کاهش کیفیت اینترنت
بر اساس آمار وبسایت معتبر سرفشارک (شرکتی که در حوزه امنیت سایبری و اینترنت فعال است) ایران از بین 121 کشور جهان در جایگاه ۹۵ به لحاظ کیفیت اینترنت زندگی دیجیتال قرار دارد. این جایگاه در بین کشورهای منطقه آسیا رتبه ۳۱ در بین ۳۵ کشور است. جایگاه ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل از آن ۱۱ پله افت کرده است.
رتبه های های آخر ایران در اینترنت
انجمن تجارت الکترونیک گزارش داد که ایران به لحاظ اختلال اینترنت، رتبه ۴۷ از بین ۵۰ کشور منتخب و مشابه (از نظر GDP) را به خود اختصاص داده است. ایران در شاخص محدودیت اینترنت رتبه ۴۹ و در شاخص سرعت اینترنت در جایگاه ۵۰ در بین ۵۰ کشور قرارگرفته است. همچنین با توجه به اینکه به دلیل محدودیتهای موجود، کاربران بینالمللی به ویژه در حوزه تجارت و همچنین ایرانیان خارج از کشور در بسیاری از موارد امکان اتصال به دامنههای IR را ندارند، گزارش انجمن تجارت الکترونیک بیانگر این است که فیلترشکن جهت دسترسی به وبسایتهای دارای محدودیت با اختلال در پیمایش و اتصال مواجه است و اختلالها خطر حملات سایبری و فیشینگ را افزایش داده است.
اهمیت اینترنت در کسبوکار
سهم ایران در شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال ۲۰۲۳ نسبت به میانگین جهانی بررسیشده است. طبق این بررسی، 78.6 درصد افراد در ایران از اینترنت استفاده میکنند که بالاتر از میانگین جهانی در سال ۲۰۲۳ یعنی 70.5 درصد بوده است. همچنین، 79.5 درصد از خانوارهای ایرانی به اینترنت خانگی دسترسی دارند و 76.2 درصد افراد به تلفن همراه دسترسی دارند. بالابودن سهم ایران در افراد استفادهکننده از اینترنت در مقایسه با میانگین جهانی، بیانگر اهمیت اینترنت در زندگی و کسبوکارهاست.
سهم ناچیز صادرات محصولات فناوری
پنج شاخص کلی برای اندازهگیری آمادگی برای فناوریهای مرزی شامل توسعه فناوری، مهارت، تحقیق و توسعه، صنعت و دسترسی به تأمین مالی است. بررسی وضعیت ایران در شاخص فناوری و نوآوری در سال ۲۰۲۳ بیانگر این است که ایران جایگاه مناسبی به لحاظ دسترسی کاربران اینترنت از کل جمعیت در مقایسه با جهان دارد. اما ایران دریکی از مؤلفههای این شاخص که سهم صادرات محصولات با فناوری بالا و صادرات خدمات دیجیتال قابل تحویل است، وضعیت و جایگاه مناسبی ندارد و رتبه ۱۱۸ در بین ۱۶۶ کشور را دارد.
طبق این بررسی، کاهش میزان تراکنشهای مالی در محیط اینترنتی، استفاده از انواع فیلترشکنها و بالا رفتن ریسک هک شدن پلتفرمهای اینترنتی کسبوکارها و کاهش انگیزه برای سرمایهگذاری در حوزه هوشمند سازی صنعت، به عنوان تنها بخشی از آسیبهای ناشی از قطع شدن اینترنت و فیلترینگ پلتفرمهای خارجی مطرح هستند.
اتاق بازرگانی تهران، اثرات اختلال اینترنت بر کسبوکارها را در دو دسته اثرات مستقیم و غیرمستقیم؛ کاهش بهرهوری، کاهش کیفیت ارائه خدمات به مشتری، پیامدهای مالی و اثر منفی بر شهرت برند نامبرده است به همین دلیل، بخش خصوصی لازم دانسته تا سیاستگذاریها در راستای کمک به توسعه زیرساخت و برنامهریزی پایدار جهت توسعه اقتصاد دیجیتال و کسبوکارهای مجازی باشد و از طریق تسهیل شرایط به توسعه کسبوکارهای فعال در حوزه تبلیغات بازاریابی، دیجیتال مارکتینگ، گردشگری، تحلیل بازار و فروش کالا و خدمات در قالب زنجیره تأمین کمک شود.