دانشمندان برجسته یک هشدار فوری در مورد خطر بیسابقهای که «موجودیتهای آزمایشگاهی» میتوانند برای بشریت داشته باشد را صادر کردند.آنچه بهعنوان «حیات آینهای» شناخته میشود، میتواند نسل بشر را روی زمین منقرض کند. کارشناسان هشدار میدهند که این موجودات آینهای برای همه «غیرقابل مشاهده» خواهند بود و میتوانند از سیستمهای دفاعی ایمنی تمام موجودات شناختهشده هم عبور کنند.
حیات آینهای چیست؟
حیات آینهای (Mirror Life) مفهومی در زیستشناسی مصنوعی است و به موجودات زندهای اشاره دارد که تمام مولکولهای زیستی آنها نسخههای آینهای مولکولهایی هستند که در حیات کنونی روی زمین وجود دارند. در زیستشناسی، بسیاری از مولکولهای حیاتی، مانند DNA، RNA و پروتئینها، دارای ساختاری به نام «دستسانی» (Chirality) هستند، به این معنا که این مولکولها میتوانند نسخههای راستگرد یا چپگرد داشته باشند، شبیه به دستهای چپ و راست انسان.
ویژگی حیات آینهای
حیات آینهای از نسخههای آینهای این مولکولها ساخته میشود. مثلاً اگر در مولکولهای کنونی DNA ما ساختار راستگرد داریم، در حیات آینهای، DNA آینهای ساختار چپگرد خواهد داشت. دانشمندان برای دستیابی به داروهای جدید و درمانهای موثر بهدنبال چنین فناوری رفتهاند.
چرا حیات آینهای خطرناک است؟
غیرقابل شناسایی بودن توسط سیستم ایمنی: اگر چنین موجوداتی ساخته شوند، سیستم ایمنی موجودات زنده کنونی قادر به شناسایی آنها بهعنوان بیگانه نخواهد بود، زیرا تمام سیستم ایمنی ما برای مقابله با مولکولهای زیستی «عادی» تکامل یافته است. خطرات زیستمحیطی: اگر این موجودات آینهای، مانند باکتریهای آینهای، به محیط زیست فرار کنند، میتوانند بدون مقاومت طبیعی از سوی شکارچیان یا سیستمهای دفاعی موجودات زنده، گسترش پیدا کنند و اکوسیستمها را دچار اختلال کنند. بهطور کلی، هیچ چیزی نمیتواند از استقرار آنها در طبیعت جلوگیری کند و آنها میتوانند گیاهان، حیوانات و انسانها را با عفونتهای کشنده تهدید کنند.
اعتراض و هشدار
ساخت باکتریهای آینهای دستکم یک دهه دیگر طول میکشد، اما نویسندگان در یک بررسی فنی ۳۰۰صفحهای که در مجله ساینس منتشر شده، اشاره کردهاند که پیشرفت در این زمینه به سرعت در حال وقوع است. گروهی متشکل از ۳۸برنده جایزه نوبل و دیگر کارشناسان، از جمله برخی از کسانی که پیشتر سعی در ایجاد حیات آینهای داشتهاند، اکنون خواستار توقف تمام تحقیقات جدید در این زمینه شدهاند. دکتر وان کوپر، میکروبیولوژیست از دانشگاه پیتسبورگ و یکی از نویسندگان این مقاله، میگوید: «این نوع حیات هرگز وجود نداشته یا تکامل نیافته است، در نتیجه، تمام تعاملات زیستی متفاوت خواهند بود یا احتمالا اصلا عمل نخواهند کرد. ما نمیخواهیم امیدهای زیستشناسی مصنوعی را محدود کنیم، اما ساخت یک باکتری آینهای ارزش این خطر را ندارد.» به گزارش همشهری آنلاین، پروفسور گرگوری وینتر، یکی از نویسندگان مقاله و زیستشناس برنده جایزه نوبل از دانشگاه کمبریج هم میگوید: «خطر حیات آینهای، به ویژه باکتریهای آینهای، این است که موجودات زنده آینههای خود را به عنوان بیگانه تشخیص نمیدهند و دفاعهای طبیعی برای محافظت از خود در برابر حمله آنها را نخواهند داشت. برای مثال، انسانها در ساخت آنتیبادی علیه باکتریهای آینهای دچار مشکل خواهند شد و نمیتوانند عفونت را کنترل کنند. » این بدان معناست که هیچ چیزی نمیتواند از فرار باکتریهای آینهای سرکش به طبیعت و تولیدمثل بیکنترل آنها جلوگیری کند.
کشف درمانی جدید برای کابوسهای کودکان
پژوهشگران به روشی جدید برای درمان کودکان مبتلا به کابوسهای مزمن دست یافتند که تعداد کابوسها و ناراحتیهای ناشی از آن را کاهش و تعداد شبهایی را که کودک از خواب نمیپَرَد، افزایش میدهد. به نظر میرسد این پژوهش، اولین کارآزمایی بالینی تصادفیسازیشده برای آزمایش کابوسدرمانی در کودکان و گامی در جهت درمان کابوسها بهعنوان یک اختلال متمایز (و نه به عنوان نشانهای از یک مشکل دیگر سلامت روان کودکان) به شمار میرود. براساس پژوهشها از هر شش کودکِ دچار مشکلات روانی، یک نفر از کابوسهای مزمن رنج میبرد؛ این تخمین ممکن است محافظهکارانه باشد؛ زیرا کابوسها به ندرت در غربالگری بالینی معمول گنجانده میشوند. طی این درمان، پنج جلسه در هفته به کودکان درباره اهمیت خواب آموزش داده و به آنها انگیزه برای ایجاد عادتهایی داده میشود که ممکن است کیفیت خواب آنها را افزایش دهد؛ همچنین به آنها میآموزند کابوسهای خود را به شکل رویاهایی دلپذیر «بازنویسی» کنند.