ستاره صبح: تجاوز آمریکا علیه تاسیسات هسته‌ای ایران و تهدید ایران نسبت به بستن تنگه هرمز نگرانی درباره عرضه نفت و بهای طلای سیاه را در نخستین روز کاری هفته میلادی افزایش داده است.
در پی حمله تجاوزکارانه آمریکا علیه تاسیسات هسته‌ای ایران که موجب پیوستن واشنگتن به اسرائیل علیه تهران شده است، نفت خام برنت دریای شمال دیروز با افزایش ۷۲ سنتی یا ۰.۹۳ درصدی هر بشکه ۷۷.۷۳ دلار و نفت وست تگزاس اینترمدیت نیز با رشد ۷۱ سنتی، هر بشکه ۷۴.۵۵ دلار معامله شد. هر دو شاخص در آغازین ساعات کاری دیروز بیش از 3درصد رشد داشتند و بارسیدن به سقف پنج ماهه خود به ترتیب ۸۱.۴۰ و ۷۸.۴۰ دلار معامله شدند.به نظر می رسد که قیمت نفت در روزهای آینده روند صعودی داشته باشد و به مرز 100 دلار برسد. به همین دلیل است که ترامپ به کشورهای تولید کننده نفت هشدار داده که قیمت نفت را بالا نبرند.
واکنش منفی بازارهای سهام
همزمان با انتظار سرمایه‌گذاران برای حمله تلافی‌جویانه تهران در پاسخ به تجاوز آمریکا علیه تاسیسات هسته‌ای ایران، شاخص‌های برجسته بازار بورس آسیا کاهش یافتند. عمده تحرکات بازار محدود بود و دلار اندکی از جایگاه از دست رفته خود به عنوان سرمایه امن را دوباره به دست آورد و هیچ نشانه‌ای دال بر هجوم به سمت اوراق بهادار دیده نمی‌شود.
چارو چانانا، تحلیلگر ارشد سرمایه‌گذاری در ساکسو گفت: این امکان وجود دارد که بازارها نه به خودِ تنش بلکه به این تصور پاسخ دهند که این تنش‌ها ابهامات بلندمدت را کاهش دهد.
وی افزود: با این حال، هر گونه نشانه‌ای مبتی بر اقدام تلافی‌جویانه ایران یا تهدیدی علیه تنگه هرمز، بلافاصله می‌تواند احساسات بازار را دستخوش تغییر و آن را وادار کند تا برای قیمت‌گذاری مجدد کامودیتی‌ها در بحبوحه مخاطرات ژئوپلیتیکی به شکلی تهاجمی‌تر عمل کند. به نوشته رویترز، بازارهای بورس جهان تاکنون از خود مقاومت نشان داده‌اند. در آمریکا معاملات آتی بازارها با رشد منفی مواجه بود و شاخص اس‌اندپی ۰.۱ و شاخص نزدک ۰.۲ درصد افت داشته‌اند.
در آسیا نیز شاخص سهام نیکی ژاپن ۰.۱۹، کوسپی کره جنوبی ۰.۳ و استرالیا ۰.۳۷ کاهش پیدا کردند.
با آغاز هفته کاری، شاخص‌های بورس اروپا روندی نزولی را پشت سر گذاشتند و شاخص سهام در انگلیس ۰.۲۸، فرانسه ۰.۶۶، آلمان ۰.۵۵ و ایتالیا ۰.۹۷ درصد کاهش یافت.
عرض تنگه هرمز در باریک‌ترین بخش، تنها ۳۳ کیلومتر است و حدود یک‌چهارم تجارت نفت و ۲۰ درصد گاز طبیعی مایع جهان را از دل خود عبور می‌دهد.
تحلیلگران بانک جی‌پی‌مورگان چیس نیز هشدار داده‌اند که تجربه‌های مشابه قبلی در منطقه، به طور معمول به افزایش ۷۶ درصدی بهای لحظه‌ای نفت و ۳۰ درصد به مرور زمان منجر شود.
بر اساس تحلیل رویترز، همزمان با تشدید تنش‌ها در خاورمیانه در بحبوحه افزایش نگرانی‌ها ناشی از واکنش تلافی‌جویانه تهران شامل انسداد تنگه هرمز که تقریبا یک‌پنجم جریان نفت خام جهان از آن عبور می‌کند، سرمایه‌گذاران انتظار افزایش بیشتر بهای نفت را دارند.
سوگاندها ساچدوا، بنیانگذار موسسه تحقیقاتی «ss wealthstreet» مستقر در دهلی نو گفت: تنش‌های ژئوپلیتیکی جاری همچون کاتالیزوری برای قیمت نفت خام برنت عمل کرده و احتمالا آن را به بشکه‌ای ۱۰۰ دلار می‌رساند و افزایش قیمت طلای سیاه به ۱۲۰ دلار نیز به طور فزاینده‌ای معقول به نظر می‌رسد.
