ستاره صبح-
«همه دنیا که دنبال این هستند که ارتش‌شان از امور سیاسی کنار باشد، آن‌ها یک چیزی می‌فهمند که می‌گویند این را... (صحیفه امام، ج 19، ص 11)». «برای سپاهی‌ها جایز نیست که وارد بشوند به دسته‌بندی و آن طرفدار آن یکی، آن یکی طرفدار آن یکی، به شما چه ربط دارد که در مجلس چه می‌گذرد؟ در امر انتخابات باز هم به من اطلاع دادند که بین سپاهی‌ها باز صحبت هست، خوب انتخابات در محل خودش دارد می‌شود، جریانی دارد، به سپاه چه کار دارد که آن‌ها هم اختلاف پیدا بکنند، برای سپاه جایز نیست این، برای ارتش جایز نیست این. سپاهی را از آن تعهدی که دارد، از آن مطلبی که به عهده اوست بازمی‌دارد و همین‌طور ارتش را (صحیفه امام، جلد 19، ص 12)». باید سعی کنید جهات سیاسی در سپاه وارد نشود که اگر افکار سیاسی وارد سپاه شود، جهات نظامی آن از بین می‌رود، همیشه به سپاه سفارش کنید که آنان خودشان را یک جنگنده خدمتگزار مردم بدانند (صحیفه امام، جلد 18، ص 45)» (برگرفته از پرتال امام خمینی-11/02/1392-کد مطلب 43152). بیانات فوق فرموده‌های امام خمینی (ره) در ارتباط با ورود نظامیان به امور سیاسی کشور و مسئله انتخابات است. صراحت حضرت امام نشان می‌دهد ایشان تا چه اندازه درباره دوری نظامیان از سیاست که احتمال به انحراف کشیده شدن امور کشور و آزادی ملت را در صورت درهم‌آمیزی نظامی‌گری و سیاست به دنبال خواهد داشت، حساسیت داشته‌اند. موضوعی که به نظر می‌رسد این روزها برخی به آن بی‌توجه‌اند و تلاش می‌کنند تا در انتخابات ریاست جمهوری 1400 برخلاف آنچه حضرت امام بیان داشته‌اند عمل کرده و چهره‌ای نظامی را به عرصه سیاسی کشور وارد کنند. موضوع به ویژه زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که جریانی خاص این روزها از روی کار آمدن چهره‌ای نظامی حمایت می‌کند. این یعنی همان هشدار حضرت امام مبنی بر جلوگیری از ورود «جهات سیاسی» در میان نظامیان.
نقیب زاده: نظامیان خصلت چکشی
در اداره امور دارند
دکتر احمد نقیب زاده، استاد تمام علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به اینکه امیدوار است در ایران چهره‌ای مدنی و دارای شایستگی‌های مدیریتی سکان اجرایی کشور را برعهده گیرد، گفت: «رئیس‌جمهور شدن یک فرد نظامی پیش از این و در کشورهایی مانند آمریکا و فرانسه سابقه داشته است، اما اینکه چگونه می‌توان ابزار نظامی‌گری را از یک رئیس‌جمهور نظامی گرفت، بستگی به قدرت جامعه مدنی و نهادهای مردمی دارد». وی معتقد است لفظ این قضیه که فردی با سابقه نظامی در انتخابات شرکت کند و خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهد و ازقضا پیروز انتخابات هم شود، ایرادی به آن وارد نیست. او می‌افزاید: «برای نمونه ژنرال آیزنهاور در ایالات‌متحده به ریاست جمهوری رسید و عملکردی که او از خود نشان داد وی را تبدیل به یکی از روسای جمهور محبوب در تاریخ آمریکا کرد. ژنرال دوگل نیز در فرانسه خدمات شایان توجهی داشت که نمی‌توان آن‌ها را منکر شد». دکتر نقیب زاده اما درباره خطرات احتمالی ناشی از روی کار آمدن یک چهره نظامی معتقد است: «نظامیان معمولاً کار را چکشی و سریع پیش می‌برند که می‌تواند منجر به اشتباهات جبران‌ناپذیری شود». وی با اشاره به ضعیف بودن جامعه مدنی در ایران و عدم توانایی بروز و ظهور نهادهای مردمی و مدنی در کشور رئیس‌جمهور شدن فردی با سابقه نظامی را به صلاح نمی‌داند و دلیل خود را اینگونه توضیح می‌دهد: «ما به خوبی می‌دانیم چهره‌های نظامی که صحبت از ورود آن‌ها به انتخابات 1400 می‌شود، چه جریانی پشت سرشان قرار دارد و چه گروهی با روی کار آمدن آن‌ها قدرت خواهند گرفت. این موضوع خطر افراط‌گرایی را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به نارضایتی مدنی شود. به همین خاطر من امیدوارم ریاست جمهوری آینده به دست فردی مدنی و غیرنظامی با شایستگی‌های مدیریتی بیفتد».
