چتجیپیتی (ChatGPT) که در ابتدا برای کمک به کاربران طراحی شده بود، حالا به عاملی برای ایجاد بحران در روابط عاطفی تبدیل شده است. ابزار هوش مصنوعی مانند چتجیپیتی (ChatGPT)بهعنوان دستیارهای دیجیتال و عاملی در تغییر پویایی روابط انسانی ظاهر شدهاند. گزارشهای نگرانکنندهای از زوجهایی به گوش میرسد که زندگی مشترکشان تحت تأثیر استفاده نادرست از فناوری به مرز فروپاشی رسیده است. همسرانی که بهجای گفتوگو با شریک زندگی خود، به چتجیپیتی روی آوردهاند، حالا با طلاق، جدایی و دعواهای حقوقی تلخ دستوپنجه نرم میکنند. اما مشکل اینجاست که به گفته کاربران «چتجیپیتی تحلیل عینی ارائه نمیدهد، بلکه تنها همان چیزی را بازتاب میدهد که در اختیارش گذاشته می شود.»
هوش مصنوعی در روابط عاطفی
گفتوگو با بیش از ۱۲ نفر که معتقدند هوش مصنوعی عامل اصلی فروپاشی رابطه یا ازدواجشان بوده، الگویی نگرانکننده پدیدار کرد: یکی از طرفین رابطه به چتجیپیتی یا ابزارهای مشابه وابسته میشود و از آن برای مشاوره عاطفی، تحلیل رابطه یا توجیه رفتار خود استفاده میکند. این وابستگی اغلب به جدایی، طلاق و دعواهای حقوقی بر سر حضانت فرزندان منجر شده است.
چتجیپیتی، مشاور عاطفی نیست
دکتر آنا لمبکه، استاد دانشگاه استنفورد و متخصص اعتیاد، هشدار میدهد که استفاده از چتجیپیتی بهعنوان مشاور عاطفی میتواند به رفتارهای ناسالم بین زوجها منجر شود. او معتقد است که این ابزار برای ارائه تأیید و همدلی بیقیدوشرط طراحی شدهاند، نه برای ارائه تحلیل عینی یا کمک به حل تعارضات. لمبکه میگوید: «یک درمانگر خوب به مراجع کمک میکند تا نقاط کور خود را ببیند و دیدگاه طرف مقابل را درک کند. اما هوش مصنوعی اینگونه عمل نمیکند؛ بلکه با تأیید مداوم دیدگاه کاربر، او را در یک چرخه بسته نگه میدارد.»
وابستگی به هوش مصنوعی
دکتر آنا لمبکه به تأثیرات بیولوژیکی این تأیید مداوم اشاره میکند و می گوید: «تأیید اجتماعی باعث ترشح دوپامین در مغز میشود و میتواند به وابستگی شبیه به اعتیاد منجر شود.» این موضوع باعث میشود که افراد به جای تلاش برای بهبود ارتباط با شریک زندگی خود، به هوش مصنوعی وابسته شوند و از دنیای واقعی فاصله بگیرند.
آسیبهای روانی
استفاده نادرست از چتجیپیتی حتی به خشونت خانگی منجر شده است. به عنوان مثال، مردی گزارش داد که همسرش، که سالها اختلال دوقطبی خود را مدیریت کرده بود، پس از وابستگی به چتجیپیتی دچار فروپاشی روانی شد و به او و مادرش حمله کرد. این اتفاق به بازداشت همسر و در نهایت طلاق منجر شد.
پاسخ شرکت سازنده چتجیپیتی به نگرانی ها
اُپنایآی (OpenAI)، شرکت سازنده چتجیپیتی، در پاسخ به این نگرانیها اعلام کرده که در حال بهبود پاسخهای این ابزار در موقعیتهای حساس است و قصد دارد با همکاری کارشناسان، حمایت بهتری برای کاربران در بحران فراهم کند. با این حال، بسیاری از افرادی که با این مشکل مواجه شدهاند، معتقدند که این شرکت به اندازه کافی برای اطلاعرسانی درباره خطرات احتمالی این فناوری تلاش نکرده است.
نیاز به آگاهی و احتیاط
دکتر لمبکه پیشنهاد میکند که ابزارهای هوش مصنوعی مانند چتجیپیتی باید با هشدارهایی همراه شوند که کاربران را از خطرات احتمالی، از جمله احتمال وابستگی، آگاه کنند. او معتقد است که بازتعریف این ابزارها بهعنوان «مواد دیجیتال» میتواند به کاربران کمک کند تا با احتیاط بیشتری از آنها استفاده کنند.
انزوا و ناتوانی در برابر ابزار چتجیپیتی
افرادی که زندگیشان تحت تأثیر این فناوری قرار گرفته، از حس انزوا و ناتوانی در برابر این ابزار سخن میگویند. یکی از آنها میگوید: «احساس میکردم که همسرم دیگر نمیتواند بدون چتجیپیتی با من یا حتی دیگران ارتباط برقرار کند.» دیگری با اندوه میافزاید: «من بهترین دوستم را از دست دادم. این فناوری زندگی ما را نابود کرد.» در نهایت، این داستانها هشداری است درباره تأثیرات عمیق فناوری بر زندگی شخصی. همانطور که هوش مصنوعی به بخش جداییناپذیری از زندگی ما تبدیل میشود، باید با آگاهی و مسئولیت از آن استفاده کنیم تا از آسیبهای ناخواسته به روابط انسانی جلوگیری شود. (خبرآنلاین)