محمد حسن سویدان
21 ژوئن 2023
تارنمای کریدل
برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com
حفظ قدرت اردوغان باعث تغییر قابل توجهی در مواضع کلیدی در دولت شده است که نشان دهنده تمرکز آنکارا بر تقویت روابط با غرب و در عین حال تعامل با شرق است.رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه پس از پیروزی در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری و کسب یک دوره ریاست‌جمهوری دیگر، با رونمایی از ترکیب جدید دولت در 13 خرداد ( 3 ژوئن ) وقت خود را برای ایجاد تاثیرگذاری از دست نداد.او که خیلی ها را شگفت زده کرد، تنها دو وزیر را از دولت قبلی ابقا کرد و تصمیم گرفت که اوضاع را به گونه ای هدایت کند که به نظر انحراف از رویکرد معمول خود بشمار میرفت.اردوغان به محض اعلام پیروزی در انتخابات، کمپین حزب خود را برای انتخابات شهرداری که در ماه اسفند- فروردین (مارس) آینده برنامه ریزی شده بود، راه اندازی کرد . حزب عدالت و توسعه (AKP) هدف خود را به دست آوردن مجدد کنترل بر شهرداری های اصلی، به ویژه استانبول و آنکارا، که در انتخابات 1397 ( 2019 ) از دست داد، در نظر گرفته است.برای دستیابی به این هدف بلندپروازانه، اردوغان باید به وعده های انتخاباتی خود عمل کند که مهم ترین موضوع آن بحران اقتصادی فعلی است.طی پنج سال گذشته، لیر ترکیه 80 درصد از ارزش خود را از دست داده است، در حالی که در ماه مهر ( اکتبر ) این کشور بالاترین نرخ تورم خود را در ربع قرن گذشته تجربه کرد.بدتر از آن، ذخایر ارز خارجی ترکیه به طور پیوسته در حال کاهش است و تنها در سال جاری 26 میلیارد دلار برای حمایت از لیر و تامین مالی کسری حساب جاری کشور هزینه شده است.این وضعیت وخیم اقتصادی نقش حیاتی وزیر خزانه داری جدید اردوغان را برجسته می کند که وظیفه هدایت یکی از چالش برانگیزترین بحران های مالی در تاریخ ترکیه را بر عهده خواهد داشت.
بانکدار بریتانیایی و مدیر اجرایی سابق وال استریت
انتصاب مهمت شیمشک، وزیر سابق اقتصاد، به عنوان وزیر خزانه داری نشان دهنده تلاش اردوغان برای بهبود روابط با غرب است . پیشینه چشمگیر سیمشک پیوندهای او را با نهادهای غربی آشکار می کند.با توجه به تجارب گذشته سیمشک و گستره وسیعی از وظایف که به وی داده شده است، پتانسیل بهبود روابط اقتصادی با غرب وجود دارد. این احساس با انتصاب خانم حافظ گی ارکان به عنوان رئیس کل بانک مرکزی تقویت می شود و او اولین زنی است که این مقام عالی را به دست می آورد.با پیشینه این خانم در گلدمن ساکس، یکی از بزرگترین بانک های سرمایه گذاری در جهان، و در بانک آمریکایی فرست ریپاپلیک First Republic، بخش مالی در ترکیه اکنون توسط دو شخصیت متخصص یک بانکدار بریتانیایی و دیگری یک مدیر سابق وال استریت، با تجربه مورد علاقه نهادهای غربی. رهبری می شود.
بهبود روابط با غرب آسیا و غرب
انتخاب وزرای جدید امور خارجه، دفاع و کشور توسط اردوغان با یک پیچ و تاب شگفت‌انگیز همراه بود. تحولی که مفسران آن را انحراف از مسیری ارزیابی کردند که انتظار میرفت با ابقای وزرای قبلی هموار شود.هاکان فیدان ، مدیر اطلاعات، به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد، در حالی که یاشار گولر، رئیس ستاد کل ارتش، وزیر دفاع شد و علی یرلیکایا، فرماندار استانبول، نقش وزیر کشور را بر عهده گرفت . ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری، سمت فیدان به عنوان رئیس اطلاعات را بر عهده گرفت.دوران تصدی او به عنوان مدیر اطلاعات از سال1389 ( 2010 ) او را با فرآیند تصمیم گیری در مورد موضوعات کلیدی سیاست خارجی در تماس قرار داد و به او اجازه داد تا اعتماد اردوغان را جلب کند. نکته مهم این است که فیدان نقش کلیدی در پاکسازی های پس از کودتای نافرجام در سال 1395 ( 2016 ) ایفا کرد. او اولین کسی بود که این توطئه را فاش کرد.بدتر شدن روابط ترکیه با تعدادی از کشورهای غرب آسیا از جمله سوریه، مصر، امارات و حتی رژیم اشغالگر اسرائیل در سال های گذشته به فیدان اجازه داده است تا سیاست خارجی ترکیه را از پشت صحنه رهبری کند.انتصاب ابراهیم کالین به عنوان جانشین فیدان نشان دهنده تداوم تغییرات نهادی است که در سازمان اطلاعات برای کاهش نفوذ ارتش آغاز شده است.او همچنین مدافع یک " گفتمان استراتژیک " ژئوپلیتیکی بزرگتر با ایالات متحده است. او یکی از شخصیت‌هایی بود که برای هماهنگ کردن سیاست ترکیه با آمریکا، اتحادیه اروپا، روسیه و ایران تلاش می‌کرد. توانایی کالین در حفظ روابط متوازن با این قدرت‌ها، او را در ایجاد روابط مثبت به خوبی قرار می‌دهد.