جوادی حصار: قوه مجریه نظامی‌گری را برنمی‌تابد
محمدصادق جوادی حصار، روزنامه‌نگار و چهره اصلاح‌طلب نیز در گفت‌وگو با ستاره صبح شایسته‌سالاری و استعدادهای مدیریتی را ملاک اصلی در انتخاب رئیس‌جمهور آینده کشور می‌داند. وی می‌گوید: «اگر فردی شایسته از منظر توانایی‌های مدیریتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بتواند فارغ از وابستگی‌های نظامی به مدیریت کشور بپردازد، ایرادی به آن وارد نیست؛ اما اگر شخصیت و منش نظامی فرد منتخب بر اداره کشور تأثیرگذار باشد با آن مخالفم و معتقدم قوه مجریه عرصه تعامل و تضارب افکار است و نظامی‌گری را برنمی‌تابد». این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در پاسخ به این پرسش که آیا سازوکاری که بتواند از نظامی‌گری رئیس‌جمهور منتخب جلوگیری کند، وجود دارد یا خیر؟ گفت: «در قانون اساسی این موضوع دیده شده است. رئیس‌جمهور هر فردی با هر پیشینه‌ای که باشد می‌بایست تحت امر فرماندهی کل قوا، یعنی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رفتار کند؛ اما آنچه من را نگران می‌کند این است که یک فرمانده نظامی در مقام یک رئیس‌جمهور نمی‌تواند نظامی بودن خود را از یاد ببرد و او در برابر فرماندهی کل قوا فارغ از آنکه رئیس‌جمهور است، خود را همچنان یک سرباز یا فرمانده نظامی هم می‌داند. درنتیجه در برخی مسائل نمی‌تواند انتخاب کنندگان و موکلین خود را در آراء سیاسی نمایندگی کند». جوادی حصار با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور موظف است تا در هر شرایطی آراء و دیدگاه مردم را پشتیبانی کند، گفت: «معمولاً یک رئیس‌جمهور نظامی دست بسته‌تری نسبت به یک رئیس‌جمهور غیرنظامی در پشتیبانی از آراء مردمی در موضوعات خاص دارد». وی می‌افزاید: «رئیس‌جمهور می‌بایست به عنوان نماد جمهوریت کشور مظهر رفتارهای دموکراتیک و مردم‌سالارانه باشد. این مظهریت در نقد و مطالبه مردمی تجلی پیدا می‌کند، مسئله‌ای که معمولاً با منش‌های نظامی سازگاری کمتری دارد».
حامیان چهره‌های نظامی چه می‌گویند؟
اسماعیل کوثری، نماینده ادوار مجلس و از سرداران سپاه در گفت‌وگویی با خبرآنلاین با گلایه از کسانی که نظامیان را از حضور در عرصه‌های سیاسی نهی می‌کنند، گفت: «الان آن سیاسیونی که ۴۰ سال مسئولیت به عهده گرفتند چکار کردند؟ ما باید این‌ها را با هم مقایسه کنیم، نه اینکه فقط مردم را بترسانیم و از واژه نظامی استفاده کنیم. مگر نظامی‌ها چکار کرده‌اند؟». سردار کوثری با اشاره به اینکه طرح این مسائل انحرافی است، گفت: «... می‌گویند مثلاً نظامی‌ها فلان طور هستند، چون آن‌ها ترس از این دارند که نظامی‌ها با فداکاری‌هایشان بین مردم محبوب‌تر شوند، این‌ها از این می‌ترسند که نظامی‌ها مسئولیت بگیرند و کار را دنبال کنند و مقابل دشمن محکم‌تر بایستند...». محسن رفیق‌دوست، از فرماندهان سابق سپاه نیز با تأکید بر اینکه رئیس‌جمهور نظامی می‌تواند مشکلات کنونی کشور را حل کند، در گفت‌وگویش با خبرآنلاین در 5 مهر ماه از کاندیداتوری سردار دهقان و دیگر سرداران سپاه برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 خبر داد. وی همچنین گفت: «من به این موضوع نگاه نمی‌کنم که فلانی سپاهی است و فلانی نیست، من نگاه می‌کنم که چه کسی برای آینده مملکت که الان در بدترین شرایط اقتصادی برای مردم است، بهتر عمل می‌کند...». رفیق‌دوست در تأیید موافقتش با روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور نظامی به شرایط امروز کشور اشاره کرد و افزود: «...شاید اگر یک نظامی بیاید و با قدرت بتواند به مرکب عنان‌گسیخته قیمت دلار افسار بزند، بتواند مردم را از وضع کنونی نجات دهد». سردار حسین علایی، دیگر چهره سیاسی که فرماندهی ستاد مشترک سپاه را در کارنامه دارد، انتخاب رئیس‌جمهور آینده کشور را فارغ از سوابق کاندیداها حق مردم می‌داند. وی در گفت‌وگویی که در 26 شهریور ماه با خبرآنلاین داشت، گفت: «باید فضا باز شود تا مردم بتوانند آزادانه انتخاب کنند. حالا اگر مردم دوست دارند یک فرد نظامی را انتخاب کنند، خودشان حق انتخاب دارند...».