ابوالحسن بنی‌صدر اولین رئیس‌جمهور ایران
یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۵۸ نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد. این در شرایطی بود که با استعفای دولت موقت مهدی بازرگان، اداره امور اجرایی کشور بر عهده شورای انقلاب بود. در این دوره از انتخابات ۱۲۴ نامزد شرکت کردند که در نهایت ۹۶ نامزد در روز انتخابات به رقابت با یکدیگر پرداختند. ابوالحسن بنی صدر، احمد مدنی، داریوش فروهر، صادق قطب زاده، حسن حبیبی، کاظم سامی و صادق طباطبایی از جمله نامزد‌های اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران بودند. در نهایت ابوالحسن بنی صدر با کسب بیش از ۱۰ میلیون رأی از مجموع بیش از ۱۴ میلیون رأی ماخوذه به عنوان نخستین رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد. درصد مشارکت در این انتخابات حدود ۶۹ بود.
اولین انتخابات ریاست جمهوری با حضور شورای نگهبان
دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران ۲ مرداد ۱۳۶۰ و پس از عزل ابوالحسن بنی‌صدر از ریاست جمهوری و درحالی که وی هنوز در کشور و البته مخفی بود برگزار شد. در این دوره از انتخابات که برای اولین بار با حضور شورای نگهبان قانون اساسی برگزار شد از ۷۱ داوطلب ۴ نفر امکان رقابت برای کسب کرسی ریاست جمهوری را یافتند: سید علی‌اکبر پرورش، عباس شیبانی، حبیب‌الله عسگراولادی و محمدعلی رجایی. در نهایت محمدعلی رجایی با کسب ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار و ۵۰ رأی از مجموع ۱۴ میلیون و ۵۷۳ هزار و ۸۰۳ رأی ماخوذه رئیس‌جمهور ایران شد. بیش از ۶۴ درصد از مردم در این انتخابات شرکت کردند.
رد صلاحیت ۴۲ نفر از ۴۶ ثبت‌نام کنندگان
سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ برگزار شد. در این انتخابات ۴۶ نفر ثبت نام کردند، اما ۴۲ نفر توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند. نامزد‌های نهایی انتخابات سید علی خامنه‌ای، سید علی‌اکبر پرورش، حسن غفوری‌فرد، سید رضا زواره‌ای بودند. در نهایت سید علی خامنه‌ای با کسب ۱۵ میلیون و ۹۰۵ هزار و ۹۸۷ رأی از مجموع ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۷۱۷ رأی ماخوذه رئیس‌جمهور ایران شد. میزان مشارکت مردم بیش از ۷۴ درصد بود. این دوره از انتخابات، یک ردصلاحیت شده شاخص داشت که ابراهیم یزدی بود.
مهدی بازرگان رد صلاحیت شد
پنجمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۵ مرداد ۱۳۶۴ برگزار شد. در این انتخابات شورای نگهبان صلاحیت ۳ نفر را یعنی حبیب‌الله عسگراولادی، سید محمود کاشانی و سید علی خامنه‌ای تأیید کرد. سیدعلی خامنه‌ای با کسب ۱۲ میلیون و ۲۰۳ هزار و ۷۰۸ رأی از مجموع ۱۴ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ نفر برای دومین بار به عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد. میزان مشارکت در این انتخابات ۵۴ درصد بود. صلاحیت مهدی بازرگان، ابراهیم یزدی، احمد صدر حاج سید جوادی، محمد موسوی خوئینی‌ها، محمدمهدی عبدخدایی و بابک زهرایی رهبر برای شورای نگهبان احراز نشد.
هاشمی رفسنجانی و شیبانی رقیب یکدیگر
در ۶ مرداد ۱۳۶۸ انتخابات بعدی در ایران برگزار شد. شورای نگهبان از میان ۷۹ نامزد این انتخابات، فقط صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی و عباس شیبانی را تأیید کرد. از مجموع ۱۶ میلیون و ۴۵۲ هزار و ۶۷۷ رأی، اکبر هاشمی رفسنجانی با کسب ۱۵ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۵۲۸ رأی، به عنوان چهارمین رئیس‌جمهور ایران برگزیده شد. میزان مشارکت در این دوره ۵۴/۶ درصد بود.
