ستاره صبح آنلاین/پیام فیض: فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی پس از ناآرامی‌های سال گذشته آغاز شد. البته رئیس‌جمهور وعده داد اگر شرایط تغییر کند تصمیم‌گیری درباره محدودیت‌های اینترنت تغییر خواهد کرد؛ اما با آرام شدن جامعه تغییری در فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی که اشتغال برای مردم دارد انجام نشد. تعدادی از نمایندگان مجلس هم مطالبه کردند که محدودیت‌های اینترنت کاهش یابد. اخیراً خبری منتشر شد مبنی بر اعطای سیم‌کارت بدون فیلتر به گردشگران خارجی که در جامعه سوال برانگیز شده است. ستاره صبح آنلاین این موضوع را با امان‌الله قرایی مقدم جامعه‌شناس به بررسی کرده که در ادامه می‌خوانید:
-به لحاظ اجتماعی اختصاص سیم‌کارت بدون فیلتر به گردشگران خارجی چه تأثیری بر جامعه می‌گذارد؟
متأسفانه باید گفت حس تحقیر به شهروندان داده می‌شود. مردم احساس می‌کنند شهروند درجه‌دو هستند. طبقاتی شدن اینترنت تبعیض است و باعث تحقیر مردم می شود. این موضوع اثر مطلوب بر رابطه دولت و ملت نمی‌گذارد. به عقیده بنده این رانت استفاده از خدمات دولتی در حوزه آی تی و ارتباطات طرح درستی نیست. چراکه در این صورت خواص خودشان را تافته جدا بافته در نظر می‌گیرند که نشان می‌دهد که در نظام خواص از امتیازات خاصی برخوردارند که دیگران به آن دسترسی ندارند. اهدای سیم‌کارت بدون فیلتر به افراد خاص طبقات پایین را ناامید می‌کند.
این امر نارضایتی، بدبینی، کاهش همدلی و هم‌زبانی را به دنبال خواهد داشت. اینکه گردشگران خارجی در سفر به ایران می‌توانند از شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده استفاده کنند ولی اکثریت عظیمی از مردم جامعه چنین دسترسی ساده‌ای را ندارند منجر به ایجاد احساس حقارت می‌شود.
-به نظر شما این طرح موجب اعتراضات و بروز نارضایتی می‌شود؟
طبقاتی شدن دسترسی به خدمات عمومی مانند اینترنت موجب نارضایتی می‌شود.
وقتی مردم می‌بینند که هزینه گزافی در مهمانی یک وزیر می شود سرخورده می‌شوند.
همان‌طور که می‌دانید طبقه متوسط اصولاً سپر بلای طبقه بالاست؛ یعنی یک سوپاپ اطمینان برای هر حکومتی در سراسر جهان محسوب می‌شود ولی وقتی این طبقه فرومی‌ریزد و با طبقات پایین همراه و هم‌فکر می‌شود، نارضایتی اقشار خاکستری و بی‌تفاوت را به همراه دارد که زمینه بروز نارضایتی را فراهم می‌کند.
-محدودیت‌های ارتباطی در دنیایی که گسترش آزاد اطلاعات یک امر پیش‌پاافتاده است چه تأثیری بر روند مهاجرت می‌گذارد؟
پدیده‌های اجتماعی یک عامل نیست بلکه تمام عوامل اعم از فرار مغزها، یاس و ناامیدی و بدبینی اکثریت جوانان دخیل است. وقتی در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که یک عده‌ای می‌توانند به شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده دسترسی داشته باشند ولی ما نمی‌توانیم، مسلم است که در فرار مغزها، بدبین کردن قشر خاکستری جامعه ایجاد فضای نامناسب مؤثر می‌کند.
«جوزف شومپیتر»، استاد اقتصاد و جامعه‌شناسی توسعه دانشگاه هاروارد، دوازده اصل برای رشد و توسعه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر است. اصل هشتم و یازدهم آن می‌گوید آنچه موجب عدم توسعه‌یافتگی و نارضایتی عمومی می‌شود، آب‌وهوای اجتماعی است. این اقدام آقایان آب‌وهوای اجتماعی را مسموم می‌کند و فضای اجتماعی را به سمت یاس و سرخوردگی می‌برد. درنهایت هم اعتماد عمودی یعنی اعتماد بین مردم و مسئولان را ضعیف می‌کند.