ستاره صبح آنلاین: سفر پادشاه عمان به تهران و دیدار با رهبری که علی باقری مسئول پرونده مذاکرات هستهای در جلسه حضور داشت امیدواری ایجاد کرد که هیثم بن طارق برای میانجیگری بین ایران با غرب به تهران آمده است. پس از حضور وی سه زندانی دو تابعیتی در قبال آزادی اسدالله اسدی مبادله شدند. گروسی گزارشی دو پهلو به شورای حکام ارائه کرد. روز گذشته اتحادیه اروپا در شورای حکام بیانیهای را علیه ایران صادر کرد. در این بیانیه آمده است: «تحولات جدید دستیابی به راهحل دیپلماتیک را به طور فزایندهای دشوار کرده است. گسترش ظرفیت غنیسازی و تولید اورانیوم با غنای بالا در ایران توجیه غیرنظامی معتبر ندارد.» در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتوگویی با علی بیگدلی استاد دانشگاه شهید بهشتی انجام داده که در ادامه میخوانید:
ارزیابی شما از تحولات اخیر در مناسبات ایران با غرب چیست؟ تبادل زندانیان و بیانیه شورای حکام به چه معناست؟
اتحادیه اروپا در بحث مذاکرات هستهای نقش حاشیه ای دارد، زیرا طرف های اصلی در مذاکرات ایران و آمریکا هستند.این دو کشور برای از سرگیری مذاکرات باید تصمیم سیاسی بگیرند و هر دو طرف نیازمند این هستند که به صورت محبت آمیز به موضوع برجام نگاه کنند.
آمریکا به رغم فشارهای اسرائیل اقدام تنشزایی در قبال ایران انجام نمیدهد، زیرا واشنگتن در اوکراین و تنش بین چین و تایوان مشغله دارد و نمی تواند وارد موضوع سومی مانند تنش با ایران شود. ایران هم به دلیل مشکلات اقتصادی که دارد در مقابل مذاکرات و همکاری با آژانس بهتر است انعطاف نشان دهد. معمولا سیاست ایران به گونهای بوده که هر زمان شورای حکام نشست داشته ایران میزان همکاری خود با اژانس را افزایش داده تا گزارشی که از اژانس به شورای حکام می رود مثبت باشد.تهران تلاش میکند نشست های شورای حکام به تصویب قطعنامه علیه ایران نیانجامد. اتحادیه اروپا بدون هماهنگی با آمریکا علیه ایران کاری نخواهد کرد و آمریکا نیز نمی خواهد که تنش بین تهران-واشگتن بالا بگیرد. پرسش این است که امروز ایران در قبال آمریکا چه عملی باید انجام دهد؟چند وقت پیش رهبری در سخنرانی خود از انعطاف در سیاست خارجی سخن گفتند. بعد از آن سخنان، دیدار رهبری با پادشاه عمان در حالی که علی باقری هم در جلسه بود نشان داد موضوع مذاکرات هستهای در آن جلسه مطرح شده است. مشکل و گره برجام این است که سطح انتظارهای دو طرف مذاکرهکننده کاهش نیافته است.ایران میخواهد همه تحریم ها برداشته شود اما طرف آمریکایی چنین موضوعی را نمی پذیرد. در چند وقت اخیر بحث توافق موقت مطرح شده است. موضوع شرط در برابر شرط را نیز مطرح کرده اند. طرف غربی خواسته است که ایران نفوذش را در منطقه کاهش دهد و روند توسعه موشکی کم شود. در قبال آن آمریکا نیز غیر از مبادله زندانیان اجازه صادرات بیشتر نفت ایران را بدهد و همچنین پولهای بلوکه شده ایران در خارج از کشور را آزاد کند، اما این موارد برای ایران کفایت نمی کند. ایران به دنبال گشایشهای اقتصادی است که این اتفاق در گرو سرمایهگذاری کمپانی های اروپایی در ایران است.تا مادامی که ایران اف ای تی اف را نپذیرد سرمایه گذاری خارجی در کشور اتفاق نمی افتد. جو بایدن به دلیل فشارهایی که از جمهوری خواهان در کنگره تحمل میکند و ترسی که از اسرائیل و لابی های یهودی دارد جرات و توان امتیاز دادن به ایران را ندارد. از سوی دیگر یکسال بیشتر از عمر ریاست جمهوری بایدن باقی نمانده و این شبهه وجود دارد که اگر ایران توافقی را انجام دهد ممکن است رئیس جمهوری بعدی آن توافق را زیر پا بگذارد.به نظر بنده در یکسال باقیمانده از ریاست جمهوری بایدن، اقدام مهمی در راستای پرونده هستهای ایران صورت نمی گیرد.
به نظر شما ایران با چه اهدافی با آژانس انرژی اتمی همکاری می کند؟
تا زمانی که ایران مشکلاتش با آژانس حل نشود توافقی در دسترس نخواهد بود.گروسی وقتی در ایران است اظهارات ملایمی دارد اما وقتی میخواهد به شورای حکام برود تحت فشار اروپا سخنان دیگری مطرح می کند.
در حالی گروسی گفته که ایران طبق انتظارات همکاری نکرده و شورای حکام بیانیه داده که ایران هم موشک های پرسونیک فتاح را رونمایی کرده است که به نوعی نمایش قدرت در برابر آژانس و اتحادیه اروپا است.