گزارش مرکز آمار نشان میدهد نزدیک به یک میلیون دانشآموز در مقاطع مختلف از تحصیل بازماندهاند، در این میان سهم دانشآموزان مقطع دوم متوسطه بیشتر هستند، این نشان میدهد افراد در این گروه سنی تصمیم گرفتهاند بهجای تحصیل وارد بازار کار شوند تا فقر یک بار دیگر خودنمایی کند. براساس آمار ۹۹۲ هزار و ۵۲۱ کودک با قید اجبار ترک تحصیل کردند یا اصلاً رنگ مدرسه را ندیدند. در این باره سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران دست روی «فقر» میگذارد گفت: «میتوان از فقر بهعنوان مهمترین عامل ترک تحصیل کودکان کشور یاد کرد. هرچقدر روند فقر افزایش پیدا میکند یکی از حوزههایی که به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد، آموزش و مدرسه رفتن کودکان بخش مهمی از این حوزه فرهنگی است.» آمارها نشان میدهد ۹۹۲ هزار و ۵۲۱ نفر از تحصیل در مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم بازماندهاند، براساس گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۳، جمعیت بازماندگان از تحصیل کشور در گروه سنی ۶ تا ۱۱ سال (ابتدایی) از جمعیت ۹ میلیون و ۱۸۶ هزار و ۹۸۶ نفر، ۱۹۲ هزار و ۹۹۲ نفر است. این تعداد در گروه سنی ۱۲ تا ۱۴ سال (دوره متوسطه اول) از جمعیت ۴ میلیون و ۸۱ هزار و ۷۵۸ نفری دانشآموزان، ۲۱۳ هزار و ۷۲۲ نفر است. همچنین جمعیت بازماندگان از تحصیل در گروه سنی ۱۵ تا ۱۷ سال (دوره متوسطه دوم) از جمعیت سه میلیون و ۶۳۲ هزار و ۲۲۸ نفری دانشآموزان، ۵۸۵ هزار و ۸۰۷ نفر است.
جذب در بازار کار
همانطورکه آمارها نشان میدهد سهم بزرگ از جمعیت بازمانده از تحصیل در گروه سنی ۶ تا ۱۷ سال مربوط به سنین ۱۵ تا ۱۷ سال یا همان دانشآموزان متوسطه دوم است، این مسئله بهخوبی نشان میدهد این گروه سنی برای جذب در بازار کار تحصیل را مجبور شده تحصیل را کنار بگذارد. نزدیک به یک میلیون دانشآموز بازمانده از تحصیل/ «خانوادهها توان تامین هزینههای تحصیل را ندارد»
ترجیح کار به تحصیل
سیدحسن موسوی چلک درباره ترک تحصیل دانشآموزان و جذب آنها در بازار کار، گفت: ««عدهای از کودکان هستند که ممکن تا یک مقطعی درسشان را خوانده باشند اما با توجه به اینکه امروز اهمیت ورود به بازار کار برای برخی از بچهها بیشتر از ادامه تحصیل است ممکن است این دانشآموزان در مقاطع اول یا دوم متوسطه مدرسه را رها کنند و برای کسب درآمد وارد بازار کار میشوند، در واقع کار را بر تحصیل ترجیح میدهند. خانوادهها توان تامین هزینههای مستقیم و جانبی تحصیل فرزندانشان را ندارند، یکی از نزدیکترین و البته بدترین راه حلهای این خانوادهها محروم کردن فرزندشان از تحصیل است، با محروم کردن فرزندان از مدرسه فرصتی برای این خانوادههای فقیر ایجاد میشود که از توان این کودکان برای کسب درآمد بهشکلهای مختلف مانند کار در کارگاهها یا در خیابان استفاده کنند.» رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: «حتی اگر امکان تحصیل فرزندان در مدارس دولتی فراهم باشد اما هزینههای جانبی تحصیل که بر خانوادهها تحمیل میشود میتواند شرایطی را فراهم کند که از حضور بچهها در مدرسه توسط والدین جلوگیری شود، به طور طبیعی وقتی بچهها مدرسه نمیروند و بعد مجبور میشوند کار کنند، بدون اینکه برچسبی به این کودکان بزنیم معمولاً بیشتر در معرض آسیبهای اجتماعی قرار میگیرند. بهطورکلی آسیبهای اجتماعی در کمین کودکانی هست که از مدرسه فاصله میگیرند و گاهی مجبور هستند در محیطی سخت و خشن و فاقد کنترل کار کنند.»