ام. بهادر اکومار: جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در گفتگوی مطبوعاتی با خبرنگاران در خارج از کاخ سفید غافلگیر شد، زیرا اساسا دیدار احتمالی با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود در نشست‌های آتی گروه 20 یا کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام را رد نکرد. بایدن به نوعی علامت داد که "طرف ما مایل است" ولی "من شک دارم که پوتین ظاهر شود."
در حالی که این کشمکش ها در کاخ سفید وجود دارد، بایدن عمداً تصمیم گرفت به خبرنگار تاس که این سوال را مطرح کرده بود، توضیح دهد، که می داند سفر پوتین به نیمکره غربی برای شرکت در نشست گروه 20 در ریودوژانیرو، برزیل، در 28و29 آبان (18-19 نوامبر در کرملین تحت بررسی است.
بایدن و پوتین حرف‌های زیادی برای گفت‌وگو دارند، اما چیزی که می توان افزود این است که بایدن، تنها یک روز پس از حمله موشکی گسترده ایران به اسرائیل، که مانند تیری بر برنامه های وارث ریاست‌جمهوری او نشست و آن را زیر و رو کرد، نشان داد که به گفتگو علاقه‌مند است .
خاورمیانه
چیزی که باعث بی خوابی بایدن می شود، وضعیت خاورمیانه است که ممکن است به طور غیرقابل کنترلی به سمت یک جنگ منطقه ای سوق پیدا کند. در اینجا پوتین مشکل نیست اما می تواند راه حل باشد. این نیاز به توضیح دارد.
اختلافات سیاسی بین بایدن و نتانیاهو ممکن است اینگونه به نظر برسد که بحران کنونی در روابط آمریکا و اسرائیل شدید است، اما اینکه چقدر از آن ظاهری است و یا چقدر واقعی، موضوع بحث برانگیز است. البته انتقال از جنگ به نظم دیپلماتیک جدید در حال حاضر در دستور کار نیست.
حمله موشکی ایران
در این صحنه، حمله موشکی ایران به اسرائیل باید در چشم انداز قرار گیرد. به جای یک اقدام جنگ طلبانه، می توان آن را اقدامی قهری برای وادار کردن اسرائیل به دست کشیدن از عملیات زمینی خود در لبنان دانست. رئیس جمهور مسعود پزشکیان فاش کرده است که ایران تنها به دلیل درخواست رهبران غربی مبنی بر اینکه مذاکرات منتهی به آتش بس احتمالی در غزه در مرحله مهمی بوده است، حداکثر خویشتنداری را برای متوقف کردن جنایات اسرائیل به کار گرفته است. اما غرب به وعده خود عمل نکرد و هیچ راهی جز اقدام برای ایران باقی نگذاشت.
لطمه به اعتبار غرب
بایدن امروز مانند یک گربه روی شیروانی داغ است. جنگ خاورمیانه آخرین چیزی است که او می خواهد. اما او هیچ کنترلی بر نتانیاهو که در حال طراحی حرکت بعدی در نردبان تشدید است، ندارد. در مورد ایران، احساس خشم نسبت به خیانت غرب و ورشکستگی اخلاقی آن محسوس است. اعتبار ایالات متحده در سرتاسر منطقه غرب آسیا دچار ضربه شدیدی شده است. پوتین وارد صفحه شطرنج خاورمیانه می شود، نقش روسیه اهمیت زیادی دارد. روابط روسیه و ایران به سطح بی سابقه ای رسیده است. بیانیه های روسیه در سال های اخیر حکایت از انتقاد از اسرائیل دارد. روسیه آشکارا با گروه های تشکیل دهنده محور مقاومت ارتباط برقرار کرده است.
