در همین حال خبر استعفای ظریف، حامیان او و رأی دهندگان به مسعود پزشکیان را شوکه کرد. برخی در شبکههای اجتماعی میگویند عارف و قائم پناه و فشارهایی که تندروها به رئیسجمهور میآوردند، عامل حذف ظریف هستند. نکته قابل تأمل اینکه جریان مخالف ظریف در حال جا انداختن این هستند که استعفای ظریف به دلیل تابعیت فرزندانش و مخالفت نهادهای نظارتی است، اما خود ظریف این ادعا را در دو توییتی رد کرد.
ظریف: بر پشتیبانی از دکتر پزشکیان بیفزایید
محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیسجمهور در پست جدیدی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «سلام بر مردم بزرگوار ایران، پیام بنده به معنای پشیمانی و یا ناامیدی از دکتر پزشکیان عزیز یا مخالفت با واقعگرایی نیست؛ بلکه به معنای تردید در مفید بودن خودم در معاونت راهبردی است. البته برخی مردودیم از جانب مردم، با تفسیر عجیبی از قانون مصوب ۱۴۰۱، اشتغال بنده در مشاغل حساس را به بهانهای برای فشار بر دولت چهاردهم تبدیل کرده بودند. بنده نیز برای جلوگیری از هرگونه شائبه یا بهانه برای کارشکنی در کار دولت دکتر پزشکیان عزیز، هفته گذشته طی نامهای از معاونت راهبردی رئیسجمهور انصراف داده بودم. با توجه به برخی فضاسازیها لازم است یادآوری کنم که ۱) بر غم تولد فرزندانم حدود ۴۰ سال قبل و در دوران تحصیل (و نه مأموریت) در آمریکا و قوانین خاک محور آمریکا برای تابعیت قهری، به لطف خدابنده، همسر و فرزندانم ساکن ایران عزیز هستیم و یک متر مسکن در خارج از ایران در تملک و یا حتی اجاره خود نداریم. خودم هم تحت دو تحریم آمریکا (ذیل تحریم رهبری) و یک تحریم کانادا قرار دارم و خود و همسرم حتی امکان سفر توریستی به ایالاتمتحده، کانادا و برخی کشورهای دیگر را نداریم. ۲) هیچ نهاد نظارتی مخالفتی با معاونت بنده اعلام نکرده است؛ ۳) دکتر پزشکیان بزرگوار با شجاعت و صراحت اصرار بر ادامه کار بنده داشتهاند؛ و ۴) این بهانه برای دیگران که فرزندانشان تابعیت مضاعف اکتسابی (ونه قهری) همراه با اقامت در خارج از کشور دارند، بیش از بنده قابل بهرهبرداری است. آنچه باعث گزارش دیشب شد، تردید در مفید بودنم در معاونت راهبردی بود و آن بهانه سیاسی، دلیل بازگشت به دانشگاه نبود و تنها مزید بر علت بود. هنوز به تمام آنچه در مورد ایشان در دوران انتخابات گفتم باور دارم. با تمام توان از دانشگاه برای ایران در خدمت شما و ایشان خواهم بود و از همه ایرانیان میهنپرست و توسعهخواه تقاضا دارم که بر پشتیبانی خود از ایشان بیفزایند و ایشان و دولتشان را تنها نگذارند. شرمنده بزرگواری همه شما هستم. شاد و سربلند باشید.»
آذر منصوری:آقای ظریف بمانید و ادامه دهید
رئیس جبهه اصلاحات در درخواستی از معاون راهبردی رئیسجمهور از او خواست که بماند و به کارش ادامه دهد. آذر منصوری در پاسخ به پست شب گذشته ظریف که تلویحاً به کنارهگیریاش از دولت اشارهکرده بود، نوشت:
«جناب آقای دکتر محمدجواد ظریف از اعلام کنارهگیری جنابعالی بسیار متأسف شدم. زحمات بسیاری در انتخابات و همراهی با دکتر پزشکیان و نیز شورای راهبری متقبل شدید و بهطور قطع حضور شما در ادامه نیز مزیتهای بسیاری به خصوص برای پیگیری مطالبات مردم دارد. بمانید و ادامه دهید.»
