به قلم عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان
ستاره صبح آنلاین-پاکستان برای رسیدن به صلح در افغانستان، آماده همکاری با آمریکا است. کشورهای پاکستان و آمریکا در افغانستان از منافع و موضوعات مشترکی چون: حل‌وفصل بالقوه مسائل سیاسی، ثبات، توسعه اقتصادی و مخالفت با دادن هرگونه پناهگاه به تروریست‌ها برخوردارند. ما با هرگونه عملیات نظامی در افغانستان که تنها به دهه‌ها جنگ داخلی منجر می‌شود مخالفیم، ازآنجایی‌که گروه طالبان به‌تنهایی قادر به کنترل کامل کشور نیست لذا برای نیل به صلح این گروه باید در هر دولتی در آینده، گنجانده شود.
درگذشته، پاکستان بدون در نظر گرفتن خواست مردم با انتخاب بین احزاب و گروه‌های محارب در افغانستان دچار اشتباه بزرگی می‌شد، ما از این موضوع تجربه‌ها آموخته‌ایم. لذا با هر دولتی که از اعتماد مردم افغانستان برخوردار باشد، همکاری خواهیم کرد. تاریخ ثابت کرده که افغانستان هرگز از خارج قابل‌کنترل نیست.
کشور ما از جنگ‌های افغانستان متحمل رنج‌های بی‌شماری شده و بیش از 70 هزار پاکستانی کشته‌شده‌اند. درحالی‌که ایالات‌متحده تنها 20 میلیارد دلار به ما کمک کرده است، ضررهای اقتصادی پاکستان از این بابت از مرز 150 میلیارد دلار گذشته است. گردشگری و سرمایه‌گذاری به صفر رسید. پس از پیوستن به تلاش‌های ایالات‌متحده، پاکستان به عنوان یک همکار هدف گروه‌های تروریستی مانند گروهک تحریک- طالبان پاکستان قرار گرفت. حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی که من بارها در مورد آن‌ها هشدار داده بودم، نه‌تنها منجر به پیروزی در جنگ نگردید که باعث ایجاد نفرت علیه آمریکایی‌ها شد و صفوف گروه‌های تروریستی علیه هر دو کشور ما را به‌هم‌پیوسته و متحدتر کرد.
سال‌ها استدلال می‌کردم که هیچ راه‌حل نظامی در افغانستان وجود ندارد، ایالات‌متحده برای اولین بار پاکستان را تحت‌الشعاع قرارداد تا نیروهایمان را به مناطق قبیله‌ای نیمه مستقل هم‌مرز با افغانستان بفرستیم با این خیال باطل که شورش‌ها پایان خواهد گرفت. نه‌تنها این کار انجام نشد که سبب شد تا با وارد ساختن میلیاردها دلار خسارت و تخریب کامل روستاها، نیمی از جمعیت مناطق قبایلی ازجمله یک‌میلیون نفر در منطقه وزیرستان شمالی آواره و دربه‌در شدند. در مجموع این عملیات که با خسارت زیادی به غیرنظامیان همراه بود، حملات انتحاری علیه ارتش پاکستان با تلفات به مراتب بیشتر از تلفات آمریکا در عراق و افغانستان را به دنبال داشت. موضوعی که حتی تروریسم بیشتری علیه ما ایجاد کرد. تنها در استان خیبر 500 مأمور پلیس پاکستانی به قتل رسیدند.
در کشور ما بیش از سه میلیون مهاجر افغان وجود دارد. اگر جنگ داخلی بیشتری در راه باشد، بجای حل‌وفصل سیاسی، تعداد بیشتری پناهنده به طرف کشور ما روانه خواهند شد، موضوعی که باعث بی‌ثباتی و فقیر شدن بیشتر مناطق مرزی می‌شود. طالبان بیشتر از گروه قومی پشتون هستند و بیش از نیمی از پشتون‌ها در مرز ما زندگی می‌کنند. ما حتی هم‌اکنون در حال حصارکشی این مرز تاریخی هستیم.