گلدمن ساکس نیز دیروز در گزارشی اعلام کرد این احتمال وجود دارد که اگر جریان نفت از طریق این آبراهه حیاتی برای یک ماه نصف شود، احتمال افزایش قیمت نفت برنت به هر بشکه ۱۱۰ دلار وجود دارد. به گفته این بانک، بهای نفت در ۱۱ ماه بعد نیز ۱۰ درصد کاهش خواهد یافت.
نفت برنت از زمان آغاز جنگ در ۱۳ ژوئن ۱۳ درصد افزایش یافته و این رقم برای وست تگزاس حدود ۱۰ درصد است.
سناریوهای قرمز برای اقتصاد
رویارویی اسرائیل و ایران احتمالاً باعث «خرید با ترس» و معاملات سفته‌بازانه خواهد شد که قیمت‌ها را تا ۱۵ درصد افزایش می‌دهد. درگیری‌ها تا این لحظه زیرساخت‌های نفتی را هدف قرار نداده‌اند.
به گزارش تجارت نیوز، برای درک بهتر آنچه بر بازار نفت، تاثیرات احتمالی بر قیمت نفت و نرخ تورم و خطرات اقتصادی پیش رو می‌گذرد، مارکت مورنینگ با «روری جانستون» تحلیلگر بازار نفت در مؤسسه پژوهشی Commodity Context گفت‌وگو کرده است.
یکی از نکات کلیدی این گفت‌وگو، افزایش قیمت نفت در بازاری است که سال‌های گذشته نسبت به ریسک‌های سیاسی (نظیر جنگ اوکراین و روسیه) بی‌حس شده. جانستون دراینباره مدعی است: «حتی بازاری که به‌شدت بدبین و بی‌تفاوت شده، وقتی می‌بیند تنش‌ها بالا گرفته، می‌گوید: « شاید این‌بار باید کمی نگران شد. درگیری‌ها در خاورمیانه حالا به سناریوی شماره یک ریسک جهانی تبدیل شده و ما در حال تجربه کردن آن هستیم.»
وقتی جهان میان بد و بدتر گرفتار شده است
پولتیکو با انتشار یادداشتی ادعا کرده، شاید بستن تنگه هرمز از سوی ایران- مسیری که حدود ۲۰ درصد نفت جهان از آن عبور می‌کند- بدترین سناریو باشد. کارشناسان، از جمله جانستون معتقدند، از آنجا که ایران خواهان گسترش دامنه تنش نیست اجرایی شدن چنین گزینه‌ای دور از ذهن است مگر اینکه تهران به واسطه اقدامات تحرکات‌آمیز تل‌آویو این گزینه را برگزیند.
از منظر این کارشناس، انتخاب چنین گزینه‌ای برای اقتصاد ایران نتایج مثبتی ندارد و همسایگان منطقه‌ای نیز تحت تاثیر منفی قرار خواهند گرفت. اما با این حال، در صورتی که ایران این احتمال را برگزیند، شوک آن بسیار شدید خواهد بود.
بن لوفبور، خبرنگار حوزه نفت در پولیتیکو، دراینباره توضیح می‌دهد: «این بازه زمانی معمولاً مقدمه فصل رانندگی تابستانی است، بنابراین انتظار افزایش قیمت بنزین وجود دارد. اما به خاطر وضعیت فعلی خاورمیانه، این افزایش بیشتر از حد معمول خواهد بود، گرچه نسبت به آنچه رانندگان آمریکایی سال گذشته تجربه کردند، تفاوت زیادی ندارد؛ البته اگر اصلاً چیزی به نام «استانداردهای اخیر» وجود داشته باشد.»
او ادامه می‌دهد: «نکته اصلی این است که آیا این وضعیت باعث می‌شود شرکت‌های نفتی آمریکا حفاری را افزایش دهند یا نه. ممکن است این وضعیت را صرفاً یک جهش موقتی ببینند و تصمیم بگیرند محتاط بمانند.»
افق کلی اقتصاد جهانی
جان فاگان، بنیانگذار Markets Policy Partners و مدیر پیشین بازار در وزارت خزانه‌داری آمریکا، عقیده دارد شوک قیمت نفت، روایت کندی رشد اقتصادی و افزایش قیمت‌ها- یعنی رکود تورمی- را تقویت می‌کند.
او دراینباره توضیح می‌دهد: «تقاضا فرو نریخته و قیمت نفت هم آن‌قدر بالا نیست که بازار را منفجر کند و ناگهان سقوط کند، بنابراین با یک نوسان زودگذر طرف نیستیم. و اگر دلار نتواند رشد کند، این به نفع قیمت بالاتر نفت خواهد بود.»