آذری جهرمی:ظریف خار چشم صهیونیستهاست
آذری جهرمی در واکنش به استعفای ظریف نوشت: شهادت میدهم که برای ایران از خود و خانوادهاش گذشت؛ خار چشم صهیونیستهاست و آمریکا تحریمش کرد تا اثرگذارش برای ایران را بکاهد؛ چرا باید با خودتحریمی، ایران از خدماتش محروم شود؟
زیدآبادی:پزشکیان را روی میدان مین فرستادند و قبل از انفجار رهایش کردند
احمد زیدآبادی در واکنش به استعفای ظریف از معاونت راهبردی رئیسجمهور در کانال تلگرامی خود نوشت: پزشکیان را روی میدان مین فرستادند و قبل از اینکه حتی مینی منفجر شود، او را نهفقط وسط معرکه به حال خود رها کردند بلکه به رگبار هم بستهاند! این نوع سیاست ورزی هر نوع حکمرانی در این مملکت را به امری غیرممکن تبدیل میکند! حالا به فرض پزشکیان را پاک از اعتبار انداختید. بعدش چی؟ میخواهید چه کنید؟
عارف و قائم پناه، ظریف و جهرمی را وتو کردند؟
برخی در شبکههای اجتماعی میگویند عارف و قائم پناه معاون اجرایی عامل حذف ظریف هستند. عارف و قائم پناه ابتدا جهرمی را وتو کردند و نگذاشتند علیرغم موافقت اولیه پزشکیان، در دولت معاون اجرایی شود و وزرای پیشنهادی متخصص، کابینهای را چیدند که با مخالفت تمامعیار ظریف و افکار عمومی روبهرو شد.
رمزگشایی ظریف از ۲۰۰ ساعت جلسه
محمدجواد ظریف روز جمعه در X گزارشی درباره ۲۰۰ ساعت جلسه شورای راهبردی منتشر کرد که جملات پایانی آن مهر تأییدی بود بر وجود مخالفتها بر سر راه حضور محمدجواد آذری جهرمی در کابینه دولت چهاردهم. او مینویسد: «نگرانیها نسبت به برخی شایعات توسط اعضای محترم شورای راهبردی بیان گردید. لازم است از توجه و حساسیت مردم عزیز نسبت به روند و نتایج تعیین اعضای هیئت دولت قدردانی نمایم. این یک تجربه جدید شفافیت و دموکراسی در مسیر پیچیده و دشوار انتخاب وزراست. بیگمان هر تجربه جدیدی با ایرادها و چالشهای فراوانی روبهرو است که مهمترین آن مقاومت در برابر تغییر و باور نداشتن به نوآوری و سپردن کار به جوانان است. خوشبختانه رئیسجمهور محترم با شجاعت و باور به تغییر، نوآوری و جوانان گام نخست را در این مسیر دشوار و پرفراز و نشیب برداشتهاند که شایسته قدردانی و سپاس است.»
معمای استعفای ظریف
ظریف در بیانیه ۱۷ خطی خود در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: «از ۱۹ وزیری که معرفی شدند، سه نفر نامزد نخست، ۶ نفر نامزد دوم یا سوم و یک نفر نامزد پنجم کمیتهها یا شورای راهبری بودند. بارها گفتهبودم که انتخاب اعضای دولت حق رئیسجمهور است و شورای راهبری و کمیتهها نهاد مشورتی هستند. از ایشان سپاسگزارم که این افتخار را به بنده دادند که در این تجربه جدید و ابتکار شجاعانه، مشارکتی داشته باشم.»
جنگ ظریف برای وزارت کشور
مینو خالقی با هشتگ دکتر ظریف و گزینه وزارت کشور نوشت: «دکتر ظریف برای گزینه پیشنهادی وزارت کشور جنگید و توفیقی نیافت. اعلامِ عدم حضور در کابینه نمود تا مسئولیت انتخابهایی که به او و کمیتهها ارتباطی نداشت بر دوشش نباشد. نمیدانم رئیسجمهور بر حضورش اصرار میورزد یا نه؟ اما پاسخ این میزان تلاش و میهندوستی این نبود!»
سرمایهسوزی قابل جبران نیست
حسامالدین آشنا نیز در توییتی کنایهآمیز به اختلاف نظرها با عارف اشاره کرد و نوشت: «قانون کشور را از خدمات این افراد در مشاغل بالای دولتی محروم کرد؛ ۱. سفیران، دانشجویان، مأموران دولتی و کارآفرینانی که در برخی کشورهای خارجی صاحب فرزند شدهاند. ۲. ایرانیانی که در برخی کشورهای خارجی متولد شدهاند. این قانون قابل اصلاح است اما آثار سرمایهسوز آن قابل جبران نیست.»