ستاره صبح، فائزه صدر: عباس عراقچی، وزیر پیشنهادی امور خارجه روز یکشنبه طی سخنرانی در مجلس، برای کسب رأی اعتماد نمایندگان، به تشریح محورهای کاری خود در وزارت امور خارجه پرداخت. عراقچی در سخنان خود گفت: «سیاست ما در مورد آمریکا، سیاست «مدیریت تخاصم» خواهد بود، نه رفع تخاصم.» با توجه به نظر مثبت 16 میلیون رأی دهنده مسعود پزشکیان نسبت به ایجاد تعادل در سیاست خارجی، ارتباط با غرب و رفع تخاصم با آمریکا، سخنان گزینه پیشنهادی برای وزارت امور خارجه در فاصلهای معنا دار با خواسته رأی دهندگان قرار دارد. ستاره صبح در گفتوگو با عبدالرضا فرجی راد، دیپلمات پیشین به بررسی این سخنان پرداخته که در ادامه میخوانید:
شنیدن عبارت « مدیریت تخاصم» از زبان وزیر امور خارجه پیشنهادی دولت، این سؤال را ایجاد میکند که در صورت رأی اعتماد مجلس به عباس عراقچی چه سیاست خارجی در پیش خواهیم داشت؟
با توجه به سیاستهای نظام و اعلام نظر رئیسجمهور که گفته بود میخواهد سیاستهای نظام را دنبال کند، شنیدن این سخنان دور از انتظار نیست.
آمریکا در خاورمیانه حضور دارد، منطقه دچار تلاطم است. حضور آمریکا در عراق یا دیگر پایگاههایی که در خلیج دارد و مسائلی از جمله جنگ غزه و حمایتهای آمریکا از اسرائیل به ایران اجازه نمیدهد آمریکا را نادیده بگیرد. زیرا آمریکا در اطراف ما حضور دارد و برنامههایش با سیاستهای ایران در تضاد است.
ایران قدرتی منطقهای است و آمریکا به عنوان بزرگترین قدرت بینالملل در منطقه حضور فعال دارد پس نمیتوان آمریکا را نادیده گرفت و نه میتوان با صراحت در مورد تمام راه حلهای عملی حرف زد. از این رو 45 سال تنش وجود داشته و پستی و بلندی هم داشته است.
مدیریت تخاصم در سخنان عباس عراقچی میتواند به معنی مدیریت تنش باشد به عقیده من عراقچی میخواهد بگوید ما اجازه نخواهیم داد تنش به درگیری ختم شود.
در یازده ماه گذشته منطقه سطح بالایی از تنش را تجربه کرده است. اسرائیل کشتار فجیعی در غزه داشت و کماکان آن خاک سوخته را بمباران میکند. احساسات منفی نسبت به اسرائیل و حامیان آمریکاییاش در برخی از کشورهای منطقه بالاست.
درگیریها به لبنان، عراق، سوریه و حتی خود لبنان هم کشیده شده است. در چنین شرایطی سخنان وزیر امور خارجه پیشنهادی دولت نمیتواند غیر از این باشد. ایران شرایط را طوری ارزیابی کرده که گفتوگو با آمریکا باید ادامه پیدا میکند و شاهد رد و بدل کردن پیامهایی به منظور کنترل تنش هستیم تا این تخاصم به جنگ تبدیل نشود.
نیاز ایران و آمریکا به هم متقابل است. توافقی بین ایران و غرب وجود دارد که اگر چه آمریکا از آن خارج شده اما هنوز هم این توافق در روابط ایران و غرب حرف اول را میزند.