دیپلماسی روسیه با در نظر گرفتن «تصویر بزرگ» در حال حرکت است تا مناقشه اسرائیل و فلسطین را به صحنه مرکزی سیاست بین‌الملل برساند. در سال گذشته، رایزنی های امنیتی بین مسکو و تهران به طور قابل توجهی تشدید شد. برخی گزارش‌ها درباره انتقال تجهیزات نظامی پیشرفته روسیه برای تقویت توان دفاعی ایران منتشر شده است.
رابطه ایران و روسیه
نکته قابل توجه این است که روسیه تنها کشوری بود که ایران قبل از حمله موشکی خود به اسرائیل آن را اطلاع داده بود. بر اساس پادکست معروف قاضی ناپلیتانو در برنامه قضاوت آزادی، ناوگان دریایی روسیه در شرق مدیترانه 13 موشک اسرائیلی را هفته گذشته در نزدیکی لبنان سرنگون کرده است.
ظاهراً نتانیاهو دیوانه سعی داشته با پوتین تماس تلفنی برقرار کند اما این تماس هنوز محقق نشده است. در مسیر دیپلماتیک نیز روسیه بر بالاترین اهمیتی که برای روابط با ایران قائل می باشد، تاکید کرده است. واضح است که ایالات متحده ضرورت تعامل با روسیه را احساس می کند. آنچه ممکن است قابل قبول باشد، می‌تواند حملات متناسب دو قدرت غرب آسیا باشد که در تبلیغات رسانه‌ای با دقت مدنظر قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال، حملات هدفمند مقطعی به تأسیسات نظامی دورافتاده، که چهره اسرائیل را حفظ می کند و از یک جنگ بزرگ جلوگیری می کند - این یک سناریوی ارجح برای ایران نیز است، زیرا از خطرات غیرضروری جلوگیری می کند و برگه های برنده بازی را در طولانی مدت حفظ می کند.
خسارت به اقتصاد ایران
• در تحلیل نهایی آنچه اهمیت دارد نیات آمریکا و اسرائیل است. فایننشال تایمز به نقل از منابع اسرائیلی اشاره کرد که نقشه بازی وارد کردن حداکثر خسارت به اقتصاد ایران است تا "پتانسیل اعتراضی" نهفته جامعه ایران را تحریک کند.
• به هر حال، حرکت بایدن برای تعامل با پوتین نشان می‌دهد که مداخله نظامی آمریکا منتفی است. از سوی دیگر، پیمان امنیتی تاریخی روسیه و ایران که انتظار می‌رود در اجلاس آتی بریکس در کازان روسیه در 29 مهر لغایت اول آبان ( 20 تا 22 اکتبر) امضا شود، به ایران عمق استراتژیک بیشتری برای مذاکره با غرب می‌دهد.
ذینفع بودن روسیه
• منافع خود روسیه در تقویت توان دفاعی ایران و ادامه همکاری دوجانبه گسترده در دستور کار اقتصادی در شرایط تحت تحریم و در مسیری موازی برای پیشبرد ادغام ایران در پروژه اوراسیا بزرگ مسکو است . به طور خلاصه، روسیه امروز به طور منحصر به فردی به عنوان یک ذینفع در یک ایران با ثبات و قابل پیش بینی در صلح با خود و منطقه قرار گرفته است.
سرگئی ریابکوف، وزیر امور خارجه روسیه به خبرنگاران گفت: «ما در نزدیکترین تماس با ایران در مورد وضعیت کنونی هستیم. ما تجربه فوق العاده ای از همکاری در زمینه های مختلف را به اشتراک می گذاریم. فکر می کنم این لحظه ای است که روابط ما اهمیت ویژه ای دارد.» به هر حال، رئیس جمهور پزشکیان، تنها ساعاتی پیش از پرتاب موشک های بالستیک ایران علیه اسرائیل، روز دوشنبه 9 شهریور در تهران با میخائیل میشوستین نخست وزیر روسیه دیدار کرد .
منبع: تارنمای ایندین پانچ لاین
ترجمه و تنظیم: سیدعلی اصغر شهدی