ستاره صبح/پیام فیض: درگیریها بین حماس و اسرائیل بهروز چهارم خود رسید. یکی از نکاتی که در عملیات طوفان الاقصی حائز اهمیت است جایگاه اسرائیل در منطقه پسازاین عملیات است. اسرائیل با پیمان صلح ابراهیم به دنبال گسترش روابط اقتصادی با کشورهای حاشیه خلیجفارس بود اما این حمله باعث شد تا سرمایهگذاران دیگر اعتمادی برای سرمایهگذاری در این کشور نداشته باشند. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتوگویی با حسن هانی زاده تحلیلگر مسائل خاورمیانه انجام داده که در ادامه میخوانید:
ارزیابی شما از حمله حماس به اسرائیل چیست؟
به لحاظ میدانی و اطلاعاتی اسرائیل در طول روزهای گذشته بعد از انجام عملیات طوفان الاقصی دو شکست را به رژیم صهیونیستی تحمیل کرد.
اسرائیل از پیچیدهترین سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی برخوردار است و چهار سازمان مهم اطلاعاتی حرفهای مانند موساد، شین بت، شاباک و آماد دارد. که تمام تحرکات فلسطینیها را رصد میکنند.
اما در رصد و پیگیری تحرکات حماس و جهاد اسلامی برای آغاز عملیات میدانی با ناکامی مواجه شدند و این یک شکست بزرگ بر پیکره اطلاعاتی اسرائیل تلقی میشود. ترمیم این شکست طبیعتاً دشوار خواهد بود. اشاره بخشی از صحبتهای رهبری هم در این مقوله قابل تحلیل است.
موضوع دیگر شکست میدانی ارتش اسرائیل است. خارج از اظهارات شعارگونهای که مطرح میشود حقیقتاً اسرائیل در موضوع تقابل با جریانهای مقاومت در غزه با شکست مواجه شد. در ساعات اولیه 5 هزار موشک نقطه زن با برد 300 کیلومتر بهسوی نقاط حساس و استراتژیک اسرائیل در عمق اراضی اشغالی پرتاب کردند و گنبد آهنین که نماد قدرت بازدارندگی اسرائیل تلقی میشود در رهگیری این موشکها ناکام ماندند.
لذا اکنون موازنه قدرت در سرزمینهای اشغالی به نفع فلسطین تغییریافته است. به نظر میرسد اسرائیل به دلیل شکست اطلاعاتی و میدانی از ده ها هواپیما علیه شهروندان فلسطینی استفاده کرد و طی چهار روز گذشته 1800 بمباران هوایی علیه مردم غیرنظامی غزه انجام داده که نمیتوان آن را دستاورد نظامی تلقی کرد بلکه برای بازسازی حیثیت اسرائیل صورت میگیرد.
روزهای آینده حساس خواهد بود و ممکن است درگیریها از اراضی اشغالی به منطقه سرایت کند و طرفهای دیگر هم وارد این جنگ بشوند. سود و زیان این جنگ هم قابل پیشبینی نیست.
اسرائیل تلاش کرد در طول سالهای گذشته حوزه نفوذ خود را در کشورهای عربی گسترش دهد اما شکستی که اکنون متحمل شده تمامی این تلاشها را تحت شعاع قرار میدهد. به نظر میرسد عادیسازی رابطه بین اعراب و اسرائیل نمیتواند امنیت پایدار برای اسرائیل جلب کند. طرح صلح ابراهیم با این عملیات طوفان الاقصی با شکست مواجه خواهد شد و برای مدت طولانی به حاشیه خواهد رفت.
مذاکرات صلح بین عربستان و اسرائیل چه فرجامی خواهد داشت؟ آیا به نتیجه خواهد رسید؟
حداقل در ظرف زمانی کوتاه اتفاقی نخواهد افتاد و تحت تأثیر جنگ موضوع مذاکره به حاشیه خواهد رفت. ممکن است در زمان آینده روند سازش و عادیسازی رابطه از سر گرفته شود اما اکنون شرایط بهگونهای نیست که عربستان بخواهد با اسرائیل رابطه داشته باشد و آن را علنی کند.
این مسائل در خروجی جنگ قابل بازتعریف است. نتایج این جنگ تأثیر مستقیم بر تحولات منطقه خواهد داشت.
با توجه به راهکار دو کشور از سوی نهادهای بینالمللی آیا امکان عملیاتی شدن دارد یا خیر؟
باید موازنه قدرت را در نظر گرفت. اگر بنا باشد اسرائیل بهعنوان قدرت برتر و فلسطین بهعنوان یک کشور حاشیهای باشد چنین فضایی قابلقبول نخواهد بود. این امر بستگی دارد که رهبران صهیونیستی چه سازوکارهایی تعریف بکنند. بسیاری از ملتهای عرب اعتقاددارند که اسرائیل نباید بهعنوان یک رژیم در منطقه باقی بماند و یهودیان که تعدادشان در اراضی اشغالی حدود 5 میلیون نفر است باید به کشورهای مبدأ بازگردند. چنین مسئلهای برای جامعه اروپایی قبول نیست. غرب با مهاجرت معکوس یهودیان مخالف است و نسبت به آن حساس است.
اما شکلگیری دو دولت با یک سری پیششرطها ممکن است اتفاق بیفتد و این بستگی دارد به اراده ملت فلسطین که آیا تمایل دارند با اسرائیلیها همجوار باشند و چنین دولتی را تحمل بکنند یا چنین تمایلی ندارند.
به نظر شما پیشنهاد ایران مبتنی بر برگزاری رفراندوم امکان عملیاتی دارد یا خیر؟
چنین طرحی قابلقبول است اما موردقبول آمریکا، اروپا و اسرائیل نیست. رفراندوم ایده آل است اما به لحاظ عملیاتی قابلاجرا نیست. بنابراین این مسئله به وقوع نخواهد پیوست.