ایران در این مذاکرات بر حفظ حقوق هستهای خود از جمله غنی سازی اورانیوم برای مقاصد صلح آمیز، تأکید دارد و هرگونه فشار یا تهدیدی را مانعی برای پیشرفت گفت و گوها میداند. ستاره صبح در گفتوگو با حسین کنعانی مقدم، کارشناس و تحلیلگر سیاسی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید:
پس از دور پنجم گفتوگوی ایران و آمریکا، از ابتکار عمل عمان سخن به میان آمد ولی توضیحی در این رابطه داده نشد. پیشنهاد عمان به طرفین چیست و بالا رفتن ظرفیت میانجی گری از چه شرایطی خبر میدهد؟
بعد از بیانات رهبری، غنی سازی صراحتاً به عنوان خط قرمز اعلام شد و این پیام به ویتکاف و ترامپ رسانده شد. حتی احساس این بود که دور پنجم انجام نمیشود تا زمانی که آمریکاییها نسبت به خط قرمزی که جمهوری اسلامی تعیین کرده، پاسخ داده و اعلام کردند که آیا با این شرط به ادامه مذاکرات تمایل دارند یا خیر؟
برای من مشخص نیست که مذاکرات با پذیرش حق غنی سازی ایران توسط آمریکاییها ادامه پیدا کرده یا پیشنهادات مطرح شده توسط عمان موجب ادامه گفتوگوها شده است! ابعاد پیشنهاد عمان مشخص نیست، ولی عمان حق ایران را به رسمیت میشناسد و پیشنهادی مخالف خطوط قرمز جمهوری اسلامی ارائه نمیکند. آنچه میشود در موردش بحث کرد این است که غنی سازی در خاک ایران توسط کنسرسیومی انجام شود که برخی از کشورهای عربی و حتی پاکستان و روسیه هم در آن حضور داشته باشند تا از این طریق در خصوص اینکه غنی سازی فقط برای مصارف نیروگاههای هستهای ایران میباشد و نه برای ساخت بمب اتم، راستیآزمایی صورت گیرد.
آمریکاییها هنوز در رابطه با این موضوع اظهار نظر نکردند و نمیدانیم ابتکار عمان یا پیشنهاد قطر در این خصوص چیست و چقدر عملیاتی خواهد بود. اما این دو کشور در مسیر حلوفصل مشکلات هستهای ایران قرار گرفتهاند. سفر نخستوزیر پاکستان به ایران بی مناسبت با این موضوع نیست و احتمال اینکه در این سفر این موضوع مورد بحث قرار گیرد، وجود دارد.
روند مذاکرات را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا ایران میتواند دستاوردی داشته باشد یا واشنگتن موفق به کسب امتیازی دندان گیر از تهران میشود یا نه؟
هیئت کارشناسی ایران و وزارت خارجه و بالاخص آقای عراقچی وزیر امور خارجه، تاکنون هم در آداب دیپلماتیک و هم در روش مذاکره و تعاملاتی که داشتند، حرفهای برخورد کردهاند. خصوصاً در مصاحبههای رسانهای و جلوگیری از هرگونه تشنج در مذاکره، موفق عمل نموده و توانستهاند استانداردهای لازم را اعمال کنند.
هر کجا هم بحث خطوط قرمز ایران مطرح بوده، محکم ایستاده و به طرف آمریکایی پاسخ قاطع دادهاند. به نظر میآید در مجموع تیم وزارت امور خارجه تاکنون موفق بود. هم میز مذاکره را نگه داشتهاند، هم روی اصول خودش پایبند بوده و هم اینکه در مذاکره باز مانده است.
من در عملکرد تیم دیپلماسی دولت نقص و کم کاری نمیبینم. امروز در دولت چهاردهم، وزیر امور خارجه جزو پرکارترین و موفقترین وزرای دولت است.
با در نظر گرفتن چالشهای موجود میان طرفین آیا مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد و توافق در دسترس خواهد بود یا توقف مذاکرات گزینه محتملی است؟
اگر آمریکا از خطوط قرمز ایران عقب نشینی کند، ادامه مذاکرات امکان پذیر است. اگر آمریکا در بحث غنی سازی عقب نشینی نکنند، ادامه گفتوگوها برای هر دو طرف بی معنی است.