ایران باید تلاش کند تحریمها برداشته شود و تا محدودیتها رفع نشود مشکلات حل نخواهد شد. اگر تحریمها برداشته نشود، تحول اقتصادی و معیشتی صورت نمیگیرد. برداشته شدن تحریم بدون گفتوگوی مستقیم امکان پذیر نیست. پس سطحی از گفتوگوها حداقل برای برداشته شدن محدودیتهای تحریمی بین ایران و غرب و به ویژه ایران و آمریکا جریان داشته و خواهد داشت. وزیر امور خارجه از مدیریت این فضا صحبت کرده زیرا این برنامه باید در جهت منافع ملی پیش برود. مذاکرات پروسهای سنگین است و بده بستان دارد. تمام این برنامهها را میتوان در عبارت مدیریت تخاصم خلاصه کرد.
آیا خلاصه کردن انتظارات 16 میلیون رأی دهنده در عبارت مدیریت تخاصم، بدنه اجتماعی دولت را که خواهان تعامل با غرب و به ویژه آمریکا است، ناامید نخواهد کرد؟
ارتباط و تعامل وجود دارد و ادامه خواهد داشت. تجربهای قبلاً به برجام ختم شده و آن تجربه پیگیری خواهد شد. وقتی آقای عراقچی از مدیریت تخاصم صحبت میکند یعنی چیزی هست که باید مدیریت شود.
فراموش نکنید که در مجلس نیروهایی داریم که به دنبال بهانه گیری از دولت هستند و هر چیزی را دستاویز مخالفت و کارشکنی قرار خواهند داد. سخنرانیهای روز یکشنبه نشان میدهد عدهای از نمایندهها فقط به دنبال بهانهاند این گروه حتی به حوزه مسائل شخصی و خصوصی افراد نیز وارد شده بودند و در مواردی برای متهم کردن طرف مقابل ذهن خوانی میکردند.
آقای عراقچی در چنین شرایطی و از این مجلس رأی اعتماد میخواهد. قطعاً مشاوران به ایشان توصیههایی داشتهاند و سخنان او بدون مشورت نیست. گفتوگو و تعامل ایران با آمریکا حتمی است، همانطور که در سه سال گذشته با وجود دولت تندرو اصولگرا گفتوگوها به طور مستقیم و غیر مستقیم جریان داشت، ولی دستاوردی نداشت.
گفتوگو با آمریکا ادامه خواهد داشت، زیرا بدون برداشته شدن تحریمها نمیتوان کاری کرد. امروز در برابر مجلسی قرار دارند که برخی از نمایندگانش موجودیت خود را در مخالفت با دولت تعریف کردهاند. این دسته از هر چیزی حتی از مدارا با خودشان سوء استفاده میکنند و بهانهای میگیرند. در برابر آنها باید در انتخاب الفاظ و چینش کلمات دقت کرد.
به تفاوت جناح سیاسی مجلس و دولت اشاره کردید آیا آقای عراقچی از مجلس رأی میگیرد یا خیر؟
بله به عقیده من با وجود مخالفت شدید جناح تندرو با حضور ایشان در دولت، عراقچی رأی میگیرد.
متأسفانه خصومت خاصی بین اعضای دولت سایه، جبهه پایداری و اصولگرایان تندرو با ایشان وجود دارد، خصومتی که از برجام نشات میگیرد.
تیمی که بعد از دولت محمود احمدی نژاد مدیریت پرونده هستهای ایران را بر عهده گرفت و سرانجام کار را به برجام ختم کرد، مورد غضب تندروهاست. قبل از اقایان عراقچی و ظریف تیم دیگری در این بخش کار میکرد که هیچ وقت به نتیجه نرسید و فقط جای مذاکرات را عوض میکردند و زمان میخریدند و خبری از به نتیجه رسیدن گفتوگوها نبود.
امروز حرفهای رئیسجمهور با صراحت میگوید اگر این مذاکرات را به جایی نرسانیم به هیچ نتیجهای نمیرسیم. کشور از توسعه باز مانده است و تنها راه چاره برطرف شدن تحریمها است. فارغ از هر اظهار نظری، آقای عراقچی در این زمینه خط فکری رئیسجمهور را دنبال خواهد کرد.