اگر پاکستان مجبور به میزبانی از پایگاه‌های ایالات‌متحده می‌شد تا ازآنجا افغانستان بمباران و به جنگ داخلی دامن زده شود، پاکستان برای هر انتقام‌جویی هدف مجدد تروریست‌ها قرار می‌گرفت. ما در این شرایط به راحتی نمی‌توانیم از پس این هزینه برآییم. ما قبلاً هزینه سنگینی پرداخت کرده‌ایم. در همین حال، اگر ایالات‌متحده با قدرتمندترین ماشین نظامی تاریخ، پس از 20 سال حضور در جنگ داخلی افغانستان نتوانست در آن پیروز شود، حال چگونه می‌خواهد این کار را از پایگاه‌هایش در کشورمان انجام دهد؟
پاکستان و ایالات‌متحده در افغانستان منافع مشترک دارند. ما خواهان برقراری صلح از طریق مذاکره هستیم، نه جنگ داخلی. ما به ثبات و پایان تروریسم که هر دو کشور را هدف قرارداده است، نیاز داریم. ما از توافقی حمایت می‌کنیم که بتواند دستاوردهای توسعه در دو دهه گذشته افغانستان را حفظ کند. ما خواهان توسعه اقتصادی و افزایش تجارت و ارتباطات با آسیای میانه هستیم تا اقتصاد خود را بالا ببریم. اگر جنگ داخلی بیشتر شود همه ما را از مسیر توسعه بازمی‌دارد.
به همین دلیل است که ما برای بردن طالبان به میز مذاکره، ابتدا با آمریکایی‌ها و سپس با دولت افغانستان، کار بزرگ دیپلماتیک را انجام داده‌ایم. ما می‌دانیم که اگر طالبان تلاش کند یک پیروزی نظامی اعلام کند، منجر به خونریزی بی‌پایان خواهد شد. ما امیدواریم که دولت افغانستان نیز در مذاکرات از خود انعطاف‌پذیری بیشتری نشان داده، سرزنش پاکستان را متوقف نماید، ما هر کاری از دستمان برآید، حتی توسل به اقدام نظامی از انجام آن دریغ نخواهیم ورزید.
به همین دلیل است که ما خود را بخشی از «ترویکای توسعه‌یافته» همراه با روسیه، چین و ایالات‌متحده می‌دانیم و در بیانیه‌های مشترک اعلام کردیم که هرگونه تلاش برای تحمیل یک دولت دست‌نشانده در کابل با مخالفت همه ما روبرو خواهد گردید و مشخص کردیم که در این صورت، افغانستان از کمک‌های خارجی موردنیاز محروم خواهد گردید.
این بیانیه‌های مشترک نشان‌دهنده آن است که برای اولین بار چهار کشور از همسایگان و شرکای افغانستان یک‌صدا در مورد شکل‌گیری یک توافق سیاسی صحبت می‌کنند. این همچنین می‌تواند به یک پیمان جدید برای صلح و توسعه در منطقه منجر شود که می‌تواند شامل الزام به اشتراک اطلاعات و همکاری با دولت افغانستان برای مقابله با تهدیدهای تروریستی گردد. همسایگان افغانستان متعهد می‌شوند تا اجازه ندهند خاک آن‌ها علیه افغانستان یا هر کشور دیگری مورداستفاده قرار گیرد و بالعکس افغانستان نیز همین امر را متعهد می‌شود.
من معتقدم که ارتقا ارتباط اقتصادی و تجارت منطقه‌ای کلید صلح و امنیت پایدار در افغانستان است. هرگونه عملیات نظامی بیشتر بی‌فایده است. اگر این مسئولیت عمومی به اشتراک گذاشته شود، در عوض افغانستان که زمانی با «بازی بزرگ» و رقابت‌های منطقه‌ای مترادف بود، می‌تواند به عنوان یک الگوی همکاری منطقه‌ای ظاهر شود.
23 ژوئن 2021
تارنمای واشنگتن‌پست
برگردان و کوتاه‌سازی علی‌اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com