ستاره صبح-اخیراً در بورس قرار بر این شد بازارگردانان اقدام به حمایت از صفوف سنگین سهام کنند. ورود بازارگردانان به بازار سرمایه خبر جدیدی است. مسئولان سازمان بورس میگویند قرار است با حمایت بازارگردانان صفهای فروش جمع و بازار رفتهرفته روی آرامش را به خود ببیند. نگارنده نیز به بازارگردانی که قرار است اتفاق بیفتد خوشبین است و پیشبینی میکند با این اتفاق در روزهای آینده صفهای فروش جمع و بازار متعادل شود. بازارگردانی یکی از رکنهای اصلی بازار سرمایه است که متأسفانه در بازار ما همیشه مغفول مانده است، درحالیکه در بازارهای دیگر بازارگردانها کارهای اساسی در معاملات انجام میدهند. کار آنان نیز به این صورت است که وقتی افراد حقیقی یا حقوقی میخواهند سهمی را بخرند یا بفروشند، آنان (بازارگردانان) طرف معامله قرار میگیرند و اجازه میدهند که در یک قیمت عادلانه خریدوفروشها انجام شود. بازارگردانها اجازه نمیدهند عرضه و تقاضا بهصورت رهاشده در بازار قرار گیرد. اکنون ما رهاشدگی را در بازار سرمایه کشور بهشدت احساس میکنیم بهطوریکه وقتی صفهای خرید تشکیل میشود کسی نیست بفروشد و در مقابل نیز وقتی صفهای فروش تشکیل میشود کسی نیست که بخرد. علاوه بر این چون بازار ما از گذشته دچار یک نوع فقر تحمیلی قوی هم بوده و کارآیی ضعیفی دارد وقتی پنج تا ۱۰ صف فروش شکل میگیرد عملاً بقیه بازار هم صف فروش میشود. یعنی در اثر صف فروش چند سهم به بخشهای دیگر هم انتقال مییابد و جو بازار بهکلی منفی میشود. برعکس آنهم اتفاق میافتد و وقتی چند سهم صف خرید میشوند، این صف به نمادهای دیگر هم منتقل میشود و عملاً شما یک بازار مثبت را میبینید. دلیل این اتفاق جای خالی بازارگردان در بازار است. در چند هفته اخیر مجموعه تصمیماتی که در بورس گرفتهشده مجموعه تصمیمات خوبی بوده که امیدواریم بازارگردانی هم اثر مثبت خود را روی بازار نشان دهد. ازآنجاکه کار بازارگردان این است که بازار را در یکروند طبیعی حرکت بدهد و قیمتها را در حدود قیمتهای عادلانه نگه دارد، امیدواریم اثر این اتفاق از فردا در بازار مشاهده شود. هر شرکتی که وارد بازار سرمایه میشود باید یک بازارگردان تخصصی داشته باشد. در دنیا هم به همین شکل است که وقتی شما وارد بورس بزرگ میشوید میبینید که یک نماد شاید سه تا چهار بازارگردان داشته باشد. این بازارگردانها شرکتهای سرمایهگذاری، شرکتهای مشاور سرمایهگذاری، شرکتهای سبدگردان و صندوقهای سرمایهگذاری هستند که بهصورت تخصصی کارشان این است که برای یک نماد بازار عرضه و تقاضا ایجاد کنند. متأسفانه اکنون شما در بورس ما روی سهم هر شرکتی دست بگذارید و بخواهید حتی یک یا دو درصد از سهامش را بخرید یا بفروشید میبینید که طرف مقابلش یعنی خریدار یا فروشنده را پیدا نمیکنید! جای بازارگردان در بازار ما بسیار خالی است و همین مسئله مشکل بازار را تشدید میکند. البته دامنه نوسان نیز همین وضعیت را دارد ولی بحث اصلی این است شرکتی که وارد بازار سرمایه میشود باید یک تا چند بازارگردان تخصصی داشته باشد. همانطور که در قانون بازار سرمایه نیز تأکید شده بازارگردانها یکی از رکنهای اصلی بازار هستند. به همین دلیل هم نهاد بازارگردان باید از نهاد سازمان بورس مجوز بگیرد و همچنین باید برای آنها تخفیفهایی در کارمزد و عملیات در نظر گرفته شود. بسیاری از بازارگردانها بهعنوان یک عضو بدون حق رأی در جلسات هیئتمدیره شرکتها حاضر میشوند چون باید بتوانند قیمت عادلانه برای سهم تعیین کنند. بنابراین بازارگردان باید مانند مدیر شرکت از تعهدات شرکت بااطلاع باشد. بازارگردانی درعینحال یک کار بسیار سودآور هم هست. اگر به عملیات صندوقهای بازارگردانی نگاه کنیم میبینیم که عمدتاً درآمدهای خوبی به دست میآورند. اگر بهصورت علمی و درست انجام شوند داوطلبان زیادی برای این کار پیدا میشود.