خاطرات هاشمی رفسنجانی
19 دی ۱۳۵۶- با سکوت و سکون ظاهری که مبارزات مردمی دچار آن بود، رژیم مطمئن شده بود که مبارزات را سرکوب کرده است؛ اما با شهادت آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی در اول آبان ۱۳۵۶ ـ که در اوج اعلام همبستگی رژیم با آمریکا و انگلیس روی داد ـ بستر جدیدی برای مبارزات انقلابی به وجود آمد و سرمایه‌های مبارزاتی سالهای بعد از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، به آرامی شروع به بار دادن کرد؛ از یک طرف جمع دوستان ما که از مدتها قبل در صدد ایجاد مرکزیتی برای مبارزه بود، با صدور بیانیه‌ای، در ۱۵ آبان ۱۳۵۶، به مناسبت شهادت فرزند ارشد امام، موجودیت «جامعه روحانیت مبارز»، را رسمآ اعلام نمود. از سوی دیگر مردم نیز با برگزاری مراسم متعدد در سوگ شهادت فرزند برومند امام، احساس کردند که آن فضای خوف و خفقان دیگر نیست و کم کم در صحنه مبارزات ضد رژیم، حضور موثرتری نشان دادند. همین امر رژیم را وادار به عکس‌العمل کرد. به آن گونه که در ۱۷ دی ماه، به دستور دربار و احتمالاً با امر مستقیم شخص شاه، مقاله‌ای به نام ایران و استعمار سرخ و سیاه، با لحنی سراسر توهین به روحانیت و حضرت امام خمینی در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید.
قتل عام مردم «پاناما» توسط ارتش امريكا
فكر احداث كانال پاناما از اواخر قرن نوزدهم در ذهن سران اين كشور شكل گرفت و باعث شد كه اين پروژه را به شركتي فرانسوي واگذار كنند، اما اجراي برنامه حفر كانال به دليل شيوع نوعي بيماري، عملي نشد. پس از مدتي در اوايل قرن بيستم حفر اين كانال با كمك امريكا آغاز گرديد و پس از افتتاح آن در سال ۱۹۱۴م، كنترل كانال به امريكا سپرده شد. حضور دائمي امريكا و دخالت در امور داخلي پاناما، اعتراض مردم پاناما را برانگيخت. در سال ۱۹۶۴م، شورشهاي شديدي در پاناما به دليل برافراشته شدن پرچم امريكا در كانال روي داد كه منجر به كشته و زخمي شدن صدها نفر گرديد. اين مسئله بازتاب سويى در روابط امريكا باساير كشورهاي امريكاي لاتين نهاد. در نتيجه، حل اين مشكل به عنوان يكي از برنامههاي جيمي كارتر در دوران رياست جمهورياش عنوان گرديد.
قيام خونين مردم قم
نخستين تظاهرات گسترده و شكوهمند مردم مسلمان ايران بر ضد رژيم پهلوي، پس از قيام ۱۵ خرداد ۴۲، در ۱۹ دي ۱۳۵۷ ش در شهر مقدس قم برگزار شد و بدين گونه، پس از چهارده سال، مردم انقلابي ايران، بار ديگر با روحيهاي انقلابي و عزمي استوار، فرياد درود بر خميني سر دادند. واقعه ۱۹ دي ۱۳۵۶، سرآغاز مرحله نوين انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني(ره) عليه نظام استبدادي و استكباري پهلوي بود. اين تظاهرات بدين علت روي داد كه رژيم منفور شاه در ۱۷ دي ماه (سالروز كشف حجاب) با درج مقالهاي در روزنامه اطلاعات، امام خميني(ره) را كه در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعيد بودند، مورد توهين قرار داد و همين امر موجب اظهار نگراني و اعتراض دستهجمعي فضلا و طلاب حوزه علميه قم گرديد. آنان با تعطيل نمودن درسها به منازل مراجع تقليد و مجتهدان نامدار رفته و با آنها اعلام همدردي نمودند. روز بعد، بازار قم نيز تعطيل شد و افراد كثيري از دانشآموزان، دانشجويان و بازاريان و متدينان شهر با روحانيت همراه شده و به حركت اعتراضي خويش ادامه دادند. ايادي رژيم كه تحمّل اعتراضات مردمي را نداشتند، صداي آنان را با گلوله پاسخ گفتند. در نتيجه، از سوي مزدوران رژيم پهلوي، تيراندازي به مردم از چهار راه فاطمي (شهداء كنوني) آغاز گشته و تعداد زيادي شهيد و زخمي شدند.