سردار عبدالرضا عابد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا گفت: «توسعۀ میدان آرش از نان شب ما واجبتر است، چون این میدان مشترک است و ما نباید از منافع کشور کوتاه بیاییم. منتظر مجوز دولت برای استقرار تجهیزات حفاری هستیم. در این میدان کویتیها به کمک آرامکو در قالب یک شرکت کار را شروع کرده و فعال است.» در تازهترین اقدام کویت فعالیت خود را در میدان گازی آرش از سر گرفته و هر دو کشور اعلام کردهاند ایران سهمی از این میدان گازی ندارد! وقتی کشور ما از منابع این میدان محروم شود ثروت ما به جیب کویتیها و عربستانیها خواهد رفت. این موضوع مهم است و نباید از آن کوتاه آمد، چون در صورت غفلت منابع ایران غارت خواهد شد.
فرمانده قرارگاره خاتم الانبیاء اعلام کرده است: شواهد حاکی از این است که کویتیها درباره استفاده از میدان آرش شرکتی ایجاد و کار را شروع کردند و فراخوان هم منتشر شده، اما بدانند که میدان آرش حق مسلم مردم ایران است.
گفته میشود نزدیک به ۴۰ درصد محدوده میدان گازی آرش در آبهای ایران قرار دارد. در سالهای گذشته شرکت ملی نفت ایران برای تعیین میزان ذخایر در میدان گازی آرش یک حلقه چاه اکتشافی به نام «چاه شماره یک آرش» حفاری کرد.
میدان گازی آرش در شمال خلیج فارس و در استان بوشهر قرار دارد و بین ایران و کشورهای کویت و عربستان سعودی مشترک است. ذخیره در جای گاز طبیعی میدان آرش ۲۰ تریلیون فوت مکعب و ذخیره نفت خام درجای این میدان نیز نزدیک به ۳۱۰ میلیون بشکه برآورد میشود.
میدان آرش در سال ۱۳۴۶ توسط شرکت ژاپنی AOC کشف شد. ایران بهرهبرداری از میدان گازی آرش را در سال ۱۳۹۱ آغاز کرد. در مارس ۲۰۲۲ کویت و عربستان سعودی قراردادی برای تقسیم منابع میدان گازی آرش امضا کردند که اعتراض ایران را برانگیخت. اگر چه در همان سال وزیر خارجه کویت اعلام کرد که میدان گازی آرش، یک میدان سهجانبه بین کویت، عربستان و ایران است، اما اکنون خبرهای جدید از تنش دوباره بین این سه کشور حکایت میکند.
بر اساس گفتههای سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، تاکنون ۹ دور مذاکره برای تحدید حدود میدان گازی آرش انجام شده و پیگیریها همچنان ادامه دارد. ناصر کنعانی اعلام کرده بود: «ما مواضع اصولی خود را مکرر درباره ادعاهای شورای همکاری خلیج فارس اعلام کردیم. مرزهای دریایی ایران و کویت تاکنون تحدید حدود نشده و از این رو نمیتوان از سهم کشورها در آرش سخن گفت.»
ایران به دلیل تحریمها منزوی شده
مرتضی بهروزی فر، عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی به اقتصادآنلاین گفت: متأسفانه ادعاهای کویت و عربستان تمامی ندارد، اما لازم است ایران مجددا محدوده آبی خود را مشخص و سهماش از این میدان گازی مشخص شود. متأسفانه ایران به دلیل تحریمها منزوی شده و این موضوع ما را دچار مشکل کرده است؛ بنابراین شما به عنوان تصمیم گیرنده موقعی که منابع محدودی دارید، باید جایی سرمایهگذاری کنید که بازده مالی بالاتری داشته باشد. میادین نفت و گازی که مال ماست هر چقدر ما از آن برداشت نکنیم موقعیت از دست ما میرود. مدیریت قوی هم در بخشهای نفت و گاز نداشتیم و این موضوع نقشی اساسی در بهره برداری از میادین نفتی و گازی و هم عقب ماندن ما از تکنولوژی استخراج دارد.
روسیه و چین به دنبال منافع خود هستند
بهروزیفر اضافه کرد: عربستان و امارات و سایر کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس دسترسی مطلق به تمام شرکتهای بزرگ دنیا دارند. بر اساس گفته برخی از کارشناسان حقوقی این مناقشه در دادگاه لاهه حل میشود. اما مسئله قدرت و ارتباطات بینالمللی ایران است که هر کشوری به خود اجازه ندهد در مورد میادین نفت و گاز مشترک چنین حرفی را بزند. مسئله ریال و دلار و سود اقتصادی نیست. بلکه مسئله حیثیت و تمامیت ارضی ایران است. نیاز است تا برخی از کشورها را به عنوان شریک استراتژیک در نظر بگیریم و با توسعه ارتباطات سیاسی و تجاری حمایت آنان را داشته باشیم. اگر ما در روابط بینالملل قدرتمند نباشیم همین مسائل مثل میدان گازی آرش برای ایران به وجود خواهد آمد. متأسفانه روسیه و چین و کشورهایی که اعلام میکنیم دوست ما هستند، صرفاً دنبال منافع خودشان هستند و منافع ما برایشان اهمیتی ندارد.
افت ۱۰ میلیارد متر مکعب فشار گاز
بر اساس گزارشها، بخش ایرانی مخزن «پارس جنوبی» تا سال ۱۴۰۱ به میزان ۱۲۰ اتمسفر فشار داشت، اما آمارهای رسمی وزارت نفت نشان میدهد بخش ایرانی این میدان از سال ۱۴۰۲ وارد نیمۀ دوم عمر خود میشود و هر سال ۷ اتمسفر از فشار طبیعی میدان کاسته و تولید آن هر سال ۱۰ میلیارد متر مکعب افت خواهد داشت. برای جلوگیری از افت تولید، نیاز به سکوهای ۲۰ هزار تنی (۱۵ برابر سکوهای فعلی تولید گاز در فازهای بخش ایرانی پارس جنوبی) با قابلیت حمل کمپرسورهای عظیم است.