ستاره صبح آنلاین - پیام فیض: مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام تصریح کرد: «روند اجرای بیانیه مشترک با ایران در زمینه حل‌وفصل مسائل پادمانی آغاز شده است. پیشرفت‌هایی حاصل شده است، اما نه به اندازه‌ای که من امیدوار بودم.» همکاری بین سازمان انرژی اتمی با آژانس بین المللی انرژی اتمی همواره یکی از مسائل تاثیرگذار در مذاکرات هسته‌ای بوده است. سفر گروسی به تهران پیش از نشست شورای حکام و اعلام آمادگی ایران برای همکاری نشان داده، تهران اراده لازم برای رفع شبه‌ها در این زمینه را دارد. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفت‌وگویی با قاسم محبعلی دیپلمات پیشین انجام داده که در ادامه می‌خوانید:
به نظر شما همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی تا چه میزان می تواند به از سرگیری مذاکرات احیای برجام کمک کند؟
اگر ایران با آژانس به توافق برسد و آژانس تایید کند که برنامه هسته‌ای ایران انحراف نداشته و صلح‌آمیز بوده، کمک شایانی به پیشرفت مذاکرات می کند. زیرا همکاری با آژانس انرژی اتمی بخشی از توافق بین ایران و 1+5 در برجام سال 2015 است.گزارشی که آژانس به شورای حکام و سپس به شورای امنیت می‌دهد باعث می‌شود که پرونده هسته‌ای ایران از حالت تهدیدآمیز خارج شود. سخنان اخیر گروسی دوپهلو بیان شد. گروسی گفته بخشی از همکاری ها پیشرفت کرده اما برخی انتظارها برآورده نشده است. بنابراین تا وقتی آژانس صراحتا اعلام نکند که برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است طبیعی است که همچنان موضوع تحریم ها باقی خواهند ماند.
به نظر شما آیا امکان‌پذیر است که ایران همه انتظارهای آژانس را برآورده کند؟
بله امکان پذیر است. وقتی برنامه هسته ای ایران صلح آمیز باشد نیازی نیست که با آژانس دچار مشکل شود. ایران می‌تواند با آژانس همکاری شفاف داشته باشد. سایر کشورهایی که انرژی هسته‌ای صلح آمیز دارند مانند ژاپن آلمان،کره جنوبی،برزیل،آرژانتین و... با آژانس همکاری خوبی دارند . این کشورها عضو ان پی تی هستند و برنامه صلح آمیز هسته ای دارند.طبیعی است که اگر آژانس صراحتا اعلام کند برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است و آژانس نظارت کامل بر این برنامه دارد، موضوع از دستور کار شورای حکام و شورای امنیت خارج می شود.
به نظر شما روند تبادل زندانیان بین ایران و غرب می تواند مانند همکاری با آژانس به حل موضوع برجام کمک کند؟
مسئله تبادل زندانیان به بهبود روابط ایران با اروپا کمک می کند. برخی افرادی که تبادل شدند دو تابعیتی بودند و به نوعی ایران شهروندان خود را آزاد کرد. ایران از نظر حقوقی شهروندان خود را آزاد کرد تا بتوانند به اروپا سفر کنند. این شهروندان چه ایرانی‌تبار چه شهروند اروپا باشند به بهبود روابط کمک می‌کنند تا طرفین بتوانند در فضای بهتری با یکدیگر مذاکره کنند.
تبادل زندانیان به بخشی از «عرفی سازی سیاست خارجی ایران» کمک می کند.
با توجه به فشار اپوزسیون به دولت های اروپایی فضا را تا چه میزان برای مذاکره ایران با غرب مناسب ارزیابی می‌کنید؟
در بحث مناسبات ایران و اتحادیه اروپا چهار موضوع اساسی برای ارتباط وجود دارد.یکی از این موارد بحث حقوق بشر است که نظام‌های سیاسی و بخش قضایی ایران را در برمی‌گیرد. هر اندازه این موضوع‌ها بهبود پیدا کند می تواند به روابط ایران با کشورهای اروپایی کمک کند.دوم بحث دموکراسی است که مربوط به ساختار سیاسی ایران می شود.جامعه بین الملل انتظار دارد دولت ایران بر اساس رای اکثریت مردم انتخاب شود.
سوم بخش‌های تجاری و رقابت های اقتصادی است.چهارم نیز مسئله امنیت منطقه ای و بین المللی می باشد.بحث هسته ای ایران هم مربوط به موضوع چهارم است.این بحث از سال 1368 در مذاکرات ایران و اروپا مطرح بوده است.سه مورد قبلی در مذاکرات سایر کشورها مانند ارمنستان،چین،روسیه و.. همواره مورد توجه قرار گرفته بود.
تا مادامی که این چهار موضوع سامان پیدا نکند در روند مناسبات ایران با غرب نمی توان انتظار داشت که روابط به حالت عادی برگردد.موضوع امنیت بالاترین حساسیت را برای طرفین دارد.
با توجه به اقدامات ایران در سیاست خارجی آیا مذاکرات پنهانی با طرف های غربی در حال انجام است؟
همیشه مذاکرات پنهان و غیر رسمی و از کانال های واسطه وجود داشته و این یک عرف در دنیای دیپلماسی است.موضوع مهم این است که این مذاکرات با چه اهدافی صورت می گیرد.آیا طرفین برای ارزیابی یکدیگر این مذاکرات را انجام می‌دهند یا برای نتیجه گیری در یک موضوع خاص این مذاکرات انجام می‌شود؟ سیاست جمهوری اسلامی پس از ناآرامی های سال گذشته دستخوش تغییراتی شد.یکی از این تغییرات مسئله توافق بین تهران و ریاض است.در کنار آن ایران به دنبال احیای روابط با مصر است.تهران تلاش می کند تنش‌های موجود در همسایگان خود و غرب را کاهش دهد.مسئله آزادی زندانیان هم در این راستا انجام شده است.البته این اقدامات برای آزادسازی منابع مالی ایران هم بوده است. هدف، کاهش مشکلات داخلی دولت هاست که از طریق دیپلماسی پیگیری می‌شود.