مرتضی افقه- اقتصاددان
کشور در سالهای پس از انقلاب، تنها در 3 سال ۱۳۶۹، ۱۳۷۰ و ۱۳۹۵؛ رشد اقتصادی دورقمی را تجربه کرده است که دو دلیل داشته است. اول، ظرفیت خالی موجود، فعالشدهاند و دوم، درآمدهای نفتی افزایشیافتهاند.
سالهاست که سیاستگذاران و برنامه ریزان اقتصادی کشور رشد ۸درصدی را مورد تأکید قرار دادهاند. این هدف در سه برنامۀ چهارم، پنجم و ششم تکرار شد اما این برنامهها محقق نشد. مشکل اینجاست که در سالهای اخیر نهتنها امکانات و قابلیتهای لازم برای نیل به رشد بالای اقتصاد حتی به میزان دهههای ۸۰ و ۹۰ نیز وجود ندارد، بلکه کشور با تنگنای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مواجه شده است. اما گویا برنامه نویسان کشور به «رؤیا نویسی» شدهاند و نمیتوانند تناسب اهداف با امکانات و شرایط فعلی کشور را تشخیص دهند. نهتنها کشور به اهداف رؤیائی تعیینشده نزدیک نشده، بلکه سالها با آن فاصله گرفته است.
در سالهای ۶۹ و ۷۰ و پس از پایان جنگ، کشور در دو سال پیاپی رشد اقتصادی ۱۴.۱درصد را تجربه نمود. پس از شروع جنگ در سال ۱۳۵۹ بسیاری از ظرفیتهای اقتصادی بهجامانده از پیش از انقلاب، بلااستفاده و خالی ماندند. پایان جنگ امکان استفاده و تکمیل ظرفیتهای خالی فراهم شد و باعث شد در سالهای ۶۹ و ۷۰ رشدهای کمنظیر ۱۴.۱درصد در دو سال پیاپی تجربه شود. اما با تکمیل ظرفیتهای موجود، و در نبود توان مدیریتی برای ایجاد ظرفیتهای جدید، رشد اقتصادی در سالهای بعد افول کرد و متأثر از نوسانات قیمت و درآمدهای نفتی، دچار نوسان اما تا سال ۱۳۹۵ هرگز دو رقمی نشد. در سال ۱۳۹۵ و پس از توافق برجام و رفع تحریمها که امکان صدور نفت و مراودات تجاری برای کشور فراهم گردید، بازهم رشد اقتصادی دورقمی به میزان ۱۲.۶درصد در کشور تجربه شد. اما این رکورد هم ناشی از تدبیر سیاستگذاران و مدیران یا به دلیل افزایش بهرهوری نبود، بلکه ناشی از عوامل خارجی بود. درواقع هرگاه رشدی بالاتر از ۶ یا ۷درصد در اقتصاد رخ نداده که منشأ آن یا درآمدهای نفتی بوده یا پر شدن ظرفیتهای موجود. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که مادامیکه محرک رشد اقتصادی کشور، عامل یا عواملی غیر از نیروهای انسانی (مثل فروش منابع طبیعی مثل نفت) بوده رشدهای ایجادشده ناپایدار و شکننده بوده است.
هنگامی امکان رشدهای بالا اقتصاد فراهم میشود که محرک آن عقل و اندیشه و ابداع انسان باشد که بهصورت افزایش تخصص و مهارت و از طریق پژوهش، در رشد اقتصادی و بهبود سایر شاخصهای اقتصادی نمود مییابد. بهعبارتدیگر، هیچ عاملی غیر از نیروهای انسانی منابع طبیعی یا محصولات نیمهخام طبیعی مثل محصولات پتروشیمی قادر به ایجاد رشد اقتصادی بالا، باثبات، و پایدار نخواهد بود. بنابراین، در حالیکه که انبوه نیروهای انسانی نخبه، متخصص و ماهرِ داخلی سالانه از کشور مهاجرت کرده یا با تنگنظریهای سیاسی، فرهنگی از کشور رانده میشوند؛ و انتخاب و انتصاب کارگزاران حاکمیت بر اساس ناشایسته سالاری شکلگرفته؛ و مادامیکه مدیریت و بوروکراسی ناکارآمد، ضد تولید و ضد توسعهاند، ده ها برنامۀ دیگر نیز اجرا شود، رشد ۸درصدی محقق نخواهد شد. مگر بازهم با افزایش درآمدهای نفتی یا فروش منابع معدنی همچون چهار دهۀ گذشته، رشد اقتصادی نه پایدار و بادوام است و نه قابل تفاخر.
احداث ۶ سد تغذیه مصنوعی در خراسان جنوبی برای مهار روان آبهای مرزی
مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی گفت: اکنون ۶ سد تغذیه مصنوعی در نوار مرزی استان با کشور افغانستان در حال مطالعه برای ساخت یا در حال اجرا است. سارانی بیان کرد: طرح تغذیه مصنوعی بندان شهرستان نهبندان در ۷۰ کیلومتری شـرق شـهر نهبندان بر روی رودخانه بندان با مسـاحت حوضـه آبریز هزار و ۹۰۰ کیلومترمربع در حال ساخت است.وی افزود: این طرح با هدف حفاظت خاک، جلوگیری از فرسـایش و انتقال رسـوب، سـیلاب و زیانهای آن، تغذیه سـفره آب زیرزمینی و جبران بخشـی از افت سـالانه سـطح آبخوان به حجم نفوذ ۱/۱ میلیون مترمکعـب مطـالعـه و در حال حاضر با پیشرفت ۷۰ درصد در حال اجرا است.مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی عنوان کرد: طرح تغذیه مصنوعی چاهداشی شهرستان نهبندان نیز در جنوب غربی استان دارای حوزه آبریز ۱۴۷۶ کیلومتر مربع در نقطه طرح تغذیه مصنوعی است.
کسب دو رتبه برتر توسط همکار رسانهای
آئین اختتامیه نهمین جشنواره رسانهای ابوذر استان قزوین برگزار شد و از نفرات برتر تجلیل به عمل آمد. 555 اثر از 198 خبرنگار و فعال رسانهای به دبیرخانه این جشنواره ارسال شد که پس از بررسی و داوری آثار، نفرات برتر معرفی و مورد تجلیل قرار گرفتند. محورهای نهمین دوره جشنواره رسانهای ابوذر استان قزوین شامل «جهاد تبیین»، «پیوند رسانه و صنعت»، «مقابله با آسیبهای اجتماعی«، «دستاوردهای انقلاب اسلامی»، «بسیج و حوزههای اقدامی»، «امید و نشاطآفرینی»، «خانواده، جامعه، فرزند آوری» و «سبک زندگی ایرانی اسلامی» بود و محور ویژه این رویداد نیز «شعار سال» عنوان شد.