ستاره صبح، فائزه صدر: حزب الله لبنان روز اربعین با شلیک بیش از 300 موشک، 11 مرکز نظامی اسرائیل را مورد هدف قرار داد . به گفته برخی از کارشناسان این حملات در پاسخ به ترور «اسماعیل هنیه» و «فواد شکر» صورت گرفته و در صورت ایجاد بازدارندگی میتواند تنش نظامی میان اسرائیل و محور مقاومت را کاهش دهد. سؤال این است که آیا این حملات پایانی بر تحرکات نظامی میدان و راه حلی برای کاهش سطح تنش در منطقه خواهد بود یا خیر؟ ستاره صبح برای یافتن پاسخ این سؤال با حسن بهشتی پور، پژوهشگر سیاست خارجی به گفتوگو پرداخت که در ادامه میخوانید:
با توجه به حمایت ایران از حزب الله لبنان، این انتظار وجود دارد که در صورت شدت گرفتن درگیری میان این گروه و اسرائیل، جمهوری اسلامی نیز وارد جنگ شود. آیا احتمال گسترش جنگ این روزها قوت گرفته یا خیر؟
اگر شرایط کشور را در نظر بگیریم، بعید است ایران وارد جنگ شود. جنگ به نفع ایران نیست. ولی ایران پس از آخرین ماجراجویی اسرائیل، اعلام کرد پاسخ اش به اسرائیل قاطع و موثر خواهد بود. باید دید منظور از پاسخ قاطع و موثر چیست؟ و چه عکس العملی میتواند در عین حفظ شرایط و بدون احتمال گسترش جنگ؛ در برابر اسرائیل قاطعانه و موثر عمل کند.
وضعیت حزب الله لبنان با ایران متفاوت است. این گروه نظامی در ماهیت برای مقابله با تجاوزگری اسرائیل تشکیل شده و موجودیت خود را در مبارزه با اسرائیل تعریف کرده است. درگیری حزب الله با اسرائیل سابقه دارد و این تنش همچنان ادامه خواهد داشت.
منطقه همچنان شاهد جنگهایی محدود خواهد بود همانطور که انصارالله کشتی حامل نفت به مقصد اسرائیل را میزند یا دو روز پیش به شناور نظامی اسرائیل حمله شد. تبادل آتش بین حزب الله و اسرائیل نیز ادامه خواهد داشت، البته تمام طرف های درگیر تلاش میکنند تنش در همین حد بماند و از این فراتر نرود.
تا زمانی که جنگ در غزه ادامه پیدا کند، گروه های مقاومت وارد کردن ضرباتی به اسرائیل را ادامه خواهند داد ولی این درگیریها مدیریت شده و کنترل شده خواهد بود.
آیا حملات نظامی حزب الله لبنان به مواضعی در اسرائیل میتواند بازدارندگی ایجاد کند؟ آیا شیطنت، ماجراجویی و ترور های اسرائیل علیه ایران و محور مقاومت همچنان ادامه خواهد داشت؟
حملات حزب الله به اسرائیل جنبه بازدارندگی ندارد. به گفته اسرائیل حملات دفع و پاسخ داده شده و خسارتی ایجاد نشده است. حملات و درگیری میان اسرائیل و حزب الله ادامه خواهد داشت، اما به جنگ و درگیری تمام عیار منتهی نخواهد شد.
آنطور که از سخنان سید حسن نصرالله بر میآمد، مشخص بود که حزب الله به دنبال جنگی فراگیر و همه جانبه نیست. شاید اسرائیل با دریافت این پیام جسارت بگیرد و حملات بیشتری به لبنان و مواضع حزب الله داشته باشد اما اسرائیل هم از جنگی تمام عیار با این گروه پرهیز میکند.
جنگ تصمیم ساده نیست، زیرا هزینه سنگینی دارد. جنگ با یک گروه کوچک مثل حماس طی 11 ماه اسرائیل را در وضعیت بدی قرار داده و در چنین شرایطی باز کردن جبههای دیگر در لبنان دولت نتانیاهو را از نظر سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بینالمللی در موضع ضعف قرار خواهد داد.
تمام گروه های سیاسی و اقتصادی یک کشور باید توانایی و پذیرش ورود به جنگ با چنین پیامدهایی را داشته باشند. نه در داخل اسرائیل و نه در هیچ کدام از کشور های منطقه و حتی ایران و لبنان، چنین پذیرشی وجود ندارد.
فواد شکر شخص دوم بخش نظامی حزب الله لبنان بود و در این گروه جایگاهی معادل شهید سلیمانی در سپاه قدس داشت. حزب الله نمیتوانست ترور او را بی پاسخ بگذارد. حتی حزب الله اعلام کرده این حملات مرحله اول از عملیاتی بزرگتر است.
در علم سیاست تنشهایی نظیر درگیریهایی که در خاورمیانه؛ حول محور جنگ غزه، حملات و ترور های اسرائیل در دیگر کشورها رخ میدهد چه نامیده میشوند و چه عواقبت و تبعاتی دارند؟
تنشها در اصطلاحات سیاسی جنگ مدیریت شده محدود نامیده میشوند. و در عمل جنگ تمام عیار نیست، بلکه درگیری های نظامی محدود و کنترل شدهای هستند که در صورت مدیریت تنش به جنگ فراگیر تبدیل نمیشوند.
اسرائیل خواهان ادامه داشتن این درگیریها است چون بقای دولت فعلی در ادامه این وضعیت است. به محض اتمام جنگ غزه کمیته بررسی پیامد های جنگ تشکیل میشود، مثل جنگ 33 روزه که اولمرت کنار گذاشته شد، نتانیاهو نیز از صحنه سیاسی اسرائیل حذف خواهد شد.
منطقه نشان میدهد هر دو طرف درگیر در جنگ به دنبال جنگ مدیریت شده محدود هستند ولی دلایلشان با هم فرق میکند. نتانیاهو بخاطر بقای سیاسی خود و طرف مقابل به دلیل شرایط داخلی و اقتصادی اش مایل به گسترش جنگ نیستند.
خواسته شخصی نتانیاهو جنگ فراگیری است که غرب را به نفع اسرائیل درگیر کند و نقشه سیاسی منطقه را تغییر دهد. نتانیاهو افکار خود را در درخواست های رسمی خود نشان داده است. او تله های زیادی گذاشت تا غرب را گرفتار کند و به بهانه حمایت از اسرائیل به جبهه جنگ با ایران گسیل کند. امروزه در جایگاه رهبران سیاسی دنیا به هیچ وجه از این روحیه و ایدهها استقبال نمیشود.