوا یافا در این کتاب به تصویر کشیده است، تصویری حقیقی از روسیه است، تصویر کشوری که بهدوراز تصورات نویسندگان هیجانی از یک دیکتاتوری کلیشهای و اغراقآمیز سخن نمیگوید، بلکه حقیقت را آنگونه که هست به تصویر میکشد. هر فصل از این کتاب حول محور یک شخصیت اصلی میچرخد، از یک کشیش ارتدوکس تا رئیس بزرگترین تجهیزات ماهوارهای و... این کتاب بهمانند یک زندگینامه کوچک با توجه به حیطهی شغلی شخصیتهای کتاب در تلاش است تا نشان دهد چگونه هر یک از این شخصیتها تحت تأثیر فشارهای شغلی، فرهنگ و سیاست روسیه قصد تغییر فرهنگ و فراروی از آن را دارند.برخی از روسها سر سازش با دولت حاکم بر خویش ندارند و طبق اصول خویش زندگی میکنند، به همان شیوهای که مخالفین در زمان شوروی سابق میزیستند، اما اکثریت روسها به دنبال جای دادن خویش در سیستم و همانطور سازگار ساختن خویش با قوانین و مقررات حاکم و در پی تحقق بخشیدن به رؤیاهای خویش هستند. هدفی که یافا در این کتاب آن را دنبال میکند محکوم ساختن مردم به خاطر همدستی با کرملین نیست، بلکه جستجوی عوامل و فشارهایی است که آنها را مجبور به همکاری با کرملین و اطاعت مطلق از سیستم حاکم کرده است.او در کتابش مینویسد که بیشک وی مهمترین شخصیت ژورنالیستی در روسیه نبوده و نیست، بلکه آن دسته از ژورنالیستهایی در روسیه حائز اهمیت هستند که بتوانند به ادامهی سلطنت پوتین در کاخ کرملین کمک شایانی کنند. وی در این کتاب از کارشکنیها تحت عنوان حقوق بشر و سایر مسائل پرده برمیدارد و مخاطب را در فصولی بابیان حقیقت شگفتزده میکند. شاید بتوان چشمگیرترین دستاورد یافا در این کتاب را در شرح و تفسیر اتفاقاتی دانست که با مصالحه توأم شده است و درک این امر برای مخاطب قابلهضم است، اگرچه اینگونه سازشگری در سطح کلان و تودهها میتواند مضر باشد و به فساد منجر شود. شاید این کتاب بهاندازهی کتابهایی که ادعا میکنند ترامپ سی سال عضو سازمان «کا گ ب» بوده است نفروشد، اما هوشمندی و شجاع بودن یافا این کتاب را در برههای از تاریخ و بعد از فراموشی هیجانات، لایق بارها خواندن خواهد کرد. کتاب «بین دو آتش» موفق به کسب جایزه اورول در بخش کتاب غیرداستانی در سال 2021 شد. ترجمه از گاردین