ستاره صبح، فائزه صدر: حملات اسرائیل به لبنان و ترور سید حسن نصرالله می‌تواند آغازگر موج جدیدی از درگیری‌ها در خاورمیانه باشد. در این بین احتمال وقوع جنگ مستقیم میان ایران و اسرائیل به بحث پر رنگی در رسانه های داخلی و خارجی تبدیل شده است. ایران کشوری بزرگ، قدرتمندی و دارای تجربه نظامی است، ولی به نظر می‌رسد تهران تمایلی ندارد در جنگ مستقیم با اسرائیل شرکت کند. از سویی جمهوری اسلامی اشغال 76 ساله اراضی فلسطین را حقی برای تشکیل دولت یهودی نمی‌داند و اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد. درحالیکه غرب و کشور های عرب موافق تشکیل دو دولت در اراضی اشغالی هستند، ایران جزو مخالفین تحقق این طرح است. ستاره صبح در گفت‌وگو با عبدالرضا داوری، فعال سیاسی و مشاور رئیس دولت نهم به بررسی شرایط منطقه و جایگاه ایران در این تحولات پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
تحولات خاورمیانه به سمت و سویی مایل شده که به نظر می‌رسد گسترش جنگی تمام عیار نزدیک ترین چشم انداز منطقه باشد. با توجه به وقایع اخیر چه ارزیابی از شرایط منطقه و موقعیت ایران دارید؟
به عقیده من بعید است جنگی اتفاق بیافتد، چون یکی از خطوط قرمز رهبری پرهیز از اقداماتی است که منجر به جنگ می‌شود.
ممکن است ایران به طور متقابل ضرباتی به اسرائیل وارد کند، ولی واکنش دفعات قبل سنجیده و کنترل شده خواهد بود تا منجر به وقوع جنگی فراگیر نشود.
بین پاسخ دادن به اسرائیل و پرهیز از وقوع جنگ، مرز باریکی وجود دارد؛ ایران چطور بین این دو مهم توازن ایجاد خواهد کرد؟
ایران در این شرایط از اهرم آمریکایی‌ها استفاده می‌کند، به این صورت که ایران قبل از هر پاسخی با آمریکا هماهنگ می‌شود. ایران در مورد نوع پاسخ، شدت و سطح ضربه با آمریکا توافق می‌کند، چون تهران مایل نیست صحنه حمایت نظامی آمریکا از اسرائیل را در منطقه ایجاد کند. اگر ضربات ایران به اسرائیل کاری باشد، از آمریکا پاسخ دریافت خواهد کرد. حاکمیت نمی‌خواهد آمریکا به خاطر اسرائیل وارد جنگ با ایران شود.
آقای پزشکیان اعلام کرد که در مورد انتقام شهید هنیه آمریکا از ایران خواسته اسرائیل را نزند تا غرب آتش بس را پیگیری و اجرا کند، ولی آتش بس نشد. این سخنان یک معنی دارد و آن تعامل بین ایران و آمریکا است.
سرعت اتفاقات منطقه بالاتر از آن است که بشود این حجم از تغییر را تحلیل کرد، آیا نتیجه این حجم از تحولات سریع و غیر قابل پیش بینی، چرخش تنش به نفع اسرائیل است؟
نتانیاهو قهرمان نخواهد شد او همچنان در اسرائیل منفور است. این اقدامات برای تثبیت موقعیت اوست و برایش محبوبیت به همراه نخواهد آورد.
مسیری که نتانیاهو برای سرکوب نیروهای مخالف اسرائیل در منطقه آغاز کرده است، در صورت موفقیت و تضعیف نیروهای حامی ایران، در نهایت امکان حضور مجدد خود را در صحنه از بین می‌برد.
چون رأی دهندگان اسرائیلی احساس ناامنی می‌کنند، نتانیاهو رأی می‌آورد. او همیشه شعار جنگ و سرکوب و وعده ایجاد امنیت می‌دهد. پس از سرکوب گروه های جبهه مقاومت، اسرائیل پیرامون خود دشمنی ندارد و فضا برای حضور گروه های سیاسی میانه رو و دموکرات در فضای سیاسی اسرائیل فراهم می‌شود و کار نتانیاهو و دولتمردان جنگ طلب و احزاب تندرو تمام است.
آیا نظم منطقه پس از بحران خاورمیانه دستخوش تغییر خواهد شد؟ چشم انداز تشدید درگیری های منطقه چیست و سرنوشت جنگ یک ساله غزه به کجا می‌انجامد؟
وضعیت منطقه نشان می‌دهد آمریکا اجرای سیاست دو کشوری را در اراضی اشغالی تعقیب می‌کند. تلقی من از شرایط این است که طرح آمریکا برای منطقه موفق خواهد بود.
طرح دو دولت، نقشه جدیدی نیست. اولین مصوبه سازمان ملل در سال 1947 و حتی قبل از اعلام تأسیس اسرائیل طرح دو دولت را معرفی و تصویب کرده بود. آمریکا در دوره های مختلف به ویژه در دولت دموکرات باراک اوباما پیگیر تشکیل دو دولت فلسطینی و یهودی بودند. اجرای این طرح استراتژی دولت های دموکرات کاخ سفید است.
از این جهت نتیجه انتخابات آمریکا نقشی مهم در خاورمیانه خواهد داشت. ترامپ اقبالی به طرح دو دولت در اراضی اشغالی ندارد، ولی کامالا هریس گامی رو به جلو در اجرای این طرح است. بایدن هم به دنبال این بود. صلحی که عربستان در منطقه پیگیری می‌کند هم در چهارچوب همین طرح است.
اسرائیل با حمایت و چراغ سبز آمریکا تمام مخالفین طرح دو دولت را در منطقه به حاشیه می‌برد. بخشی از حملاتی که به نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه می‌شود به دلیل زاویه داشتن جبهه مقاومت با تحقق طرح دو دولتی است.
موضع رسمی ایران مخالفت قطعی با کل ماجرای ایجاد دو دولت است. جمهوری اسلامی این موضع خود را با صراحت اعلام کرده است. هیچ یک از مسئولین رسمی جمهوری اسلامی تشکیل دو دولت در اراضی اشغالی را تأیید نمی‌کنند. موضع ایران تا اینجا تاکید بر نابودی اسرائیل بوده و در حال حاضر در عرصه بین الملل یکی از مخالفان جدی طرح تشکیل دو دولتی، جمهوری اسلامی است.