اکبر هاشمی رفسنجانی برای دومین بار رئیس‌جمهور شد
پس از یک دوره ریاست جمهوری علی اکبر هاشمی رفسنجانی در ۲۱ خرداد ۱۳۷۲ ششمین انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار شد. در این دوره ۱۲۸ نفر در انتخابات ثبت نام کردند، اما ۱۲۴ نفر رد صلاحیت شدند. عبدالله جاسبی، رجبعلی طاهری و احمد توکلی رقبای رئیس‌جمهور وقت بودند، اما تنها دکتر احمد توکلی رقیب واقعی هاشمی رفسنجانی بود. اکبر هاشمی رفسنجانی با کسب ۱۰ میلیون و ۵۶۶ هزار و ۴۹۹ رأی از مجموع ۱۶ میلیون و ۳۲۸ هزار و ۶۸۹ رأی ماخوذه برای دومین بار به رئیس‌جمهوری شد ایران شد؛ میزان مشارکت در این دوره ۵۰٫۵ درصد بود.
دوم خرداد ۱۳۷۶
هفتمین انتخابات دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران در روز ۲ خرداد ۱۳۷۶ برگزار شد. پیروزی محمد خاتمی در این انتخابات، آغاز دورانی است که به دولت اصلاحات و دوم خرداد معروف شد. در این دوره ۸۰ درصد از واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند. در این انتخابات چهار کاندیدا با نظارت شورای نگهبان تأیید صلاحیت شدند: سید محمد خاتمی، محمد محمدی ری‌شهری، سید رضا زواره‌ای و علی‌اکبر ناطق نوری. از میان ۲۹ میلیون و ۱۴۵هزار و ۷۵۴ رأی، ۲۰ میلیون و ۷۸ هزار و ۱۸۷ نفر به سید محمد خاتمی رأی دادند. ابراهیم یزدی، حبیب‌الله پیمان، عزت‌الله سحابی و اعظم طالقانی از مهم‌ترین شخصیت‌هایی بودند که رد صلاحیت شدند.
بیش از ۲۱ میلیون رأی برای خاتمی
پس از یک دوره ریاست جمهوری سید محمد خاتمی برای تعیین رئیس‌جمهور بعدی در ۱۸ خرداد ۱۳۸۰ با حضور ۱۰ نامزد نهایی برگزار شد. محمد خاتمی، احمد توکلی، علی شمخانی، عبدالله جاسبی، حسن غفوری فرد، منصور رضوی، شهاب الدین صدر، علی فلاحیان، مصطفی هاشمی‌طبا و محمود کاشانی نامزد‌های این دوره از انتخابات بودند. خاتمی با کسب ۲۱ میلیون و ۶۵۹ هزار و ۵۳ رأی از مجموع ۲۸ میلیون و ۸۱ هزار و ۹۳۰ رأی ماخوذه برای دومین بار به ریاست جمهوری انتخاب شد. ۷۷/۶۶ درصد از واجدین شرایط در این انتخابات مشارکت داشتند.
هاشمی و احمدی نژاد به مصاف یکدیگر رفتند
در سال ۱۳۸۴ نهمین انتخابات ریاست‌جمهوری طی دو مرحله در تاریخ ۲۷ خرداد و ۳ تیر برگزار شد که در جریان آن محمود احمدی‌نژاد ایران انتخاب شد. اکبر هاشمی رفسنجانی، محمود احمدی‌نژاد، مهدی کروبی، علی لاریجانی، محمدباقر قالیباف، محسن مهرعلیزاده و مصطفی معین از میان هزار و ۱۴نفری که برای انتخابات ثبت نام کرده‌بودند، تأیید صلاحیت شدند. بر اساس نتایج مرحله اول هاشمی و احمدی‌نژاد به مرحله دوم راه یافتند. در مرحله دوم انتخابات، احمدی‌نژاد موفق شد اکثریت آرا یعنی ۱۷ میلیون و ۲۴۸ هزار و ۷۸۲ رأی را به خود اختصاص دهد. سید رضا زواره‌ای و ابراهیم یزدی از احرازنشدگان سرشناس بودند.
