به نظر شما نمایندگان مجلس چرا کلیات لایحه بودجه را رد کردند؟ دولت چگونه می‌تواند منابع خود را برای تأمین کسری بودجه افزایش دهد؟
لایحه بودجه 1403 قبل از آنکه وارد صحن علنی و کمیسیون تلفیق شود مورد بررسی صاحب‌نظران قرار گرفت و بیشتر کارشناسان در بخش درآمد به این لایحه اشکالاتی وارد می‌دانستند که اگر رفع نشود می‌تواند کسری بودجه برای دولت در سال آینده به بار بیاورد. دولت در صورتی که دچار کسری بودجه شود برای پرداخت حقوق مجبور است از بانک مرکزی استقراض کند و یا طراح‌هایی مانند مولد سازی را اجرایی کند.
طرح مولد سازی به معنای این است که دارایی‌های ملت فروخته شود و خرج هزینه‌های جاری دولت شود. این‌گونه تأمین هزینه‌های جاری کمکی به توسعه کشور به لحاظ اقتصادی و بزرگ شدن کیک اقتصاد کشور نمی‌کند.
بنابراین پیش‌بینی می‌شد که این لایحه در مجلس تأیید نشود. امیدواریم که لایحه با نظر کارشناسان و متخصصان دلسوز و باتجربه بازبینی شود و با نظر آن‌ها عیب‌ها برطرف شده و دوباره به مجلس فرستاده شود.
یکی از دلایلی که باعث رد کلیات شد بحث مالیات در سال آینده است. به دلیل تورم و رکود بخش قابل‌توجهی از کسب‌وکارها و همچنین بنگاه‌های اقتصادی دچار زیان شدند و این موضوع به صاحبان کار اجازه نمی‌دهد که بتوانند در سال آینده میزان پرداخت مالیات خود را افزایش دهند.
فضای کسب‌وکار و تولید مناسب نیست. مسئله‌ای که کشور نیازمند آن است. در حقیقت کشور با محوریت تولید اداره می‌شود. شرایط موجود با تعریف برخی مسئولان که مدعی افزایش فروش نفت و بازگشت درآمد حاصل از آن هستند مغایرت دارد.
مجلس با هر نیتی که لایحه را رد کرده کار خوبی کرده اما مشروط بر آنکه بازبینی بودجه با نظر متخصصان انجام شود.
نمی‌توان علت رد لایحه را تنها بحث مالیات و حقوق بازنشستگان دانست. متأسفانه بازنشستگان در بازی سیاسی دولت و مجلس تبدیل به توپ فوتبال شده‌اند. تکلیف بازنشستگان در برنامه پنج‌ساله مشخص است. در قانون آمده است که دولت موظف است به میزان نرخ تورم میزان حقوق بازنشستگان را افزایش دهد. نرخ تورم مشخص است و افزایش حقوق‌ها باید طبق همین نرخ انجام شود. نباید معیشت بازنشستگان دستمایه بازی‌های سیاسی قرار گیرد.
افزایش مالیات ارزش‌افزوده منجر به تورم و کاهش قدرت خرید مردم می‌شود. این نوع دریافت مالیات به‌صورت مستقیم بر معیشت مردم فشار وارد می‌کند. اینکه وضع چنین مالیات‌هایی چه میزان به منابع دولت اضافه می‌کند مهم نیست مهم این است که مردم تحت‌فشار قرار می‌گیرند. بار مالیات در لایحه بودجه سال آینده زیاد شده است. در صورتی که بار پرداخت مالیات باید بر دوش صاحبان سرمایه، نهادهای خصولتی و دولتی و کسانی باشد که از رانت دولتی استفاده می‌کنند.
برخی کارشناسان و مسئولان معتقدند افزایش حقوق به نفع کارگران نیست و اگر زیاد باشد عامل تورم می‌شود، نظر شما در این باره چیست؟
بنده موافق این نظر نیستم. نمی‌توان به کارگر گفت حقوق عادلانه باعث تورم در کشور می‌شود. چنین سخنی با عقل همخوانی ندارد.
یکی از الزامات افزایش توان مردم برای تأمین معاش و سرمایه خود آزاد گذاشتن آن‌ها در کسب‌وکار است. راهکار مبارزه با انحصار و رانت اقتصاد آزاد است. در ماجرای فساد اخیر در حوزه چای آن چیزی که بستر این فساد را فراهم کرد دادن رانت به یک فرد و یک خانواده است.
نمی‌توان گفت که حقوق کارگران، کارمندان و بازنشستگان را پایمال کنیم برای اینکه تورم را کنترل کنیم. هزار راه دیگر برای کنترل تورم وجود دارد.به‌طور مثال به‌جای اینکه حقوق کارمندان و بازنشستگان را کم کنید و یا حقشان را به‌طور کامل پرداخت نکنید مدیریت بانک‌ها را درست کنید، روابط خارجی را سامان دهید، رانت و انحصار در تولید را بشکنید و... . متأسفانه تخصیص بودجه ناعادلانه است وبعضا به ارگان‌ها و نهادهایی داده می‌شود که منفعتی برای کشور و مردم ندارند. باید جلوی مصارف بیهوده و بدون منفعت بودجه گرفته شود.
عامل تورم بالا ، مردم نیستند بلکه اقدامات دولت‌ها در ادوار مختلف بوده است. تورمی که در سال‌های گذشته در بخش مسکن و خودرو ایجاد شده نوعی مالیات پنهان است که از غنی و فقیر گرفته می‌شود. در حقیقت در کنار مالیات‌هایی که از حقوق‌ها کسر می‌شود و یا برای کسب کارها به‌صورت اظهارنامه پر می‌شود یک مالیات پنهان هم وجود دارد که دولت به مردم تحمیل می‌کند و آن تورم است.
یکی از دلایلی که دولت خاتمی توانست تورم را کنترل کند باز بودن فضا در عرصه داخلی و خارجی بود. مردم در آن زمان وقتی دیدند فضا وجود دارد به عرصه امدند و سرمایه گذاری کردند و تورم تک رقمی شد. بنابراین بنده نتیجه گیری می‌کنم که بسته شدن فضای سیاسی و اقتصادی باعث تولید ثروت نمی‌شود. کانت فیلسوف غربی می گوید اخلاق از آزادی بدست می آید.