ستاره صبح، فائزه صدر: خاورمیانه در هراس بالا گرفتن تنش میان ایران و اسرائیل و ترس از وقوع جنگی دیگر گرفتار است. درحالی‌که در داخل کشور به نظر می‌رسد آتش انتقام سرد شده، اما همچنان اخبار ضدونقیضی از احتمال حمله قریب‌الوقوع ایران به اسرائیل از برخی منابع غربی به گوش می‌رسد. چگونگی خونخواهی ترور اسماعیل هنیه سؤالی است که جهان به دنبال پاسخ آن است. ستاره صبح در گفت‌وگو با غلامعلی رجایی، مشاور پیشین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به جست‌وجوی پاسخ این پرسش برآمده که در ادامه می‌خوانید:
به عقیده کارشناسان اسرائیل عمق استراتژیک ندارد و در جنگ کلاسیک با ایران شانسی نخواهد داشت. باوجود چنین موقعیت سرزمینی، چرا نتانیاهو بر آتش تنش با ایران می‌دمد؟
این اولین بار است که در آستانه شروع به کار یک دولت در ایران، چنین چالشی پدید آمده است. بین تحلیف آقای پزشکیان و ترور اسماعیل هنیه حدود 12 ساعت فاصله بود. چنین اتفاقی در زمان آغاز به کار یک دولت پس از انقلاب تا امروز بی‌سابقه بود.
دولت مشکلاتی دارد که از دولت قبل منتقل شده‌اند به‌ویژه بحث بدهی‌ها، تورم، کاهش ارزش پول ملی، سختی معیشت مردم و مشکلات سیاست خارجی که رفع هرکدام یک دولت، همت و اراده می‌طلبد. در چنین شرایطی دولت در مقابل گزینه‌ای غیرارادی و تحمیلی قرارگرفته که بحث انتقام‌گیری و مقابله با خرابکاری اسرائیل است.
حساسیت مسئله از دو جهت قابل‌توجه است اول اینکه گستاخی بزرگ و بی‌سابقه‌ای است. دومین مورد ارتباط اسرائیل با این عملیات است. اگر این خرابکاری از هر جای دیگری، حتی از طرف آمریکا بود، چنین ملاحظاتی وجود نداشت ولی منشأ اسرائیلی این ترور، به ایران اجازه چشم‌پوشی نمی‌دهد.
بحث مبارزه و مهار اسرائیل، از سیاست‌های نظام است. همین نکته موجب حساسیت بیشتر ماجرا شده است. ترور اسماعیل هنیه در خاک ایران برای نظام جنبه‌ای حیثیتی دارد.
دولت نوپا است و هنوز کابینه معرفی نشده، پس صلاح نیست دولت جدیدی که هنوز پا نگرفته وارد درگیری برون‌مرزی شود. آن‌هم درگیری که بوی جنگ می‌دهد. شرایط اقتصادی کشور تحمل کوتاه‌ترین جنگ‌ها را ندارد.
پیش‌بینی شما از نوع، زمان و مکان پاسخ ایران به اسرائیل چیست؟ آیا انتقام ترور اسماعیل هنیه باعث افزایش تنش میان ایران و اسرائیل خواهد شد یا خیر؟
به عقیده من ایران نباید به فکر مقابله‌به‌مثل باشد، این به معنی پاسخ ندادن به گستاخی اسرائیل نیست. باید با اسرائیل برخورد کرد. جرمی در خاک ایران اتفاق افتاده و کشورمان باید به سازمان ملل شکایت کند و مسئله در شورای امنیت طرح شود.
خانواده هنیه اولیای دم و صاحب حق هستند. این خانواده باید این پرونده را در مجامع بین‌المللی مطرح کنند و خواهان پاسخی قانع‌کننده باشند. ایران باید خویشتن‌داری کند و به فکر پاسخ نظامی نیفتد.
ازنظر حقوقی جامعه جهانی از ایران انتظار ندارد. مهمانی به کشور ما آمده و ترور شده است. حقی که متوجه ایران است تجاوز اسرائیل به خاک ماست اما اسرائیل با نپذیرفتن مسئولیت ترور خود را از هرگونه برخورد حقوقی برکنار کرده است. ابتدا باید اسرائیل مسئولیت ترور را بپذیرد. مثل حادثه کنسولگری ایران در دمشق که اسرائیل مسئولیت حمله را پذیرفت.
در چنین شرایطی ایران باید خویشتن‌دار باشد مسائلی که با حقوق بین‌الملل در ارتباط است نگاه و برخوردی دقیق و تخصصی می‌طلبد. نباید عکس‌العمل فوری و احساسی نشان داد.
هرگونه مقابله با اسرائیل باید در زمان و مکان مناسب انجام شود. برای تنبیه اسرائیل تنها داشتن موشک و برخورد نظامی کافی نیست، باید اسرائیل را در شورای امنیت و محافل حقوقی جهانی پاسخ‌گو کرد و به‌پای میز محاکمه کشاند.
آیا هراس از افزایش تنش، درگیری و وقوع جنگی گسترده قابل‌اعتناست؟ منطقه ظرفیت چنین نزاعی را دارد یا خیر؟
هراس از جنگ وجود دارد چون هنوز بعد از دو سال جامعه جهانی نتوانسته بحران اوکراین را حل‌وفصل کند. نه روسیه توانست این لقمه را قورت دهد و نه غرب توانست اوکراین را از جنگ، ویرانی و کشتار نجات دهد.
فراموش نکنیم که روسیه به‌راحتی کریمه را از اوکراین جدا کرد و چندین شهر این کشور را ضمیمه خاک خود کرد. اما این جنگ حالتی فرسایشی به خود گرفته و ضمن اینکه حیثیت روسیه به باد رفته منابع غرب نیز در این جنگ تلف‌شده است. هراس از جنگ طبیعی است چون می‌توان جلوی وقوع جنگ را گرفت ولی برقراری آتش‌بس در جنگی که شعله ور است کار سختی است.
اسرائیل می‌توانست با اشراف اطلاعاتی که دارد هنیه را در هر نقطه دیگری از منطقه ترور کند. یک بحث این است که به دلیل توافقاتی که با قطر و ترکیه دارد از ترور هنیه در خاک این کشورها خودداری کرده است.
بحث دوم سرنوشت دولت اسرائیل است که با به خاک و خون کشیدن 40 هزار نفر از مردم غزه بنای ماندن ندارد. استراتژی نتانیاهو انتقام است که ترور جزوی از این سیاست شناخته می‌شود.
پیش‌بینی من تغییر دولت در اسرائیل است که اتفاق می‌افتد و گروهی غیر رادیکال بر سرکار می‌آید. هر آنچه امروز از اسرائیل می‌بینیم دست‌وپا زدن دولتی تندرو و در حال سقوط است. نتانیاهو در فرصت‌های پایانی‌اش عکس‌العمل نرمی نخواهد داشت.