اعتراضات گسترده سال ۱۳۸۸
۲۲ خرداد ۱۳۸۸ دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار شد. در آن زمان، وزارت کشور اعلام کرد که محمود احمدی‌نژاد در این انتخابات با اختلاف رأی زیادی نسبت به میرحسین موسوی پیروز شد. این نتیجه با اعتراض گسترده دیگر نامزد‌ها و عده زیادی از هواداران میرحسین موسوی مواجه شد. پس از بررسی‌های شورای نگهبان چهار تن زیر به عنوان کاندیدا‌های رسمی به رقابت‌های انتخاباتی راه یافتند: محمود احمدی نژاد، محسن رضایی، مهدی کروبی و میرحسین موسوی. میزان مشارکت در این انتخابات ۸۵ درصد بود. شورای نگهبان در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری، زنان را هم دارای صلاحیت نامزدی ریاست‌جمهوری دانست. در فهرست رد صلاحیت شدگان سرشناس، سه تن از نمایندگان سابق مجلس، به نام‌های رفعت بیات، اکبر اعلمی و قاسم شعله‌سعدی وجود داشتند.
حسن روحانی پیروز شد
یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شد که حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد. صلاحیت ۸ نفر از ثبت نام کنندگان توسط شورای نگهبان تأیید شدند که شامل سعید جلیلی، محمد باقر قالیباف، علی اکبر ولایتی، محسن رضایی، حسن روحانی و سید محمد غرضی، غلام‌علی حداد عادل و محمدرضا عارف بود. این دوره با مشارکت داخلی بیش از ۷۲ درصدی برگزار شد و حسن روحانی حدود ۵۰ درصد کل آرا به دست آورد. برخی از رد صلاحیت شدگان سرشناس در این دوره: اکبر هاشمی رفسنجانی، اسفندیار رحیم مشایی، محمد شریعتمداری، مسعود پزشکیان، علیرضا زاکانی، مصطفی کواکبیان، صادق واعظ زاده.
۱۳۷ نفر زن برای انتخابات ثبت‌نام کردند
اردیبهشت ۹۶، انتخابات بعدی ریاست جمهوری در ایران برگزار شد. شش نامزد احراز صلاحیت شدند: رئیس‌جمهور مستقر، حسن روحانی، مجاز به شرکت در انتخابات برای دومین بار پیاپی شد که با سید ابراهیم رئیسی، سید مصطفی هاشمی‌طبا و سید مصطفی میرسلیم رقابت کرد. طبق نتیجه رسمی انتخابات حسن روحانی با کسب ۵۷ درصد از آرا، مجدداً به عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد. در پایان روند نام‌نویسی که در ساختمان وزارت کشور انجام گرفت، جمعاً ۱۶۳۶ نفر ثبت‌نام کردند؛ از این تعداد ۱۳۷ نفر زن و ۱۴۹۹ نفر مرد بودند. محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور پیشین، مهم‌ترین تأییدنشده این دوره بود. همچنین حمید بقایی معاون اجرایی او در دولت دهم نیز تأیید نشد. علیرضا زاکانی نماینده پیشین مجلس و حمیدرضا حاجی‌بابایی وزیر آموزش و پرورش دولت دهم، رد صلاحیت شدند.
ناتمام ماندن ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی
در انتخابات ۱۴۰۰ سید ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد. سید ابراهیم رئیسی در این انتخابات پیروز شد؛ ولی پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش در اثر سقوط بالگرد درگذشت. ۵۹۲ داوطلب برای حضور در این انتخابات به عنوان نامزد ثبت نام کردند که شورای نگهبان صلاحیت هفت نفر را برای نامزدی در انتخابات سیزدهم ریاست‌جمهوری تأیید کرد: محسن رضایی، سید ابراهیم رئیسی، سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، عبدالناصر همتی، محسن مهرعلیزاده، علیرضا زاکانی و سعید جلیلی. مشارکت مردم در این انتخابات ۴۸ درصد بود. رد صلاحیت محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور اسبق، علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس و اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، بحث‌انگیزترین رد صلاحیت‌های این دوره بود که واکنش‌هایی در پی داشت.
منبع: فراز دیلی