چرا با افزایش سن چین و چروک ایجاد می‌شود؟ یک مطالعه جدید نشان داده است که پوست در حال پیر شدن، تحت کشش، بیشتر به طرفین کشیده می‌شود و باعث می‌شود که مانند خمیر بازی، به چین و چروک‌های عمیق‌تری دچار شود و همه چیز با نحوه چیدمان کلاژن شروع می‌شود. چین و چروک بخشی طبیعی از پیری هستند. در حالی که برخی آن را نشانی از جا افتادگی و پختگی می‌دانند، برخی دیگر از روش‌های مختلفی برای از بین بردن آنها استفاده می‌کنند. دانشمندان مدت‌هاست که معتقد بوده‌اند ترکیبی از ژنتیک، آسیب آفتاب و سایر عوامل محیطی باعث ایجاد چین و چروک می‌شود، اما یک مطالعه جدید، آنچه را که در زیر سطح پوست اتفاق می‌افتد، نمایان‌تر کرده است.
به گزارش ایسنا از نیواطلس، محققان دانشگاه بینگهمتون در ایالات متحده، با هدف درک چگونگی و چرایی ایجاد چین و چروک در پوست انسان با افزایش سن، اولین تحقیق تجربی را در مورد چگونگی تغییر رفتار و ساختار پوست توسط فرآیند پیری انجام دادند.
گای جرمن، دانشیار مهندسی زیست پزشکی در بینگهمتون و نویسنده مسئول این مطالعه، می‌گوید: این دیگر فقط یک نظریه نیست. ما اکنون شواهد تجربی محکمی داریم که مکانیسم فیزیکی پشت پیری را نشان می‌دهد.
کلاژن را می‌توان به عنوان دسته‌ای از الیاف پروتئینی ضخیم و قوی در نظر گرفت که به صورت طناب‌هایی پیچیده شده‌اند و یک داربست حمایتی را در زیر سطح پوست تشکیل می‌دهند. این همان چیزی است که به پوست استحکام مکانیکی و خاصیت ارتجاعی می‌دهد. الیاف کلاژن در لایه پوستی پوست یا درم، که بین اپیدرم بیرونی و عمیق‌ترین لایه، هیپودرم، قرار دارد، به طور تصادفی قرار نگرفته‌اند. آنها عمدتا در دسته‌هایی چیده شده‌اند که بسته به قسمت بدن، تمایل دارند در یک جهت غالب قرار گیرند. این جهت غالب چیزی به نام «خطوط لانگر»، خطوط طبیعی کشش در پوست، ایجاد می‌کند.
چیدمان الیاف کلاژن به پوست خواص ناهمسانگرد می‌دهد، به این معنی که بسته به جهتی که کشیده می‌شود، رفتار متفاوتی دارد. اگر پوست در جهت الیاف کشیده شود، قوی و کشسان است. اگر در خلاف جهت الیاف کشیده شود، مقاومت بیشتری می‌کند و به طور متفاوتی چروک می‌شود.
برای این مطالعه، محققان نمونه‌های پوستی از هفت اهداکننده در سنین ۱۶ تا ۹۱ سال گرفتند. برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش، نمونه‌ها از مناطقی که در معرض آفتاب نبودند، گرفته شدند. نوارهای نازکی از پوست در امتداد یا در عرض جهت طبیعی فیبر کلاژن بریده شدند. نمونه‌ها به مدت ۴۰ دقیقه با نیروی کنترل‌شده کشیده شدند تا کشش طبیعی پوست شبیه‌سازی شود.
محققان میزان کشش پوست (کشش محوری)، فشرده شدن جانبی (کشش عرضی) را اندازه‌گیری کردند و معیاری از میزان نازک شدن پوست هنگام کشش را محاسبه کردند. آنها از یک قالب سیلیکونی برای ثبت شکل و عمق چین و چروک استفاده کردند و پیچ‌خوردگی چین و چروک، عرض و عمق آن را با استفاده از میکروسکوپ تجزیه و تحلیل کردند. وزن و حجم پوست قبل و بعد از کشش اندازه‌گیری شد تا میزان از دست دادن مایعات که نشانه‌ای از کاهش حجم بافت پوست تحت کشش است، ارزیابی شود. آنها دریافتند که پوست مسن‌تر تحت همان میزان کشش، بسیار بیشتر به پهلو فشرده می‌شود. پوست مسن‌تر همچنین چین و چروک‌های عمیق‌تر و پهن‌تری داشت که تایید می‌کند که بیشتر مستعد خم شدن تحت نیروهای عادی است.
این مطالعه محدودیت‌هایی دارد. این آزمایش‌ها فقط پوست را تحت یک جهت کشش آزمایش کردند، در حالی که پوست واقعی در زندگی روزمره تحت نیروهای چند جهته قرار می‌گیرد. محققان «پیری» را سن ۶۵ سال به بالا تعریف کردند که ممکن است دقیقا منعکس کننده پیری زیستی پوست نباشد. همه نمونه‌های جوان‌تر از زنان بودند؛ نمونه‌های مسن‌تر عمدتا مرد بودند. در حالی که محققان استدلال می‌کنند که این موضوع بر یافته‌های آنها تأثیری نداشته است، اما همچنان ممکن است باعث ایجاد سوگیری شود.
با این حال، تا زمانی که یافته‌های این مطالعه به درمان‌ها و محصولات جدید ضد پیری تبدیل نشود، محققان برخی توصیه‌های رایگان، البته شناخته شده، ارائه داده‌اند.
جرمن می‌گوید: اگر در فضای باز کار می‌کنید، احتمال بیشتری دارد که پوست پیر و چروکیده‌تری نسبت به افرادی که مثلا کارمند دفتر هستند، داشته باشید. پیری زمانی و پیری ناشی از نور خورشید نتایج مشابهی به شما می‌دهد. بنابراین استفاده از محصولات مراقبتی و به خصوص ضد آفتاب پیشنهاد می‌شود.